Jujan xaqanlığı: Redaktələr arasındakı fərq
k düzenleme, replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}} using AWB |
Teqlər: Mobil redaktə Mobil tətbiqetmə vasitəsilə redaktə Android tətbiqi ilə edilmiş redaktə |
||
Sətir 3: | Sətir 3: | ||
'''Jujan xaqanlığı''' (Tan Tan) — Şimali [[Çin]] çöllərində türk dövləti. Bəzi mənbələrdə '''Juan-Juan''' da adlanır. [[Hunlar]]la qonşu idilər. Dinləri [[tanrıçılıq]] idi. |
'''Jujan xaqanlığı''' (Tan Tan) — Şimali [[Çin]] çöllərində türk dövləti. Bəzi mənbələrdə '''Juan-Juan''' da adlanır. [[Hunlar]]la qonşu idilər. Dinləri [[tanrıçılıq]] idi. |
||
V |
V əsrin əvvələrindən [[Xinqan]]dan başlayaraq [[Altay]]a qədər olan ərazilərdə Jujanların xanı Deuday—"at çapa-çapa ox atan" ləqəbli [[Şelun]] başçılıq edirdi.<ref>Dərgah Qüdrətov “Türk Xalqlarının Tarixi”. Bakı, 2004, səh.40.</ref> |
||
Dövlət başçısı xaqan ünvanı daşıyırdı. Şimali Vey dövlətinin tarixçisi qeyd edir ki, hakim tayfa [[Syanbilər|Syanbi]] qoluna mənsub idi. Güman var ki, [[avarlar]] Jujan birliyinə daxildir. Bir çox sənədlərdə Juan-Juan xalqının Avar və ya Asiya Avarları adı ilə qeyd edilməsi<ref>J. Marquart, 1914, Gy. Nemeth, 1930, 0. Franke, 1936, W. Eberhard, 1947</ref> və digər tərəfdən Juan-Juanrin Monqol kimi göstərilməsi Avropa Avarlarının da bu qəbildən olmasını təsdiq edir.Jujanlar IV yüzildən VI yüzilədək tarixin səhnəsində olmuşlar.<ref>Саргалаулы К. Турки. Жужани. – Алматы: Санат, 1999. – 103 с.</ref> |
Dövlət başçısı xaqan ünvanı daşıyırdı. Şimali Vey dövlətinin tarixçisi qeyd edir ki, hakim tayfa [[Syanbilər|Syanbi]] qoluna mənsub idi. Güman var ki, [[avarlar]] Jujan birliyinə daxildir. Bir çox sənədlərdə Juan-Juan xalqının Avar və ya Asiya Avarları adı ilə qeyd edilməsi<ref>J. Marquart, 1914, Gy. Nemeth, 1930, 0. Franke, 1936, W. Eberhard, 1947</ref> və digər tərəfdən Juan-Juanrin Monqol kimi göstərilməsi Avropa Avarlarının da bu qəbildən olmasını təsdiq edir.Jujanlar IV yüzildən VI yüzilədək tarixin səhnəsində olmuşlar.<ref>Саргалаулы К. Турки. Жужани. – Алматы: Санат, 1999. – 103 с.</ref> |
07:00, 7 mart 2021 versiyası
Jujan xaqanlığı (Tan Tan) — Şimali Çin çöllərində türk dövləti. Bəzi mənbələrdə Juan-Juan da adlanır. Hunlarla qonşu idilər. Dinləri tanrıçılıq idi.
V əsrin əvvələrindən Xinqandan başlayaraq Altaya qədər olan ərazilərdə Jujanların xanı Deuday—"at çapa-çapa ox atan" ləqəbli Şelun başçılıq edirdi.[1]
Dövlət başçısı xaqan ünvanı daşıyırdı. Şimali Vey dövlətinin tarixçisi qeyd edir ki, hakim tayfa Syanbi qoluna mənsub idi. Güman var ki, avarlar Jujan birliyinə daxildir. Bir çox sənədlərdə Juan-Juan xalqının Avar və ya Asiya Avarları adı ilə qeyd edilməsi[2] və digər tərəfdən Juan-Juanrin Monqol kimi göstərilməsi Avropa Avarlarının da bu qəbildən olmasını təsdiq edir.Jujanlar IV yüzildən VI yüzilədək tarixin səhnəsində olmuşlar.[3]
Lev Qumilyov da özünün “Qədim türklər” kitabında Göytürklərin tarixləri-nin ən başlarında jujanlar üçün dəmir hasil etmək və metal əşyalar yaratmaqla məşğul olduqlarını bildirir.[4]
Jujan xaqanları
- Yuğlu-yuy
- Huylu-huy
- Şelun - (402-411)
- Yuyçzülyü Hulü - (410-411)
- Yuyçzülyü Datan - (411-430)
- Vuti(430-445)
- Tuxeçjen(445-464)
- Yuyçzülyü Yuçenq(464-485)
- Yuyçzülyü Tulun(485-492)
- Yuyçzülyü Naqay (492-493)
- Yuyçzülyü Futu(493-508)
- Yuyçzülyü Çunu(508-520)
- Anaxuan (520, 521-552)
- Yuyçzülyü Polomen (520-521)
- Yuyçzülyü Tiefa (553)
- Yuyçzülyü Denqçu (553)
- Yuyçzülyü Kanqti (553-555)
- Yuyçzülyü Anloçen (555)