Zülfüqar Hacıbəyov: Redaktələr arasındakı fərq
k →top: şablon parametrləri |
|||
Sətir 7: | Sətir 7: | ||
|adı = Zülfüqar Hacıbəyli |
|adı = Zülfüqar Hacıbəyli |
||
|orijinal adı = Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov |
|orijinal adı = Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov |
||
|digər |
|digər adı = |
||
|şəkil = |
|şəkil = |
||
|şəklin ölçüsü = 250px |
|şəklin ölçüsü = 250px |
||
|şəklin izahı = |
|şəklin izahı = |
||
| |
|fon rəngi = ifaçı olmayan personal |
||
| |
|doğum adı = |
||
|ləqəbi = |
|ləqəbi = |
||
|doğum tarixi = 17.4.1884 |
|doğum tarixi = 17.4.1884 |
||
Sətir 20: | Sətir 20: | ||
|vəfat səbəbi = |
|vəfat səbəbi = |
||
|dəfn yeri = |
|dəfn yeri = |
||
|vətəndaşlığı = {{flaqifikasiya|Rusiya İmperiyası}}→< |
|vətəndaşlığı = {{flaqifikasiya|Rusiya İmperiyası}}→<br />{{flaqifikasiya|SSRİ}} |
||
|milliyyəti = |
|||
|atası = [[Mirzə Əbdülhüseyn bəy Hacıbəyov]] |
|atası = [[Mirzə Əbdülhüseyn bəy Hacıbəyov]] |
||
| |
|fəaliyyəti = [[Bəstəkar]] |
||
| |
|milliyyəti = [[azərbaycanlı]] |
||
| |
|janr = [[Opera]] |
||
|musiqi aləti = |
|musiqi aləti = |
||
|səs tembri = |
|səs tembri = |
||
Sətir 39: | Sətir 38: | ||
|mükafatları = .{{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi}} |
|mükafatları = .{{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi}} |
||
|imzası = |
|imzası = |
||
|imzanın eni = |
|||
|imzanın izahı = |
|||
|saytı = |
|saytı = |
||
|vikimənbə = |
|||
|vikianbar = |
|vikianbar = |
||
}} |
}} |
08:54, 30 noyabr 2020 versiyası
Bu məqalə bəstəkar Zülfüqar Hacıbəyov haqqındadır. Digər mənalar üçün Zülfüqar bəy Hacıbəyov (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
Zülfüqar Hacıbəyli | |
---|---|
Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Şuşa, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (66 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı |
Rusiya İmperiyası→ SSRİ |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Uşaqları | |
Atası | Mirzə Əbdülhüseyn bəy Hacıbəyov |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | Bəstəkar |
Fəaliyyət illəri | 1910–1950 |
Janr | Opera |
Əlaqəsi | |
Mükafatları | . |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Zülfüqar Hacıbəyov (tam adı: Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəyov; d. 17 aprel 1884, Şuşa, Şuşa qəzası, Rusiya imperiyası – ö. 30 sentyabr 1950, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Azərbaycan və sovet bəstəkarı, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1943), Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrının banilərindən biri. O, Üzeyir Hacıbəyovun qardaşı və Niyazi Tağızadənin atası olmuşdur.
Bioqrafiya
Zülfüqar Hacıbəyov 17 aprel 1884-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olub. Zülfüqar kiçik qardaşları Üzeyir Hacıbəyov və Ceyhun Hacıbəylinin incəsənətdə formalaşmasında çox böyük rolu olmuşdur. Zülfüqar Hacıbəyovun təsir göstərdiyi digər sənətkarlar arasında Müslüm Maqomayev, Hüseynqulu Sarabski, Hüseyn Ərəblinski var. O, 30 sentyabr 1950-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.[1]
Yaradıcılığı
Zülfüqar Hacıbəyov ilk Azərbaycan operettası – «50 yaşında cavan» (1910) əsərinin müəllifidir. Operetta Azərbaycan səhnəsində komediya janrının ilk nümunəsi sayılır. Həm mətni, həm də musiqisi Zülfüqar Hacıbəyov tərəfindən yazılan əsər sadə və əyləncəli məzmuna malik üçpərdəli və dördşəkillidir. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprel ayında Tiflis şəhərinə Gürcü Zadəganları Teatrında olmuşdur. Sonralar operetta Bakıda, Naxçıvanda, İrəvanda və Şuşada göstərilmişdir. Zülfüqar Hacıbəyovun əsərləri Azərbaycanın musiqi sənətində mühüm rol oynamışdır. Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığına yeni bir cərəyan gətirən "Aşıq Qərib" operasında xalq rəvayətindən istifadə olunmuşdur. O, 1917-ci ildə «Üç aşiq və ya Məlikməmməd» adlı fantastik süjetə malik bir operanın səhnəyə qoyulması üçün xüsusi geyimlər də hazırlatmışdır. Buna baxmayaraq, sovet hökumətinin təzyiqi nəticəsində əsər tamaşaya qoyulmamışdır.[2]
XX əsrin birinci rübündə məşhurlaşan «Kənd qızı», «Çoban qız» və «Əsgər nəğməsi» bəstəkarın ilk mahnıları sayılır. Azərbaycan klassik musiqisinin formalaşmasında da Zülfüqar Hacıbəyovun rolu böyükdür.[3]
O, 1932-ci ildə «Kölə qadınların rəqsi» adlı simfonik pyes bəstələmişdir. Bundan başqa, Zülfüqar Hacıbəyov bir sıra kantatalar da yaratmışdır. 1935-ci ildə oğlu – Niyazi ilə birlikdə Cəfər Cabbarlının eyniadlı pyesi əsasında çəkilən ilk səsli Azərbaycan filminə – "Almaz"a musiqi yazmışdır. Zülfüqar Hacıbəyovun son əsəri 1950-ci ildə Zakir Bağırovla birlikdə yazdığı kantata olub.[4]
Əsərləri
Musiqili komediyalar
- "Əlli yaşında cavan" (1909)
- "On bir yaşlı arvad" (1911)
- "Evliykən subay" (1911)
Operalar
- "Aşıq Qərib" (1915) – eyniadlı dastan əsasında. Librettosu Üzeyir Hacıbəyovundur.
- "Nüşabə" – Nizaminin "İskəndərnamə" poeması və Abdulla Şaiqin librettosu əsasında. Yarımçıq qalıb.
- "Üç aşiq və ya Məlikməmməd" – yarımçıq qalıb.
Vokal əsərlər
- "Kəndçi qızı"
- "Çoban qızı"
- "Əsgər nəğməsi"
- "Azərbaycan" kantatası
Digər əsərlər
- "Kölə qadınların rəqsi" (1932) – simfonik əsər
- "Cəngi" – Xalq Çalğı Alətləri Orkestri üçün. Fikrət Əmirovla birgə hazırlanıb.
Filmoqrafiya
- Almaz (1936) – tammetrajlı bədii film. Niyazi ilə birgə film bəstəkarı.
- Üzeyir ömrü (1981) – bioqrafik sənədli film. Zülfüqar Hacıbəyov rolunu Yaşar Nuri canlandırmışdır.
- Maestro Niyazi (2007) –
Genealogiya
Hacıbəy Hacıbəyov | Əbdülhüseyn bəy Hacıbəyov (1842–1901) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İsmayıl bəy Hacıbəyov (1879–1921) | Sayad Hacıbəyova (1872–1954) | Abuhəyat Hacıbəyova (1880–1951) | Zülfüqar Hacıbəyov (1884–1950) | Üzeyir Hacıbəyov (1885–1948) | Ceyhun Hacıbəyov (1891–1962) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Soltan Hacıbəyov (1919–1974) | Osman Hacıbəyov (1924–1979) | Camal Paşayev (1895–1953) | Niyazi Tağızadə- Hacıbəyov (1912–1984) | Çingiz Hacıbəyov (1913–1971) | Ceyhun Hacıbəyov (1919–1941) | Timuçin Hacıbəyov (1921–1993) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İsmayıl Hacıbəyov (1949–2006) | Cəmil Paşayev (1926–1978) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
- ↑ "BƏSTƏKAR ZÜLFÜQAR HACIBƏYOVUN 125 İLLİK YUBİLEYİ QEYD OLUNMUŞDUR". azertag.az. 17 sentyabr 2009. 20 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
- ↑ "Bir nəslin iki Zülfüqarı". anl.az. 1 avqust 2012. 20 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
- ↑ Bayramov, Rza. "ÖLMƏZ SƏNƏTKAR (Zülfüqar Hacıbəyovun anadan olmasının 120 illiyi)". musigi-dunya.az. 20 yanvar 2013. 20 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
- ↑ "Zülfüqar Hacıbəyov". http://khatai.cls.az. 30 sentyabr 2015. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
- 17 apreldə doğulanlar
- 1884-cü ildə doğulanlar
- 66 yaşında vəfat edənlər
- 30 sentyabrda vəfat edənlər
- 1950-ci ildə vəfat edənlər
- Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunanlar
- Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimləri
- Əlifba sırasına görə musiqiçilər
- Şuşada doğulanlar
- Bakıda vəfat edənlər
- Bakıda dəfn olunanlar
- Zülfüqar Hacıbəyov
- Hacıbəyovlar
- XX əsr bəstəkarları
- SSRİ bəstəkarları
- Azərbaycan bəstəkarları
- Opera bəstəkarları
- Azərbaycan kino bəstəkarları
- Azərbaycan tarzənləri
- Azərbaycan kamançaçalanları