Qazax dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 7: Sətir 7:
|rəsmi dil = [[Qazaxıstan]], [[Rusiya]] (<small>[[Altay Respublikası]]</small>)<ref>Закон Республики Алтай «О языках». [http://zakon.scli.ru/ru/legal_texts/legislation_RF/printable.php?do4=document&id4=d2599158-01ed-47a8-8227-3057d6dbed48 Глава I, статья 4]</ref>, [[Çin]] (<small>[[Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonu|Şincan Uyğur Muxtar vilayəti]]</small>)
|rəsmi dil = [[Qazaxıstan]], [[Rusiya]] (<small>[[Altay Respublikası]]</small>)<ref>Закон Республики Алтай «О языках». [http://zakon.scli.ru/ru/legal_texts/legislation_RF/printable.php?do4=document&id4=d2599158-01ed-47a8-8227-3057d6dbed48 Глава I, статья 4]</ref>, [[Çin]] (<small>[[Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonu|Şincan Uyğur Muxtar vilayəti]]</small>)
|tənzimləyən təşkilat = Qazaxıstan Mədəniyyət Nazirliyi
|tənzimləyən təşkilat = Qazaxıstan Mədəniyyət Nazirliyi
|danışanların sayı = 23 milyon
|danışanların sayı = 23 milyon<ref>[https://www.ethnologue.com/language/kaz Ethnologue.com]{{ref-en}}</ref>
|reytinq = 87
|reytinq = 87
|status =
|status =

11:52, 6 dekabr 2020 tarixindəki versiya

Qazax dili
Orijinal adı Қазақ тілі, قازاق ٴتىلى, Qazaq tili
Ölkələr Qazaxıstan
Monqolustan
Çin
Rusiya401 455 (2010)[1]
Özbəkistan
Qırğızıstan
Türkmənistan
Türkiyə və s.
Rəsmi status Qazaxıstan, Rusiya (Altay Respublikası)[2], Çin (Şincan Uyğur Muxtar vilayəti)
Tənzimləyən təşkilat Qazaxıstan Mədəniyyət Nazirliyi
Danışanların ümumi sayı 23 milyon[3]
Reytinq 87
Təsnifatı
Kateqoriya Avrasiya dilləri

Altay dilləri

Türk dilləri
Qıpçaq qolu
Qıpçaq-Noqay qrupu
Yazı kiril əlifbası, ərəb əlifbası, latın əlifbası (bax: qazax əlifbası)
Dil kodları
QOST 7.75–97 каз 255
ISO 639-1 kk
ISO 639-2 kaz
ISO 639-3 kaz
Dilin strukturlarının dünya atlası kaz
Ethnologue kaz
IETF kk
Glottolog kaza1248
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qazax dili (qaz. қазақ тілі, قازاق ٴتىلى, qazaq tili) — türk dilləri ailəsinin qıpçaq qoluna aid dil, Qazaxıstan Respublikasının rəsmi dili və qazax xalqının doğma dili. Quruluş və tələffüz baxımından qaraqalpaq, noqay, və qırğız dillərini qazaxcaya ən yaxın olan türk dilləri olaraq hesab etmək olar.

Yayılma arealı

Əsasən Qazaxıstan ərazisində, Monqolustanın qərbindəki Bayan-Ölgii aymağında (qazaxca "Bayölke", yəni "Bayölkə / Bəyölkə; varlı, bərəkətli diyar" deməkdir) və az sayda digər aymaqlarda, qismən olaraq Rusiyanın qazaxlar yaşayan bəzi sərhədyanı bölgələrində (Həştərxan vilayəti, Orenburq vilayəti, Altay Respublikasının cənubundakı Koş-Aqaç / Koş-Aqaş (yəni "Qoşaağac") rayonunda), Çinin qərbindəki Şincan Uyğur Muxtar əyalətinin şimalındakı Yili / İli Qazax Muxtar dairəsində (xüsusilə onun Taçenq / TarbağatayAltay dairələrində), Hami / Qumul dairəsinin Balıkun / Barköl Qazax Muxtar rayonu, Çanqji (uyğurca "Sanci", lakin böyük ehtimalla təmiz çincə toponimdir) Hui Muxtar dairəsinin Mulei / Mori Qazax Muxtar dairəsində, və həmçinin Qansu əyalətinin Ciutsuan şəhəri / Sucau bölgəsinə bağlı Akesai / Aqsay (yəni "Ağçay") Qazax Muxtar dairəsində yayqındır.

İstinadlar

  1. Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года :Население Российской Федерации по владению языками
  2. Закон Республики Алтай «О языках». Глава I, статья 4
  3. Ethnologue.com (ing.)

Həmçinin bax