Vladimir Pletnyov: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
+
əlavələr
Sətir 1: Sətir 1:
{{iş gedir}}
{{Teatr xadimi
{{Teatr xadimi
|adı = Vladimir Pletnyov
|adı = Vladimir Pletnyov
Sətir 29: Sətir 28:
Vladimir Pletnyov 8 dekabr 1946-cı ildə [[Göyçay]] şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Ailəsini erkən itirən Pletnyov [[Bakı]]ya gələrək baba və nənəsinin himayəsində yaşayıb. 1953–1961-ci illərdə Həzi Aslanov adına Zabitlər evində rəqs dərnəyinə gedib və burada kiçik balet partiyaları ifa edib. Dərnək müəllimlərinin tövsiyəsi ilə 1957-ci ildə [[Bakı Xoreoqrafiya Akademiyası|Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi]] daxil olub və buranı 1966-cı ildə bitirib. Xoreoqrafiya məktəbinin üçüncü sinifində oxuyanda [[Pyotr Çaykovski]]nin "Yatmış gözəl" baletindəki Karabos rolu onun [[Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı|Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında]] debütü olub və qazandığı uğura görə son kursdan onu balet truppasına solist qəbul edilib.<ref name="teatr-tarixi">{{harvnb|Rəhimli|2005|p=313–314}}</ref>
Vladimir Pletnyov 8 dekabr 1946-cı ildə [[Göyçay]] şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Ailəsini erkən itirən Pletnyov [[Bakı]]ya gələrək baba və nənəsinin himayəsində yaşayıb. 1953–1961-ci illərdə Həzi Aslanov adına Zabitlər evində rəqs dərnəyinə gedib və burada kiçik balet partiyaları ifa edib. Dərnək müəllimlərinin tövsiyəsi ilə 1957-ci ildə [[Bakı Xoreoqrafiya Akademiyası|Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi]] daxil olub və buranı 1966-cı ildə bitirib. Xoreoqrafiya məktəbinin üçüncü sinifində oxuyanda [[Pyotr Çaykovski]]nin "Yatmış gözəl" baletindəki Karabos rolu onun [[Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı|Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında]] debütü olub və qazandığı uğura görə son kursdan onu balet truppasına solist qəbul edilib.<ref name="teatr-tarixi">{{harvnb|Rəhimli|2005|p=313–314}}</ref>


Vladimir Pletnyov 1973-cü ildən Bakı Xareoqrafiya Məktəbində duet rəqs dərsləri vermişdir.<ref name="sbe">{{harvcolnb|БЭ|1981|loc=403–404}}</ref> 1978-ci ildə ağır ayaq xəstəliyi ilə bağlı Opera və Balet Teatrına məşqçi-pedaqoq təyin olunan Vladimir Pletnyov bir sıra gəncləri hazırlayaraq repertuardakı tamaşalara daxil etmişdir.<ref name="teatr-tarixi"/>
Vladimir Pletnyov 1973-cü ildən Bakı Xareoqrafiya Məktəbində duet rəqs dərsləri vermişdir.<ref name="sbe">{{harvcolnb|БЭ|1981|loc=403–404}}</ref> 1978-ci ildə ağır ayaq xəstəliyi ilə bağlı Opera və Balet Teatrına məşqçi-pedaqoq təyin olunan Vladimir Pletnyov bir sıra gəncləri hazırlayaraq repertuardakı tamaşalara daxil etmişdir.<ref name="teatr-tarixi"/> 21 fevral 1988-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.<ref name="teatr-ens">{{harvnb|Rəhimli|2017|p=369–370}}</ref>

V. Pletnyov 21 fevral 1988-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.<ref name="teatr-ens">{{harvnb|Rəhimli|2017|p=369–370}}</ref>


== Yaradıcılığı ==
== Yaradıcılığı ==
V. Pletnyov [[Dövlət Akademik Böyük Teatr|Böyük Teatrın]] truppası ilə [[İsveçrə]]də, həyat yoldaşı balerina [[Çimnaz Babayeva]] ilə 1972-ci ildə [[Seneqal]]da və [[Nepal]]da qastrol səfərlərində olmuşdur. 1975-ci ildə "[[Əfsanələr aləmində (film, 1975)|Əfsanələr aləmində]]" film-baletində çəkilmişdir. 1979-cu ildə Voronej Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulmuş "1001 gecə" ([[Fikrət Əmirov]]) əsərində balet məşqçisi işləmişdir. Milli Azərbaycan baletinin ifaçısı [[Qəmər Almaszadə]] haqqında monoqrafiyanın müəllifir.<ref name="teatr-ens"/>

Solist işlədiyi on üç il ərzində ifa etdiyi əsas partiyalar bunlardır:<ref name="teatr-tarixi"/>

{| class="standard sortable mw-datatable" style="font-size: 90%;"
! Partiya !! Əsər !! Müəllif
|-
| Xuliqan || Xanım və xuliqan || [[Dmitri Şostakoviç]]
|-
| Dezire || Yatmış gözəl || [[Pyotr Çaykovski]]
|-
| Şahzadə Ziqfrid || Sonalar gölü || Pyotr Çaykovski
|-
| Şahzadə || Zoluşka || [[Sergey Prokofyev]]
|-
| Gənc || İlham || [[Leonid Vaynşteyn]]
|-
| Albert || [[Jizel]] || [[Adolf Adan]]
|-
| Bazil || Don Kixot || Lüdviq Minkus
|-
| Kavaler Qrand || Paxita || Lüdviq Minkus
|-
| Bəhram || [[Yeddi gözəl (balet)|Yeddi gözəl]] || [[Qara Qarayev]]
|-
| Gert || [[İldırımlı yollarla (balet)|İldırımlı yollarla]] || Qara Qarayev
|-
| Məcnun || [[Leyli və Məcnun (balet)|Leyli və Məcnun]] || Qara Qarayev
|-
| Gənc || [[Şur (xoreoqrafik novella)|Şur]] || [[Fikrət Əmirov]]
|-
| Nəsimi || [[Nəsimi dastanı (balet)|Nəsimi dastanı]] || Fikrət Əmirov
|-
| Oğlan || [[Muğam (balet)|Muğam]] || [[Nazim Əliverdibəyov]]
|-
| Polad və Cahangir xan || [[Qız qalası (balet)|Qız qalası]] || [[Əfrasiyab Bədəlbəyli]]
|-
| Fərhad və Vəzir || [[Məhəbbət əfsanəsi (balet, 1961)|Məhəbbət əfsanəsi]] || [[Arif Məlikov]]
|-
| Rəssam || [[Qobustan kölgələri (balet)|Qobustan kölgələri]] || [[Fərəc Qarayev]]
|}


== Mükafatları ==
== Mükafatları ==
* "[[Azərbaycan SSR əməkdar artisti]]" fəxri adı (21 may 1970) — ''Azərbaycan xareoqrafiya sənəti sahəsində böyük xidmətlərinə və [[Paris]]də beynəlxalq rəqs festivalında müvəffəqiyyətli iştirakına görə''
* "[[Azərbaycan SSR əməkdar artisti]]" fəxri adı (21 may 1970) — ''Azərbaycan xareoqrafiya sənəti sahəsində böyük xidmətlərinə və [[Paris]]də beynəlxalq rəqs festivalında müvəffəqiyyətli iştirakına görə''
* "[[Azərbaycan SSR xalq artisti]]" fəxri adı (10 yanvar 1978) — ''Sovet teatr sənətinin inkişafında xidmətlərinə görə''
* "[[Azərbaycan SSR xalq artisti]]" fəxri adı (10 yanvar 1978) — ''Sovet teatr sənətinin inkişafında xidmətlərinə görə''
* [[Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı]] (1974) — ''M. F. Аxundov adına Аzərbaycan Dövlət Аkademik Opera və Balet Teatrında [[Fikrət Əmirov]]un "[[Nəsimi dastanı (balet)|Nəsimi dastanı]]" xoreoqrafik poemasının tamaşasındakı Nəsiminin partiyasına görə''
* [[Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı]] (1974) — ''M. F. Аxundov adına Аzərbaycan Dövlət Аkademik Opera və Balet Teatrında Fikrət Əmirovun "[[Nəsimi dastanı (balet)|Nəsimi dastanı]]" xoreoqrafik poemasının tamaşasındakı Nəsiminin partiyasına görə''


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==

11:38, 2 noyabr 2020 tarixindəki versiya

Vladimir Pletnyov
Doğum tarixi
Doğum yeri Göyçay, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (41 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Fəaliyyəti xoreoqraf, baletmeyster, pedaqoq
Fəaliyyət illəri 1965-ci ildən
Təhsili Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi (1966)
Teatr Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı
Mükafatları "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 1978 "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1970 Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1974

Vladimir (Volodya) Nikolayeviç Pletnyov (8 dekabr 1946, Göyçay21 fevral 1988, Bakı) — Azərbaycan-sovet balet artisti, xareoqraf, Azərbaycan SSR xalq artisti (1978), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı (1974).

Həyatı

Vladimir Pletnyov 8 dekabr 1946-cı ildə Göyçay şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Ailəsini erkən itirən Pletnyov Bakıya gələrək baba və nənəsinin himayəsində yaşayıb. 1953–1961-ci illərdə Həzi Aslanov adına Zabitlər evində rəqs dərnəyinə gedib və burada kiçik balet partiyaları ifa edib. Dərnək müəllimlərinin tövsiyəsi ilə 1957-ci ildə Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi daxil olub və buranı 1966-cı ildə bitirib. Xoreoqrafiya məktəbinin üçüncü sinifində oxuyanda Pyotr Çaykovskinin "Yatmış gözəl" baletindəki Karabos rolu onun Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında debütü olub və qazandığı uğura görə son kursdan onu balet truppasına solist qəbul edilib.[1]

Vladimir Pletnyov 1973-cü ildən Bakı Xareoqrafiya Məktəbində duet rəqs dərsləri vermişdir.[2] 1978-ci ildə ağır ayaq xəstəliyi ilə bağlı Opera və Balet Teatrına məşqçi-pedaqoq təyin olunan Vladimir Pletnyov bir sıra gəncləri hazırlayaraq repertuardakı tamaşalara daxil etmişdir.[1] 21 fevral 1988-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.[3]

Yaradıcılığı

V. Pletnyov Böyük Teatrın truppası ilə İsveçrədə, həyat yoldaşı balerina Çimnaz Babayeva ilə 1972-ci ildə SeneqaldaNepalda qastrol səfərlərində olmuşdur. 1975-ci ildə "Əfsanələr aləmində" film-baletində çəkilmişdir. 1979-cu ildə Voronej Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulmuş "1001 gecə" (Fikrət Əmirov) əsərində balet məşqçisi işləmişdir. Milli Azərbaycan baletinin ifaçısı Qəmər Almaszadə haqqında monoqrafiyanın müəllifir.[3]

Solist işlədiyi on üç il ərzində ifa etdiyi əsas partiyalar bunlardır:[1]

Partiya Əsər Müəllif
Xuliqan Xanım və xuliqan Dmitri Şostakoviç
Dezire Yatmış gözəl Pyotr Çaykovski
Şahzadə Ziqfrid Sonalar gölü Pyotr Çaykovski
Şahzadə Zoluşka Sergey Prokofyev
Gənc İlham Leonid Vaynşteyn
Albert Jizel Adolf Adan
Bazil Don Kixot Lüdviq Minkus
Kavaler Qrand Paxita Lüdviq Minkus
Bəhram Yeddi gözəl Qara Qarayev
Gert İldırımlı yollarla Qara Qarayev
Məcnun Leyli və Məcnun Qara Qarayev
Gənc Şur Fikrət Əmirov
Nəsimi Nəsimi dastanı Fikrət Əmirov
Oğlan Muğam Nazim Əliverdibəyov
Polad və Cahangir xan Qız qalası Əfrasiyab Bədəlbəyli
Fərhad və Vəzir Məhəbbət əfsanəsi Arif Məlikov
Rəssam Qobustan kölgələri Fərəc Qarayev

Mükafatları

İstinadlar

  1. 1 2 3 Rəhimli, 2005. səh. 313–314
  2. БЭ, 1981, 403–404
  3. 1 2 Rəhimli, 2017. səh. 369–370

Ədəbiyyat

  • Балет: энциклопедия. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. Н. Григорович. 1981. 623 стр. с илл.
  • İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 3-cü cild. Bakı: Azərnəşr. 2017. 416 səh. ISBN 5-86874-179-X.
  • Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (dərslik). Bakı: Çaşıoğlu. 2005. 864 səh.
  • "В. Н. Плетнјов". № 45 (20513). Коммунист. 23 феврал 1988-ҹи ил: сәһ. 3.