Abşeron dairəvi dəmir yolu: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Link
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
map swap
Sətir 3: Sətir 3:
|Adı = Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
|Adı = Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
|Yerli adı = az/Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
|Yerli adı = az/Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
|Təsvir = Baku suburban railway and metro map.jpeg
|Təsvir = Baku Metro and Suburban Railway Map.png
|Təsvirin izahı = Bakı şəhərətrafı dəmir yolu və metro xəritəsi
|Təsvirin izahı = Bakı şəhərətrafı dəmir yolu və metro xəritəsi
|Xəritə =
|Xəritə =

09:13, 14 noyabr 2020 tarixindəki versiya

Dəmiryolu xətti
Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
Ölkə  Azərbaycan
Şəhərlər
Uzunluğu 91[1]
Başlayır Bakı
Bitir dövrü
İstismara verilib 1881 ci il
İstismarçı
Şpalları beton
Sürət 80 km/saat
Vəziyyəti Tam işlək
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bakı şəhərətrafı dəmir yolu — Bakı, Sumqayıt şəhərləri və Abşeron yarımadasında yaşayan əhalinin gediş-gəlişini təşkil edən əhəmiyyətli elektrikli dəmiryolu xəttidir. Bu dəmiryolu xətti 2 hissədən ibarətdir: Bakı sərnişin-Biləcəri-Sumqayıt və Bakı sərnişin-Sabunçu-Sumqayıt.

Hazırda Bakı sərnişin-Biləcəri-Sumqayıt xətti üzrə Biləcəri, Xırdalan və Sumqayıt stansiya və dayanacaqları mövcuddur. Gələcək planda Keşlə, Dərnəgül, Binəqədi və Güzdək dayanacaqlarının da inşası nəzərdə tutulub.

Bakı sərnişin-Sabunçu-Sumqayıt xətti üzrə Nərimanov, Keşlə, Koroğlu, Bakıxanov, Sabunçu Zabrat 1, Zabrat 2, Məmmədli, Pirşağı, Gorədil, Novxanı və Sumqayıt stansiya və dayanacaqları mövcuddur. Gələcəkdə Nərimanov dayanacağında da qatarların dayanması nəzərdə tutulub.

Gələcəkdə Zabrat 2 stansiyasından Maştağa Albalılıq Zağulba istiqamətində, Bakıxanov dayanacağından Suraxanı, Qala, Zirə, Hövsan istiqamətində xətlərin yenilənməsi, Yeni Suraxanı-Hava limanı istiqamətində xəttin çəkilməsi planlaşdırılıb. Bundan əlavə Bakının Baş planına əsasən 2027-ci ilədək 28 may və Biləcəri stansiyaları arasında 4 yeni dayanacağın (Dərnəgül, Binəqədi Cənub, N.Nərimanov) yaradılması, Lökbatandan 28 maya (Lökbatan, Heybat, Xocahəsən, Biləcəri, Binəqədi, Dərnəgül, Keşlə, N.Nərimanov, 28 may) şəhərətrafı qatarların hərəkəti, 2040-cı ilədək Bakı sərnişin-Keşlə-Dərnəgül-Binəqədi-Binəqədi Şərq-Binəqədi Şimal-Mehdiabad-Fatmayı xəttinin inşası planlaşdırılır. https://www.arxkom.gov.az/bakinin-bas-plani

Tarixi

Bakı və Abşeron ərazisində ilk dəmir yolu xətti olan Bakı-Sabunçu-Suraxanı xətti 1880-ci ilin yanvar ayında istifadəyə verilmişdir. 1883-cü ildən Bakı-Tiflis-Batum, 1890-cu ildən isə Biləcəri-Dərbənd magistral xəttlərinin inşası ilə dəmiryolu xətti tədricən daha şaxəli formaya malik olur. 1926-cı ildə isə Bakı - Sabunçu istiqamətində (13 kilometr) Azərbaycanda ilk elektrikləşdirilmiş dəmiryolu istifadəyə verilmişdir. Sonrakı dövrlərdə iri sənayeləşmiş şəhər olan Bakının ətraf ərazilərini mərkəzlə birləşdirmək məqsədi ilə elektrikləşdirilmiş dəmiryolu xətti genişləndirilir. Artıq 1936-1939-cu illərdə Sabunçu-Maştağa-Buzovna xətti tikilib istifadəyə verilir. 1950-ci ildə isə Suraxanı-Qala-Buzovna xətti təhvil verilmişdir. 1958-ci ildə yeni sənaye müəssisələrini birləşdirən Bakı-Sumqayıt və Bakı-Qaradağ elektrik dəmir yolu xəttləri fəaliyyətə başlamışdır. 1959-cu ildə 30 kilometrlik Qala-Pirallahı elektrik dəmir yolu xətti işə salınmışdır.

1968-1970-ci illərdə Abşeronun şimal hissəsini əhatə edən Bilgəh-Pirşağı-Sumqayıt xətti istifadəyə verilir. Bu əsasən bu xətt üzərində yerləşən bağ sakinlərinin işini xeyli yaxşılaşdırır. 1972-ci ildə II Zabrat-Pirşağı yolunun işə düşməsi ilə Bakı şəhər ətrafı elektrikli dəmir yolu dövriyyəsi tam olaraq tamamlanır.

1984-1985-ci illərdə Abşeronda dəmir yolları şəbəkəsində irimiqyaslı yenidənqurma işləri həyata keçirilmişdi[2].

2015-ci ildən etibarən isə Bakı-Sumqayıt-Bakı dairəvi dəmir yolu iki hissəyə bölünməklə Bakı-Sumqayıt istiqamətində dəmiryolu infrastrukturu yenidən qurulmağa başlamışdır[3].

Bakı şəhərətrafı dəmir yolu xəttinin ən ucqar stansiyası olan Artyom adası stansiyası 13 may 1953-cü ildə istifadəyə verilmişdir. Lakin 2012-ci ildə Pirallahını Abşeron yarımadası ilə birləşdirən yeni körpünün tikintisi ilə əlaqədar, elektrik qatarlarının hərəkəti dayandırılmış və dəmir yol xətti sökülərək ləğv edilmişdir[4]. 2018-ci ildə Bakı şəhərətrafı dəmir yolu xəttinin yenilənməsi məqsədi ilə dövlət büdcəsindən 100 milyon manat vəsait ayrılmışdır[5].

Stansiya və dayanacaqlar

Qalereya

  • Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
    Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
  • Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
    Bakı şəhərətrafı dəmir yolu
  • Sumqayıt stansiyasına gedən EŞ2-019 Stadler elektrik qatarı
    Sumqayıt stansiyasına gedən EŞ2-019 Stadler elektrik qatarı
  • Bakıxanov stansiyasında EŞ2-009 Stadler elektrik qatarı
    Bakıxanov stansiyasında EŞ2-009 Stadler elektrik qatarı

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. ↑ "Baku circular railway completed". Railway Gazette. 19.03.2020.  (ing.)
  2. ↑ Bakıətrafı dəmir yolu xətti. Anl.az, 14.04.2009  (az.)
  3. ↑ İlham Əliyev Bakıya gətirilən yeni elektrik qatarı ilə tanış olub. President.az, 03.06.2015  (az.)
  4. ↑ Youtube.com
  5. ↑ Bakıətrafı dəmir yolu xəttinin inkişafına yüz milyon manat ayrıldı. Modern.az, 07.03.2018  (az.)

6. https://www.arxkom.gov.az/bakinin-bas-plani

Xarici keçidlər

Vikianbarda Abşeron dairəvi dəmir yolu ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Abşeron_dairəvi_dəmir_yolu&oldid=5600961"