Qızılxaraba (Əştərək): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 6: Sətir 6:


== Tarixi ==
== Tarixi ==
Kəndin adı erməni mənbələrində Qızılabad, Tulunəbi kimi də göstərilir<ref>[[Erməni dili|erm.]] [https://books.google.az/books/about/Khorhrdayin_Hayastani_bnakchʻutʻyuně.html?id=2sSGuAAACAAJ&redir_esc=y Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)]. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; [[Rus dili|rus.]] [http://library.asue.am/open/238.pdf Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931)] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160229182440/http://library.asue.am/open/238.pdf |date=2016-02-29 }}. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; [[Azərbaycan dili|azərb.]] Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.22</ref>. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Qızılviran<ref>İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.97</ref>, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Qızılxaraba kimi<ref>Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.133</ref> qeyd edilmişdir.
Kəndin adı erməni mənbələrində Qızılabad, Tulunəbi kimi də göstərilir<ref>Коркотян З. [https://www.avetruthbooks.com/2017/10/zaven-kotkotyan-naselenie-sovetskoi-armenii-za-poslenie-sto-let-1831-1931-1932.html Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931)]. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932, с. 22</ref>. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Qızılviran<ref>İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.97</ref>, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Qızılxaraba kimi<ref>Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.133</ref> qeyd edilmişdir.


Toponim torpağın rənginə bildirən qırmızı mənasında işlənən qızıl sözü ilə «dağıdılmış»
Toponim torpağın rənginə bildirən qırmızı mənasında işlənən qızıl sözü ilə «dağıdılmış»

22:36, 18 yanvar 2021 tarixindəki versiya

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Qızılxaraba.
Qızılxaraba

Qızılxaraba — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Əştərək rayonu ərazisində kənd olmuşdur.[1]

Tarixi

Kəndin adı erməni mənbələrində Qızılabad, Tulunəbi kimi də göstərilir[2]. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Qızılviran[3], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Qızılxaraba kimi[4] qeyd edilmişdir.

Toponim torpağın rənginə bildirən qırmızı mənasında işlənən qızıl sözü ilə «dağıdılmış» mənasında işlənən xaraba sözündən əmələ gəlmişdir. Türklər xarabalıqlar yanında yeni yaşayış məntəqələri salarkən xaraba, viran, örən (hər üçü sinonim sözdür) sözlərinin əvvəlinə ya mənsub olduqları tayfanı, oymaq və ya obanın, ya da torpağın rənginə görə müvafiq şəkildə ağ, qara, qızıl (qırmızı mənasında) sifətlərini əlavə edirlər[5].

Qızılxaraba kənd adı da həmin konstruksiya əsasında yaranmışdır. «Qırmızı torpaqda tikilmiş binaların qalıqları olan xarabalıq yanındakı kənd» mənasını verir. Relyef əsasında əmələ gələn mürəkkəb quruluşlu toponimdir.

Əhalisi

Kənddə 1897-ci ildə 102 nəfər, 1908-ci ildə 56 nəfər, 1914 - cü ildə 60 nəfər, 1916-cı ildə 38 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[6].

1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilərin soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş və kənd xarabalığa çevrilmişdir. İndi xaraba kənddir.

İstinadlar

  1. ↑ PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  2. ↑ Коркотян З. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931). Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932, с. 22
  3. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.97
  4. ↑ Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.133
  5. ↑ Necdet Sevinç. Gaziantep'te yer adları ve türk boylan, aşiretleri, türk oymakları. - Türk dünyası araştırmaları, 1983, № 26. s.105
  6. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931) Arxivləşdirilib 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.22-23, 106-107
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qızılxaraba_(Əştərək)&oldid=5725608"