Corc Berkli: Redaktələr arasındakı fərq
k Vəfatı |
k Doğum tarixi |
||
Sətir 5: | Sətir 5: | ||
|Şəkil miqyası = 200px |
|Şəkil miqyası = 200px |
||
|şəkil məlumat = |
|şəkil məlumat = |
||
|Doğum tarixi = |
|Doğum tarixi = 12.3.1685 |
||
|Doğum yeri = [[Kilkenny]], [[İrlandiya]] |
|Doğum yeri = [[Kilkenny]], [[İrlandiya]] |
||
|Vəfatı = 14.01.1753 |
|Vəfatı = 14.01.1753 |
20:51, 10 sentyabr 2020 tarixindəki versiya
Corc Berkli | |
---|---|
George Berkeley | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Kilkenny, İrlandiya |
Vəfat tarixi | (67 yaşında) |
Vəfat yeri | Oxford, Birləşmiş Krallıq |
Vətəndaşlığı |
|
Dövr | 18. əsr fəlsəfəsi, Qərb fəlsəfəsi |
İstiqaməti | Eksperimentalizm, idealizm |
Əsas maraqları | Xristianlıq, metafizik, epistemoloji, dil, riyaziyyat, qavrayış |
Əsas ideyaları | Subyektiv idealizm, Master Argument |
Təsirlənib | Locke, Nyuton |
Təsir edib | Hume, Burke, Kant, Schopenhauer, A.J. Ayer, Borges |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Corc Berkli (12 mart 1685-1753)—İngilis idealist filosofu
Həyatı
Fəlsəfəsi
Bir vaxtlar irland əsilli ingilis filosofu Corc Berkli (1685 - 1753) sübuta yetirmişdi ki, duyğularımıza təsir edən və çevrəmizdə var olan bu maddi aləm - yuxudur. Nə o özü, nə də başqaları sona qədər bu nəzəriyyəyə inanmayıblar. Danışırlar ki, bir gün Berkli həkim dostu Consonla birlikdə gəzintiyə çıxıbmış. Filosof özündən razı halda dostunun qarşısında öyünür: «Mən hamıya sübut eləmişəm ki, bu maddi dünyaya bel bağlamaq, inanmaq olmaz, çünki o, bir yuxu qədər keçicidir. Hələ ki, heç kəs bunun əksini sübut etməyə cürət etməyibdir».
Bu sözləri eşidən həkim Conson əyilib, yerdən bir daş götürür və onu zərblə dostu Berklinin ayağına vurur. Özündənrazı filosofun ağrıdan bağırdığının şahidi olan Conson soyuqqanlılıqla deyir: «Hə, bax, bu daş - son dərəcə realdır. Yuxu-filan deyilmiş!». Buna cavab olaraq Berkli qəhqəhə çəkib deyir: «Amma heç bu faktın özü də mənim nəzəriyyəmi alt-üst etmir. Ola bilsin ki, indicə qulağını çınladan bu bağırtını əslində sən öz yuxunda eşitdin. Bu ayağımdakı yaradan axan qanın nə dərəcədə gerçək, nə dərəcədə yuxu olduğunu isə sən mənə heç cür sübut edə bilməzsən».
Əsərləri
Onun ən məşhur əsərləri İnsani biliyin prinsipləri haqqında traktat (Treatise on the Principles of Human Knowledge, 1710) və Hilas və Filonus arasında üç söhbət (Three Dialogues between Hylas and Philonous, 1713) əsərləridir...