Güllü Yoloğlu: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
89MsHm (müzakirə | töhfələr)
284 redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 20: Sətir 20:
|Anası =
|Anası =
|Elm sahəsi =
|Elm sahəsi =
|Elmi dərəcəsi =
|Elmi dərəcəsi = Tarix elmləri doktoru, Filologiya elmləri namizədi
|Elmi adı =
|Elmi adı =
|İş yeri =
|İş yeri =

04:49, 15 sentyabr 2020 tarixindəki versiya

Güllü Yoloğlu
Doğum adı Güllü Mammadli
Doğum tarixi 5 may 1963(1963-05-05) (60 yaş)
Doğum yeri
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Güllü Yoloğlu — Dünya Türkologiya Mərkəzinin sədri, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, tarix elmləri doktoru, AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun baş elmi işçisi və televiziya aparıcısıdır.

Həyatı

Güllü Yoloğlu 1963-cü il mayın 5-də Azərbaycanın Zaqatala rayonunun Meşə-oba (Meşə-Şambul) kəndində (indi bu kənd Balakən rayonuna aiddir) müəllim ailəsində doğulub.[1][2]

Gəncə Pedaqoji İnstitutunu bitirdikdən sonra tarix-ədəbiyyat müəllimi olan atası Gülməmmədov Yoloğlu Kamil oğlu və fizika-riyaziyyat müəllimi olan anası Bayramova Nahidə Mahmud qızı Zaqatalada təyinatla işləmişlər.

O, üç yaşında olarkən valideynləri Qazax rayonunun Canallı kəndinə, ata yurduna qayıdıblar.

Canallıda 8 illik məktəbi bitirdikən sonra 9-10-cu sinifləri Qazax şəhər Səməd Vurğun adına 2 saylı məktəbdə oxumuşdur.

1980-ci ildə orta məktəbi başa vuran G.Yoloğlu elə həmin il o zamankı M.F.Axundov adına Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutuna (hazırda Bakı Slavyan Universiteti) qəbul olunmuş, 1985-ci ildə bitirmişdir. 1983-1984-cü tədris ilini Həştərxan Pedaqoji Dövlət Universitetində təcrübə keçmişdir[1]

Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvüdür.

Ailəlidir, iki qızı var.

Elmi yaradıcılığı

Ali təhsilinin ilk ilindən Tələbə Elmi Cəmiyyətinin fəal üzvü kimi bir çox institut, respublika və beynəlxalq elmi simpoziumlarda, o cümlədən də Moldovanın Beltsı şəhərindəki tələbə elmi konfransında iştirak etmiş, bir sıra diplom, fəxri fərman və digər mükafatlara layiq görülmüşdür. Həştərxanda oxuduğu illərdə Güllü Yoloğlu Moldovanın, Həştərxanın tələbə elmi konfranslarında iştirak etmiş, "Komsomolets Kaspiya" qəzeti (Həştərxan), "Sovetskaya Moldaviya" qəzeti və "Kodrı" dərgisi (Kişinyov), "Müxbir", "Russkiy yazık", "Literaturnıy Azerbaydjan", "Molodyoj Azerbaydjana", "Azərbaycan gəncləri" qəzetlərində (Bakı) və digər mətbu orqanlarında məqalələr çap etdirmişdir.

Dünya türkləri, onların folkloru və etnoqrafik materialları, dinləri ilə bağlı Türk Dünyasının müxtəlif yerlərindəki universitetlərdə konfranslar vermişdir. Məqalə və kitablarının bir qismi Türk Dünyası coğrafiyasında "Ana sözü" (Kişinyov), "Kardeş edebiyatlar" (İzmir), "Sovet Başkortostanı" (Ufa), "Xakas çiri", "Xakasiya" (Abakan), "Tıvanın anıyaktarı" (Kızıl), "Bilge", "Milli folklor" (Ankara), "Türkoloqiya" (Türkistan) və digər qəzet və dərgilərdə məqalələri, Bişkekdə, Nukusda, Qazi Mağosada və digər yerlərdə iştirak etdiyi simpoziumların toplularında məruzələrinin mətnləri çapdan çıxmışdır.

Xakasiya, Tıva, Altay, Qarakalpakstan, Qazaxıstan, Türkmənistan, Özbəkistan, İran, İraq, Makedoniya, Türkiyə, KKTC, Rumıniya, Moldova və digər ölkələrdə 50-dən çox elmi simpoziumlarda, qurultay və konfranslarda iştirak etmişdir. Mərkəzi Ankarada yerləşən Türk Dünyası Qadınlar Birliyinin keçirdiyi qurultayların nümayəndəsi, İraqın Erbil şəhərində keçirilən II Türkman Qurultayının iştirakçısı olmuşdur.

O, Ankarada çıxan "Türk Dünyası Ədəbiyyatı" 30 cildliyində Sibir türkləri ilə bağlı materialları ilə müəlliflər sırasında yer alır. Güllü Yoloğlu həm də "Kitab-i Dədə Qorqud" ensiklopediyası ikicildliyinin müəlliflərindən biridir.

G.Yoloğlu qaqauz türkləri barədə araşdırma aparan Azərbaycan alimlərindən biridir, onun bu istiqamətdə elmi fəaliyyətinin əsas dövrü Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərinə təsadüf edir [3]

Onun 1999-cu ildə Türkiyədə Atatürk Kültür Mərkəzi tərəfindən çap olunan "Türklərin ailə mərasimləri" kitabında ailə mərasimləri müqayisəli araşdırılan dörd türk boyundan biri də qaqauzlardır. [4]

Müəllifin qaqauz sözünün mənşəyindən bəhs edən «Qaqauz», yoxsa “qaqouz?” (“Novruz”, 1991, 16 iyul), “Çağdaş qaqauz ədəbiyyatı” (“Ədəbiyyat və incəsənət”, 1989, 21 aprel), “Bu­caq­dan səslər” (“Ulduz”, 1989, 57-60, sayı 1), “Qaqauz yazı­çılarının hekayələri”(“Xəzər”, 1991, 124-129, sayı 4) “M. Kö­sə-60” (“Ədəbiyyat qəzeti”,1993, 5 mart), “Qardaş qaqauzlar” (“Ədəbiyyat qəzeti”, 1996, 4 oktyabr) və “İstər Azərbaycan, istərsə də qaqauz ziyalıları arasında qısqanclıq var” (T.Zanetlə müsahibə) (“Dövran”, 1999, 30 noyabr-6 dekabr) və başqa yazıları ilə yanaşı, Kişinyovda çıxan "Ana sözü" qəzetində çap olunan 10-a qədər məqaləsi də qaquzlara həsr olunmuşdur. G.Yoloğlunun “Xuda­fərin” (Polşa) (“Xudafərin”, 1996, 75-79, sayı 1 (2)), “Araz” (İsveç) (“Araz”, 1996, 49-53, sayı 2) və başqa jurnallarda çıxan məqalələri dünya azərbaycanlılarına qaqauzları daha yaxından tanıtmaq məqsədi daşımışdır. [5]

2006-cı ilin mayında "Türk xalqlarının mərasimləri (tıva, xakas və qaqauz türklərinin materialları əsasında tarixi-etnoqrafik tədqiqat)" adlı doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

Türklərin inanc və adət-ənənələrində şamanizmin izlərini də tədqiq edən G.Yoloğlu beynəlxalq elmi konfranslarda bu mövzuda da çıxışlar edir. [6]

Bütövlükdə, Türk Dünyasını Sibirdən Balkanlaradək gəzərək araşdırmalar aparmışdır. Bütün bu səfərlərin nəticəsində 2001-ci ildə G.Yoloğlu "Abşeron" rəsm qalereyasında "Türk Dünyası: Sibirdən Balkanlaradək" adlı tarixi və etnoqrafik materiallardan ibarət fotosərgi keçirmişdir.

Novruz ənənələri və çərşənbələr mövzusu da G.Yoloğlunun etnoqrafik tədqiqat sahələrindəndir. O, çərşənbələrin od, su, yel, torpaq ünsürləri ilə adlandırılmasının 1980-ci illərin sonu 1990-cı illərin əvvəllərində süni şəkildə irəli sürüldüyünü qeyd edir, xalq arasında işlənən versiyalardan biri kimi yalançı (1-ci çərşənbə), xəbərçi və ya muştuluqçu (2-ci çərşənbə), qara çərşənbə, yaxud ölü çərşənbəsi (3-cü çərşənbə), ilaxır çərşənbə (4-cü çərşənbə) variantının milli adətlərə daha uyğun olduğunu irəli sürür. [7]

1992-ci ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, 1996-cı ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 1998-ci ildə Ankaradakı Atatürk Kültür Mərkəzinin müxbir üzvü seçilmişdir, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun aparıcı elmi işçisidir. Ahi Evran Universitetinin Elmi Şurasının üzvüdür (Türkiyə, Kırşehir). [8]

8 kitab, 500-dən çox elmi və elmi-publisistik məqalə müəllifidir.

Fayl:Güllü Yoloğlu.jpg
Güllü Yoloğlu

Televiziya və radio fəaliyyəti

Güllü Yoloğlu 1995-ci ildən "Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri" Qapalı Səhmdar Cəmiyyətində çalışır. “Soyumuz, soykökümüz”, “Dədə Qorqud - 1300” rubrikalarının, “Minilliklərin işığında” televiziya, “Böyük Çöl”, “Soyumuz, soykökümüz”[9], “Yurd yeri” kimi radio verilişlərinin müəllifi və aparıcısı olub. Hazırda "Xalq yaradıcılığı" redaksiyasında çalışan Güllü Yoloğlu "Keçmişdən gələcəyə", "Əsrlərdən gələn səslər" televiziya verilişlərinin aparıcısı və ssenari müəllifidir.

2012-ci ildə yaradılan "Heydər Əliyev və Kitabi-Dədə Qorqud" filminin ssenari müəllifidir. [10]

İctimai fəaliyyəti

Güllü Yoloğlu 3 oktyabr 2019-cu ildə Bakıda təsis olunan Dünya Türkologiya Mərkəzinin sədridir.[11]

Kitabları

1. Qaqauzlar. - Bakı, "Azərnəşr", 1996, 48 s.

2. Qaqauz folkloru. - Bakı, "Yazıçı", 1996, 200 s.

3. Dədə Qorqud yaşı. - Bakı, "Yeni nəşrlər evi", 1999, 136 s.

4. Türklerin aile merasimleri (tıva, xakas, qaqauz türklərinin etnoqrafik materialları əsasında). - Ankara, 1999, 180 s.

5. İlk məktub (Rumıniya ədəbiyyatından tərcümələr). - Bakı, "Adiloğlu", 2002, 258 s.

6. Mövsüm mərasimləri (türk xalqlarının materialları əsasında). - Bakı, "Xəzər Universitəsi", 2009, 218 s.

7. Son həvəs - son nəfəs. - Bakı, 2010.

8. "Rusiya yaşayacaqmı?" - Bakı, "Qanun", 2015.[12]

9. Türk xalqlarının mərasim sistemində Novruzun yeri. - Bakı, 2018. [13]

Məqalələri

1. Mucize, keramet, firaset sahipleri, istidraç, şamanlık. Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması. Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı (TDKB), Eskişehir, 2013, ss.181-196.[14]

2. Çərşənbələri niyə səhv salırıq? [15]

3. «ÜZÜ ASTARINDAN BETƏR…» («Novruz bayramı ensiklopediyası») [16]

4. Bədmüşk ətirli Novruz [17]

5. Şirin erməni qızıdırmı?! (Nizami Gəncəvinin əsərlərinin rus dilinə tərcüməsinə dair)[18]

6. Böyük insanın böyük məhəbbəti [19]

7. Milli dəyərlərimizi araşdırarkən [20]

8. Türklerde merasimler [21]

Mükafatları

1. Heydər Əliyevin Fərdi təqaüdünə layiq görülmüşdür (1998).[22], [23]

2. Süleyman Dəmirəl tərəfindən “Türk Dünyasındakı Xidmətlərinə görə” ödülü verilmişdir (1998).

3. 2001-ci ildə "Simurq" Beynəlxalq mükafat fondu tərəfindən "İlin ən çalışqan alimi" elan edilmişdir.

4. 2003-cü ildə KIBATEK (Kıbrıs, Balkanlar, Avrasiya Araşdırmaları Qurumu) vakfı tərəfindən "2002 yılı hizmet ödülü"nə layiq görülmüşdür.

5. 2013-cü ildə ATXƏM-in “Türk Dünyasına xidmət” ödülü verilmişdir.

6. DGTYB tərəfindən “Türk Dünyasına xidmət” ödülü ilə təltif olunmuşdur. [24]

Video

Türk Bilgələr Zirvəsi/Güllü Yoloğlu [25]

Multikulturalizm [26]

Böyük Türk Qurultayı - Macarıstan [27]

Uluslararası Somuncu Baba ve Kültür Çevresi Sempozyumu Birinci Oturum [28]

Kosmopolitizm və milli dəyərlər [29]

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 "Güllü Yoloğlu" (az.). adam.az. 2015. İstifadə tarixi: 2015-08-30.
  2. ↑ http://science.gov.az/forms/doktora-nauk-instituta-arheologii-i-etnografii/2435
  3. ↑ http://www.folklorinstitutu.com/38.htm
  4. ↑ Şamilov Ə. Uyğur, qaqauz, Quzey Qafqaz türklərinin folkloru və ədəbiyyatı.- AMEA Folklor İnstitutu, Bakı, "Nurlan", 2011, 412 s. https://www.yumpu.com/az/document/view/10018132/uygur-qaqauz-quzey-qafqaz-turklrinin-d-folklor-institutu/103
  5. ↑ http://ali-shamil.tr.gg/Qafqazda-Qaqauz--izl%26%23601%3Bri-v%26%23601%3B-b.oe.lg%26%23601%3B-xalqlarinin-dini-inanclarina-dair-b%26%23601%3Bzi-m.ue.lahiz%26%23601%3Bl%26%23601%3Br.htm
  6. ↑ http://www.trend.az/life/socium/2281262.html
  7. ↑ Tarixdən bu günə Novruz ənənələri. Yeni Azərbaycan qəzeti, 2011, 15 mart, s.7 http://anl.az/down/meqale/yeni_az/2011/mart/163111.htm
  8. ↑ http://akam.ahievran.edu.tr/sempozyum/bilimvedaniskur.php
  9. ↑ http://atxem.az/info/idare.html
  10. ↑ http://www.xalqqazeti.com/az/news/social/21251
  11. ↑ https://azertag.az/xeber/Turkdilli_Dovletlerin_Amekdasliq_Surasinin_yaradilmasinin_10_ili_tamam_olur-1337883
  12. ↑ http://edebiyyat-az.com/?p=15368
  13. ↑ http://www.enter.news/az/news/culture/139293/turk-xalqlarinin-merasim-sisteminde-novruzun-yeri-adli-kitab-neshr-edilib#.WuF6h26FPGg
  14. ↑ http://www.bilgelerzirvesi.org/bildiri/pdf2/gulluyologlu.pdf
  15. ↑ http://az-kaz.com/index.php/403-chershenbeleri-niye-sehv-saliriq.html
  16. ↑ http://www.dgtyb.org/news/47.html
  17. ↑ Yoloğlu G. Bədmüşk ətirli Novruz.- Milli Məclis jurnalı, mart-aprel 2010, No 15 http://jurnal.meclis.gov.az/news.php?id=161
  18. ↑ http://www.azyb.net/cgi-bin/jurn/main.cgi?id=148
  19. ↑ http://www.azyb.net/cgi-bin/jurn/main.cgi?id=141
  20. ↑ http://dgtyb.org/index.php?option=com_content&view=article&id=3272:milli-daeyaerlaerimizi-arashdirarkaen&catid=34&Itemid=483
  21. ↑ http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/yologlu.pdf
  22. ↑ http://elibrary.bsu.az/yenii%5Cebookspdf%5CsikITQG8.pdf
  23. ↑ http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf
  24. ↑ http://science.ab.az/forms/doktora-nauk-instituta-arheologii-i-etnografii/2435
  25. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=MS4f32fHsnE
  26. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=tE8EG0CcBfE
  27. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=4dFhxdw1Sck
  28. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=uEvU3FTLfKk
  29. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=Gz69rKlcJSk

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

Qaqouz folkloru: seçmələr. Bakı, "Gənclik", 1996, 200 s.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Güllü_Yoloğlu&oldid=5472552"