Əliabbas Qədirov: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 15: Sətir 15:
|vəfat səbəbi = [[Leykemiya (xəstəlik)|Leykemiya xəstəliyi]]
|vəfat səbəbi = [[Leykemiya (xəstəlik)|Leykemiya xəstəliyi]]
|dəfn yeri =
|dəfn yeri =
|vətəndaşlığı = {{SSRİ}}→<br/>{{AZE}}
|vətəndaşlığı = {{SSRİ}}→<br>{{AZE}}
|milliyyəti =
|milliyyəti =
|boyu =
|boyu =
Sətir 31: Sətir 31:
|üzvlüyü =
|üzvlüyü =
|teatr =
|teatr =
|mükafatları =
|mükafatları ={{Azərbaycan SSR əməkdar artisti}}{{Azərbaycan SSR xalq artisti}} {{Azərbaycan SSR dövlət mükafatı}}{{"Teatr Xadimi" qızıl medalı|2006}}<br/>{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)}}
{{sıra|{{Azərbaycan SSR xalq artisti|1989}} {{Azərbaycan SSR əməkdar artisti|1982}} {{Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı|1978}} {{"Teatr Xadimi" qızıl medalı|2006}}}}
{{sıra|{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|2006}}}}
|imdb_id =
|imdb_id =
|imzası =
|imzası =
Sətir 41: Sətir 43:
}}
}}


'''Qədirov Əliabbas Gülabbas oğlu''' ([[13 fevral]] [[1946]] – [[8 mart]] [[2006]]) — Azərbaycanlı aktyor, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989).<ref>Kazımzadə, A. İstəklə məqsəd üst-üstə düşəndə...: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirovun anadan olmasının 65 illiyi haqqında] //Mədəniyyət.- 2011.- 11 fevral.- S. 10.</ref><ref>Təranə. Qeyri-adi adam: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirov haqqında] //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.- S. 15.</ref>
'''Əliabbas Gülabbas oğlu Qədirov''' ({{DVTY}}) — Azərbaycanlı aktyor, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989).<ref>Kazımzadə, A. İstəklə məqsəd üst-üstə düşəndə…: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirovun anadan olmasının 65 illiyi haqqında] //Mədəniyyət.- 2011.- 11 fevral.- S. 10.</ref><ref>Təranə. Qeyri-adi adam: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirov haqqında] //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.- S. 15.</ref>


== Həyatı ==
== Həyatı ==
Yaradıcılıq imkanları romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik göstəricilərinə, psixoloji mahiyyətinə, fəlsəfı dərinliyinə uyğundur. Daxilən hərarətli və ehtiraslı temperamentə, dinamik plastikaya malik aktyor idi. Oynadığı rollar janr xüsusiyyətlərinə görə fərqli, əlvan və bədii cəhətdən bitkin təsir bağışlayırdı. Onun aktyor təbiətində ilk baxışda “gizli” görünən, ancaq duzlu və cazibəli yumor idi. O, bu yumordan həssaslıqla, yığcam “xəsisliklə”, lakin bədii məziyyətləri cazibəli, könüloxşayan, müəyyən estetik meyar çərçivəsində peşəkar görünən bacarıqla istifadə edərdi.
Yaradıcılıq imkanları romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik göstəricilərinə, psixoloji mahiyyətinə, fəlsəfı dərinliyinə uyğundur. Daxilən hərarətli və ehtiraslı temperamentə, dinamik plastikaya malik aktyor idi. Oynadığı rollar janr xüsusiyyətlərinə görə fərqli, əlvan və bədii cəhətdən bitkin təsir bağışlayırdı. Onun aktyor təbiətində ilk baxışda "gizli" görünən, ancaq duzlu və cazibəli yumor idi. O, bu yumordan həssaslıqla, yığcam "xəsisliklə", lakin bədii məziyyətləri cazibəli, könüloxşayan, müəyyən estetik meyar çərçivəsində peşəkar görünən bacarıqla istifadə edərdi.
Əliabbas Qədirov oynadığı obrazlara ilk növbədə elmi-nəzəri əsaslarla yanaşır, xarakterin əsərdə kəsb etdiyi psixoloji-fəlsəfi qənaətlərin mahiyyətini müəyyənləşdirərdi. Səhnədə diqqətcil və həssas olardı, mürəkkəb mizanlar toplusunda oynamağı xoşlayan aktyor idi. Azərbaycanın məşhur qiraət ustalarından biridir, onun ifasında Füzuli, Vaqif, Nəsimi, Sabir... kimi dahilərin poetik nümunələri lentə alınıb.
Əliabbas Qədirov oynadığı obrazlara ilk növbədə elmi-nəzəri əsaslarla yanaşır, xarakterin əsərdə kəsb etdiyi psixoloji-fəlsəfi qənaətlərin mahiyyətini müəyyənləşdirərdi. Səhnədə diqqətcil və həssas olardı, mürəkkəb mizanlar toplusunda oynamağı xoşlayan aktyor idi. Azərbaycanın məşhur qiraət ustalarından biridir, onun ifasında Füzuli, Vaqif, Nəsimi, Sabir… kimi dahilərin poetik nümunələri lentə alınıb.
Əliabbas Gülabbas<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=aVJCzHqat5g Səda - Əliabbas Qədirov-70 (18.02.2016)]</ref> oğlu Qədirov 13 fevral 1946-cı ildə Bakıda anadan olub. Bakıdakı 31, 176, 43, 36, 105 saylı orta məktəblərdə təhsil alıb. On birinci sinfı 105 saylı məktəbdə bitirib. Səhnə sənətinə səkkizinci sinifdən başlayaraq maraq göstərib. Dəmiryolçular klubunda xalq artisti Ağadadaş Qurbanovun rəhbərlik etdiyi dram kollektivinin üzvü olub. Romantik, monumental tamaşalarda rolları oynamaq vərdişlərinin ibtidai əsaslarını həmin dram dərnəyində öyrənib. Elə aktyor olmağı da burada qətiləşdirib.
Əliabbas Gülabbas<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=aVJCzHqat5g Səda Əliabbas Qədirov-70 (18.02.2016)]</ref> oğlu Qədirov 13 fevral 1946-cı ildə Bakıda anadan olub. Bakıdakı 31, 176, 43, 36, 105 saylı orta məktəblərdə təhsil alıb. On birinci sinfı 105 saylı məktəbdə bitirib. Səhnə sənətinə səkkizinci sinifdən başlayaraq maraq göstərib. Dəmiryolçular klubunda xalq artisti Ağadadaş Qurbanovun rəhbərlik etdiyi dram kollektivinin üzvü olub. Romantik, monumental tamaşalarda rolları oynamaq vərdişlərinin ibtidai əsaslarını həmin dram dərnəyində öyrənib. Elə aktyor olmağı da burada qətiləşdirib.
O, 1965-ci ildə Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun dram və kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olub. Sənət müəllimi, ixtisas kurs rəhbəri xalq artisti, professor Mehdi Məmmədov, səhnə danışığı müəllimi əməkdar artist, qiraət ustası Müxlis Cənizadə olub.
O, 1965-ci ildə Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun dram və kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olub. Sənət müəllimi, ixtisas kurs rəhbəri xalq artisti, professor Mehdi Məmmədov, səhnə danışığı müəllimi əməkdar artist, qiraət ustası Müxlis Cənizadə olub.
Tələbəlik illərində institutun tədris teatrının ştatlı aktyoru kimi burada Cəfər Cabbarlının “Aydın” (Surxay), Hüseyn Cavidin “Azər”, Afanasi Salinskinin “Təbilçi qız” (Fyodr) əsərlərinin tamaşalarında maraqlı rollar oynayıb. Elə buna görə də Əliabbas Qədirov son kursda oxuyanda Mehdi Məmmədov onu Akademik teatrda quruluş verdiyi Hüseyn Cavidin “Xəyyam” faciəsində Yusif roluna dəvət edib. Ancaq tamaşanın premyerası uzanıb və 12 mart 1970-ci ildə göstərilib. Elə bu səhnədə ilk addımından teatr ictimaiyyətinin nəzər diqqətində olub. O, 1970-ci il aprel ayının 6-dan Milli Dram Teatrının aktyoru olub. Məşhur aktyor 26 dekabr 2001-ci ildə teatrın bədii rəhbəri və direktoru təyin edilib.
Tələbəlik illərində institutun tədris teatrının ştatlı aktyoru kimi burada Cəfər Cabbarlının "Aydın" (Surxay), Hüseyn Cavidin "Azər", Afanasi Salinskinin "Təbilçi qız" (Fyodr) əsərlərinin tamaşalarında maraqlı rollar oynayıb. Elə buna görə də Əliabbas Qədirov son kursda oxuyanda Mehdi Məmmədov onu Akademik teatrda quruluş verdiyi Hüseyn Cavidin "Xəyyam" faciəsində Yusif roluna dəvət edib. Ancaq tamaşanın premyerası uzanıb və 12 mart 1970-ci ildə göstərilib. Elə bu səhnədə ilk addımından teatr ictimaiyyətinin nəzər diqqətində olub. O, 1970-ci il aprel ayının 6-dan Milli Dram Teatrının aktyoru olub. Məşhur aktyor 26 dekabr 2001-ci ildə teatrın bədii rəhbəri və direktoru təyin edilib.
Əliabbas Qədirov 1970-ci ildən Milli Dram Teatrında oynadığı rollar zaman ardıcıllığı ilə aşağıdakı kimi sistemləşdirilə bilər:
Əliabbas Qədirov 1970-ci ildən Milli Dram Teatrında oynadığı rollar zaman ardıcıllığı ilə aşağıdakı kimi sistemləşdirilə bilər:
*Yusif. “Xəyyam”, Hüseyn Cavid.
*Yusif. "Xəyyam", Hüseyn Cavid.
*Pronya. “Zamanın hokum”, Nikolay Poqodin.
*Pronya. "Zamanın hokum", Nikolay Poqodin.
*Xosrov. “Küləklər”, Sabit Rəhman.
*Xosrov. "Küləklər", Sabit Rəhman.
*Vəli. “Xırs quldurbasan”, Mirzə Fətəli Axundzadə.
*Vəli. "Xırs quldurbasan", Mirzə Fətəli Axundzadə.
*Givi. “Darıxma, ana!, Nodar Dumbadze.
*Givi. "Darıxma, ana!", Nodar Dumbadze.
*Leytenant və Nicat. “Mahnı dağlarda qaldı”, İlyas Əfəndiyev.
*Leytenant və Nicat. "Mahnı dağlarda qaldı", İlyas Əfəndiyev.
*İlyas. “Aydın”, Cəfər Cabbarlı.
*İlyas. "Aydın", Cəfər Cabbarlı.
*Fateh. “Yol ayrıcında”, İslam Səfərli.
*Fateh. "Yol ayrıcında", İslam Səfərli.
*Qlumov. “Müdriklər”, Aleksandr Ostrovski.
*Qlumov. "Müdriklər", Aleksandr Ostrovski.
*Kürd Musa və Vaqif. “Vaqif”, Səməd Vurğun.
*Kürd Musa və Vaqif. "Vaqif", Səməd Vurğun.
*Fotoqraf. “Şöhrət və ya unudulan adam”, Nazim Hikmət.
*Fotoqraf. "Şöhrət və ya unudulan adam", Nazim Hikmət.
*Alman oğlu. “İnsan”, Səməd Vurğun.
*Alman oğlu. "İnsan", Səməd Vurğun.
*Məğrur. “Əks-səda”, Nəbi Xəzri.
*Məğrur. "Əks-səda", Nəbi Xəzri.
*Coşqun. “Kölgələr pıçıldaşır”, Seyfəddin Dağlı.
*Coşqun. "Kölgələr pıçıldaşır", Seyfəddin Dağlı.
*Balaağa. “Vəkil neyləsin...”, Ramiz Fətəliyev.
*Balaağa. "Vəkil neyləsin…", Ramiz Fətəliyev.
*Şərif. “Məhəbbət əfsanəsi”, Nazim Hikmət.
*Şərif. "Məhəbbət əfsanəsi", Nazim Hikmət.
*Daşqın. “Yollara iz düşür”, İslam Səfərli.
*Daşqın. "Yollara iz düşür", İslam Səfərli.
*Balaş. “Sevil”, Cəfər Cabbarlı.
*Balaş. "Sevil", Cəfər Cabbarlı.
*Bəhram. “Fitnə”, Abdulla Şaiq.
*Bəhram. "Fitnə", Abdulla Şaiq.
*Seyid Hüseyn. “Xurşid banu Natəvan”, İlyas Əfəndiyev.
*Seyid Hüseyn. "Xurşid banu Natəvan", İlyas Əfəndiyev.
*Vasif. “İblis”, Hüseyn Cavid.
*Vasif. "İblis", Hüseyn Cavid.
*Rəşad. “Kimdir haqlı?, Bəxtiyar Vahabzadə.
*Rəşad. "Kimdir haqlı?," Bəxtiyar Vahabzadə.
*Həbib. “Büllur sarayda”, İlyas Əfəndiyev.
*Həbib. "Büllur sarayda", İlyas Əfəndiyev.
*Toral. “Qarabağ əfsanəsi”, Qeybulla Rəsulov.
*Toral. "Qarabağ əfsanəsi", Qeybulla Rəsulov.
*Diş həkimi. “Biganələr oteli”, Rüstəm İbrahimbəyov.
*Diş həkimi. "Biganələr oteli", Rüstəm İbrahimbəyov.
*Qazan xan. “Torpağa sancılan qılınc”, Nəbi Xəzri.
*Qazan xan. "Torpağa sancılan qılınc", Nəbi Xəzri.
*Şirzad. “Şeyx Xiyabani”, İlyas Əfəndiyev.
*Şirzad. "Şeyx Xiyabani", İlyas Əfəndiyev.
*Mirzə Şəfi. “Mənsiz dünya”, Nəbi Xəzri.
*Mirzə Şəfi. "Mənsiz dünya", Nəbi Xəzri.
*Dan. “Tufandan əvvəl”, Arif Süleymanov.
*Dan. "Tufandan əvvəl", Arif Süleymanov.
*Kamran. “Bizim qəribə taleyimiz”, İlyas Əfəndiyev.
*Kamran. "Bizim qəribə taleyimiz", İlyas Əfəndiyev.
*Mircəfər Bağırov. “Sevgililərin cəhənnəmdə vüsalı”, İlyas Əfəndiyev.
*Mircəfər Bağırov. "Sevgililərin cəhənnəmdə vüsalı", İlyas Əfəndiyev.
*Kərim bəy. “Tənha iydə ağacı”, İlyas Əfəndiyev.
*Kərim bəy. "Tənha iydə ağacı", İlyas Əfəndiyev.
*Tərlan. “Sənsiz”, Şıxəli Qurbanov.
*Tərlan. "Sənsiz", Şıxəli Qurbanov.
*Misirxanov. “Əcəb işə düşdük”, Şıxəli Qurbanov.
*Misirxanov. "Əcəb işə düşdük", Şıxəli Qurbanov.
*Qraf Qloster. “Kral Lir”, Vilyam Şekspir.
*Qraf Qloster. "Kral Lir", Vilyam Şekspir.
*İbrahim xan. “Hökmdarqızı”, İlyas Əfəndiyev.
*İbrahim xan. "Hökmdarqızı", İlyas Əfəndiyev.
*Qara xaqan. “Özümüzü kəsən qılınc” (“Göytürklər”), Bəxtiyar Vahabzadə.
*Qara xaqan. "Özümüzü kəsən qılınc" ("Göytürklər"), Bəxtiyar Vahabzadə.
*Ənvər. “Ulduz, yaxud Ədirnə fəthi”, Cəfər Cabbarlı.
*Ənvər. "Ulduz, yaxud Ədirnə fəthi", Cəfər Cabbarlı.
*Nostradamus. “Hələ “sevirəm” deməmişdilər...”, Ramiz Novruz.
*Nostradamus. "Hələ "sevirəm" deməmişdilər…", Ramiz Novruz.
Aktyor Azərbaycan Dövlət Televiziyasında çoxlu tamaşalarda oynamış,uzun illər əvvəlcə gənclər üçün “Məşəl”, sonralar əyləncə xarakterli “Komediyalar aləminə səyahət” verilişlərinin aparıcısı olmuşdur. Onun oynadığı tamaşaların bir qismi televiziyanın “Oızıl fond”una daxildir. Onlardan Süleyman Sani Axundovun, “Laçın yuvası” (Cahangir), Məmməd Muradan “Təkan” (Dilqəm), İlyas
Aktyor Azərbaycan Dövlət Televiziyasında çoxlu tamaşalarda oynamış,uzun illər əvvəlcə gənclər üçün "Məşəl", sonralar əyləncə xarakterli "Komediyalar aləminə səyahət" verilişlərinin aparıcısı olmuşdur. Onun oynadığı tamaşaların bir qismi televiziyanın "Oızıl fond"una daxildir. Onlardan Süleyman Sani Axundovun, "Laçın yuvası" (Cahangir), Məmməd Muradan "Təkan" (Dilqəm), İlyas
Əfəndiyevin “Atayevlər ailəsində” (Cahangir), Mirzə Fətəli Axundzadənin “Hacı Qara” (Heydər bəy), Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin “Bəxtsiz cavan” (Fərhad), Mar Bayciyevin “Duel” (İsgəndər), Dazortsevin “Qəbula gələn sonuncu adam” (Kişi) əsərlərinin teletamaşasında Əliabbas Qədirovun yaradıcılığı daha parlaq şəkildə təcəssüm tapıb.
Əfəndiyevin "Atayevlər ailəsində" (Cahangir), Mirzə Fətəli Axundzadənin "Hacı Qara" (Heydər bəy), Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin "Bəxtsiz cavan" (Fərhad), Mar Bayciyevin "Duel" (İsgəndər), Dazortsevin "Qəbula gələn sonuncu adam" (Kişi) əsərlərinin teletamaşasında Əliabbas Qədirovun yaradıcılığı daha parlaq şəkildə təcəssüm tapıb.
Əliabbas Qədirov teatrla yanaşı, kino aktyoru kimi də məşhurdur və böyük uğurlar qazanıb. Hətta o, məhz kinorejissor Eldar Quliyevin çəkdiyi “Sevinc buxtası” iki seriyalı bədii fılmindəki Nazim roluna görə Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatına layiq görülüb. Aktyor bundan əlavə “Azərbaycanfilm”də “Xatirələr sahilində” (İmran), “Nəğmə dərsi” (Ata), “Nə yaxşı ki, Səməd Vurğun var” (Vaqif), “Bizim evin kişisi” (Mansur), “Qızıl uçurum” (Cəlil), “Qocalar” (Fəriz), “Babək” (Fəzl), “Dənizdən işarə” (Sultanov), “Sevinc buxtası” (Nazim) kimi kinolentlərinə çəkilib.
Əliabbas Qədirov teatrla yanaşı, kino aktyoru kimi də məşhurdur və böyük uğurlar qazanıb. Hətta o, məhz kinorejissor Eldar Quliyevin çəkdiyi "Sevinc buxtası" iki seriyalı bədii fılmindəki Nazim roluna görə Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatına layiq görülüb. Aktyor bundan əlavə "Azərbaycanfilm"də "Xatirələr sahilində" (İmran), "Nəğmə dərsi" (Ata), "Nə yaxşı ki, Səməd Vurğun var" (Vaqif), "Bizim evin kişisi" (Mansur), "Qızıl uçurum" (Cəlil), "Qocalar" (Fəriz), "Babək" (Fəzl), "Dənizdən işarə" (Sultanov), "Sevinc buxtası" (Nazim) kimi kinolentlərinə çəkilib.
Vaxtilə, rejissor Hüseyn Seyidzadənin çəkdiyi eyniadlı filmdə Qatır Məmmədi rolunu məharətlə ifa edib. Lakin Moskva “millətçi” ruhuna görə o fılmin ekrana çıxmasına icazə verməyib.
Vaxtilə, rejissor Hüseyn Seyidzadənin çəkdiyi eyniadlı filmdə Qatır Məmmədi rolunu məharətlə ifa edib. Lakin Moskva "millətçi" ruhuna görə o fılmin ekrana çıxmasına icazə verməyib.

== Mükafatları ==
== Mükafatları ==
* [[Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı]] — 1978<ref name="dm1978">[http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1978-ci il Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan KP MK-nın və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1978-ci il tarixli '''Qərarı'''] — '''anl.az''' saytı</ref>
* [[Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı]] — 1978<ref name="dm1978">[http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1978-ci il Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan KP MK-nın və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1978-ci il tarixli '''Qərarı'''] — '''anl.az''' saytı</ref>
Sətir 108: Sətir 111:
Səhnə və ekran ustası Əliabbas Qədirov teatr və kino yaradıcılığındakı uğurlarına görə 1 dekabr 1982-ci ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti və 17 may 1989-cu ildə isə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.
Səhnə və ekran ustası Əliabbas Qədirov teatr və kino yaradıcılığındakı uğurlarına görə 1 dekabr 1982-ci ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti və 17 may 1989-cu ildə isə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.
2006-ci ildə mart 8-də xalq artisti, «Şöhrət» ordeni laureatı, Azərbaycan Dövlət Akademik Dram teatrının bədii rəhbəri Əlabbas Qədirov 60 yaşında leykemiya xəstəliyindən (ağ qan xərçəngi) vəfat edib. İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilib.
2006-ci ildə mart 8-də xalq artisti, "Şöhrət" ordeni laureatı, Azərbaycan Dövlət Akademik Dram teatrının bədii rəhbəri Əlabbas Qədirov 60 yaşında leykemiya xəstəliyindən (ağ qan xərçəngi) vəfat edib. İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilib.


== Filmoqrafiya ==
== Filmoqrafiya ==
#[[Ağasadıq Gəraybəyli (film, 1974)]]
* [[Ağasadıq Gəraybəyli (film, 1974)]]
#[[Alman klinikasına şəxsi səfər (film, 1988)]](tammetrajlı bədii film)-səsləndirən: Vladimir Tişkov ([[Anatoli Katenyov]])
* [[Alman klinikasına şəxsi səfər (film, 1988)]] (tammetrajlı bədii film)-səsləndirən: Vladimir Tişkov ([[Anatoli Katenyov]])
# [[Atayevlər ailəsi (film, 1978)]]
* [[Atayevlər ailəsi (film, 1978)]]
#[[Babək (film, 1979)]]
* [[Babək (film, 1979)]]
#[[Bakıda küləklər əsir (film, 1974)]]
* [[Bakıda küləklər əsir (film, 1974)]]
#[[Bir ailəlik bağ evi (film, 1978)]]
* [[Bir ailəlik bağ evi (film, 1978)]]
#[[Birisigün, gecəyarısı... (film, 1981)]]
* [[Birisigün, gecəyarısı... (film, 1981)]]
#[[Bizim küçənin oğlanları (film, 1973)]]
* [[Bizim küçənin oğlanları (film, 1973)]]
#[[Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)]]
* [[Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)]]
#[[Burulğan (film, 1986)]]
* [[Burulğan (film, 1986)]]
#[[Cin mikrorayonda (film, 1985)]]
* [[Cin mikrorayonda (film, 1985)]]
#[[Dədə Qorqud (film, 1975)]]
* [[Dədə Qorqud (film, 1975)]]
#[[Dərviş Parisi partladır (film, 1976)]]
* [[Dərviş Parisi partladır (film, 1976)]]
#[[Doğma sahillər (film, 1989)]]
* [[Doğma sahillər (film, 1989)]]
#[[Dörd bazar günü (film, 1975)]]
* [[Dörd bazar günü (film, 1975)]]
#[[Duel (film, 1995)]]
* [[Duel (film, 1995)]]
#[[Durnalar qayıtdı (film, 2003)]]
* [[Durnalar qayıtdı (film, 2003)]]
#[[Əla kəsici (film, 1975)]]
* [[Əla kəsici (film, 1975)]]
#[[Əqrəb (film, 1972)]]
* [[Əqrəb (film, 1972)]]
#[[Evin kişisi (film, 1978)]]
* [[Evin kişisi (film, 1978)]]
#[[Evlər yıxanım mənim!!. (film, 1974)]]
* [[Evlər yıxanım mənim!!. (film, 1974)]]
#[[Əzablı yollar (film, 1982)]]
* [[Əzablı yollar (film, 1982)]]
#[[Gəlinlərin qiyamı (film, 1985)]] (dublyaj)
* [[Gəlinlərin qiyamı (film, 1985)]] (dublyaj)
#[[Gəmi saatının sirri (film, 1983)]]
* [[Gəmi saatının sirri (film, 1983)]]
#[[Gözlə məni (film, 1980)]]
* [[Gözlə məni (film, 1980)]]
#[[Güllələnmiş heykəllər (film, 2002)]]
* [[Güllələnmiş heykəllər (film, 2002)]]
#[[Haray (film, 2004)]]
* [[Haray (film, 2004)]]
#[[Həyat bizi sınayır (film, 1972)]]
* [[Həyat bizi sınayır (film, 1972)]]
#[[Heydər Əliyev və Azərbaycan rabitəsi (film, 2003)]]
* [[Heydər Əliyev və Azərbaycan rabitəsi (film, 2003)]]
#[[Xatirələr sahili (film, 1972)]]
* [[Xatirələr sahili (film, 1972)]]
#[[İşarəni dənizdən gözləyin (film, 1986)]]
* [[İşarəni dənizdən gözləyin (film, 1986)]]
#[[Köhnə bərə (film, 1984)]]
* [[Köhnə bərə (film, 1984)]]
#[[Küçələrə su səpmişəm (film, 2004)]]
* [[Küçələrə su səpmişəm (film, 2004)]]
#[[Məşədi İbad-80, yaxud köhnə tanışlar (film, 1980)]]
* [[Məşədi İbad-80, yaxud köhnə tanışlar (film, 1980)]]
#[[Min birinci söz (film, 1997)]]
* [[Min birinci söz (film, 1997)]]
#[[Molla İbrahimxəlil kimyagərin nəvələri (film, 1974)]]
* [[Molla İbrahimxəlil kimyagərin nəvələri (film, 1974)]]
#[[Müsafir (film, 2001)]]
* [[Müsafir (film, 2001)]]
#[[Nə yaxşı ki, dünyada Səməd Vurğun var (film, 1976)]]
* [[Nə yaxşı ki, dünyada Səməd Vurğun var (film, 1976)]]
#[[Od içində (film, 1978)]]
* [[Od içində (film, 1978)]]
#[[Ömrün İlk Saatı (1973)]]
* [[Ömrün İlk Saatı (1973)]]
#[[Ömrün səhifələri (film, 1974)]]
* [[Ömrün səhifələri (film, 1974)]]
#[[Ömrün yuxuları (film, 2001)]]
* [[Ömrün yuxuları (film, 2001)]]
#[[Onun bəlalı sevgisi (film, 1980)]]
* [[Onun bəlalı sevgisi (film, 1980)]]
#[[Özgə ömür (film, 1987)]]
* [[Özgə ömür (film, 1987)]]
#[[Park (film, 1983)]]
* [[Park (film, 1983)]]
#[[Prima (film, 1992)]]
* [[Prima (film, 1992)]]
#[[Qara gölün cəngavərləri (film, 1984)]]
* [[Qara gölün cəngavərləri (film, 1984)]]
#[[Qeybdən gələn səs (film, 2002)]]
* [[Qeybdən gələn səs (film, 2002)]]
#[[Qızıl uçurum (film, 1980)]]
* [[Qızıl uçurum (film, 1980)]]
#[[Qocalar, qocalar... (film, 1982)]]
* [[Qocalar, qocalar... (film, 1982)]]
#[[Saqqallı binalar (film, 1990)]]
* [[Saqqallı binalar (film, 1990)]]
#[[Sən həmişə bizimləsən (film, 1997)]]
* [[Sən həmişə bizimləsən (film, 1997)]]
#[[Sevinc buxtası (film, 1977)]]
* [[Sevinc buxtası (film, 1977)]]
#[[Şeytan göz qabağında (film, 1987)]]
* [[Şeytan göz qabağında (film, 1987)]]
#[[Sonuncu şahid (film, 2004)]]
* [[Sonuncu şahid (film, 2004)]]
#[[Şuşa (film, 2001)]]
* [[Şuşa (film, 2001)]]
#[[Şuşa yolu... (film, 2002)]]
* [[Şuşa yolu... (film, 2002)]]
#[[Təkan (film, 1987)]]
* [[Təkan (film, 1987)]]
#[[Toya dəvətnamə (film, 1973)]]
* [[Toya dəvətnamə (film, 1973)]]
#[[Ürək... Ürək... (film, 1976)]]
* [[Ürək... Ürək... (film, 1976)]]
#[[Yaramaz (film, 1988)]]
* [[Yaramaz (film, 1988)]]
#[[Yataqda siqaret çəkməyin (film, 1986)]]
* [[Yataqda siqaret çəkməyin (film, 1986)]]
#[[Yeddi oğul istərəm... (film, 1970)]]
* [[Yeddi oğul istərəm... (film, 1970)]]
#[[Yol əhvalatı (film, 1980)]]
* [[Yol əhvalatı (film, 1980)]]
#[[Yüz qramın qiyməti (film, 1975)]]
* [[Yüz qramın qiyməti (film, 1975)]]


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
Sətir 181: Sətir 184:


== Mənbə ==
== Mənbə ==
* “Qeyri-adi adam” //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.
* "Qeyri-adi adam" //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.
* Dram Teatrının kollektivi Əliabbas Qədirovun məzarını ziyarət edib //Zaman.- 2016.- 13 fevral.- S. 6.
* Dram Teatrının kollektivi Əliabbas Qədirovun məzarını ziyarət edib //Zaman.- 2016.- 13 fevral.- S. 6.
* Əliabbas Qədirovun 70 illik yubileyi keçirilib //Kaspi.- 2016.- 18 fevral.- S.9.
* Əliabbas Qədirovun 70 illik yubileyi keçirilib //Kaspi.- 2016.- 18 fevral.- S.9.

19:11, 27 mart 2021 tarixindəki versiya

Əliabbas Qədirov
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (60 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vəfat səbəbi Leykemiya xəstəliyi
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Fəaliyyəti Aktyor
Mükafatları
"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 1989 "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1982 Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1978 "Teatr Xadimi" qızıl medalı — 2006
"Şöhrət" ordeni — 2006
eliabbasqedirov.az

Əliabbas Gülabbas oğlu Qədirov (13 fevral 1946, Bakı8 mart 2006, Bakı) — Azərbaycanlı aktyor, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989).[1][2]

Həyatı

Yaradıcılıq imkanları romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik göstəricilərinə, psixoloji mahiyyətinə, fəlsəfı dərinliyinə uyğundur. Daxilən hərarətli və ehtiraslı temperamentə, dinamik plastikaya malik aktyor idi. Oynadığı rollar janr xüsusiyyətlərinə görə fərqli, əlvan və bədii cəhətdən bitkin təsir bağışlayırdı. Onun aktyor təbiətində ilk baxışda "gizli" görünən, ancaq duzlu və cazibəli yumor idi. O, bu yumordan həssaslıqla, yığcam "xəsisliklə", lakin bədii məziyyətləri cazibəli, könüloxşayan, müəyyən estetik meyar çərçivəsində peşəkar görünən bacarıqla istifadə edərdi.

Əliabbas Qədirov oynadığı obrazlara ilk növbədə elmi-nəzəri əsaslarla yanaşır, xarakterin əsərdə kəsb etdiyi psixoloji-fəlsəfi qənaətlərin mahiyyətini müəyyənləşdirərdi. Səhnədə diqqətcil və həssas olardı, mürəkkəb mizanlar toplusunda oynamağı xoşlayan aktyor idi. Azərbaycanın məşhur qiraət ustalarından biridir, onun ifasında Füzuli, Vaqif, Nəsimi, Sabir… kimi dahilərin poetik nümunələri lentə alınıb.

Əliabbas Gülabbas[3] oğlu Qədirov 13 fevral 1946-cı ildə Bakıda anadan olub. Bakıdakı 31, 176, 43, 36, 105 saylı orta məktəblərdə təhsil alıb. On birinci sinfı 105 saylı məktəbdə bitirib. Səhnə sənətinə səkkizinci sinifdən başlayaraq maraq göstərib. Dəmiryolçular klubunda xalq artisti Ağadadaş Qurbanovun rəhbərlik etdiyi dram kollektivinin üzvü olub. Romantik, monumental tamaşalarda rolları oynamaq vərdişlərinin ibtidai əsaslarını həmin dram dərnəyində öyrənib. Elə aktyor olmağı da burada qətiləşdirib.

O, 1965-ci ildə Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun dram və kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olub. Sənət müəllimi, ixtisas kurs rəhbəri xalq artisti, professor Mehdi Məmmədov, səhnə danışığı müəllimi əməkdar artist, qiraət ustası Müxlis Cənizadə olub.

Tələbəlik illərində institutun tədris teatrının ştatlı aktyoru kimi burada Cəfər Cabbarlının "Aydın" (Surxay), Hüseyn Cavidin "Azər", Afanasi Salinskinin "Təbilçi qız" (Fyodr) əsərlərinin tamaşalarında maraqlı rollar oynayıb. Elə buna görə də Əliabbas Qədirov son kursda oxuyanda Mehdi Məmmədov onu Akademik teatrda quruluş verdiyi Hüseyn Cavidin "Xəyyam" faciəsində Yusif roluna dəvət edib. Ancaq tamaşanın premyerası uzanıb və 12 mart 1970-ci ildə göstərilib. Elə bu səhnədə ilk addımından teatr ictimaiyyətinin nəzər diqqətində olub. O, 1970-ci il aprel ayının 6-dan Milli Dram Teatrının aktyoru olub. Məşhur aktyor 26 dekabr 2001-ci ildə teatrın bədii rəhbəri və direktoru təyin edilib.

Əliabbas Qədirov 1970-ci ildən Milli Dram Teatrında oynadığı rollar zaman ardıcıllığı ilə aşağıdakı kimi sistemləşdirilə bilər:

  • Yusif. "Xəyyam", Hüseyn Cavid.
  • Pronya. "Zamanın hokum", Nikolay Poqodin.
  • Xosrov. "Küləklər", Sabit Rəhman.
  • Vəli. "Xırs quldurbasan", Mirzə Fətəli Axundzadə.
  • Givi. "Darıxma, ana!", Nodar Dumbadze.
  • Leytenant və Nicat. "Mahnı dağlarda qaldı", İlyas Əfəndiyev.
  • İlyas. "Aydın", Cəfər Cabbarlı.
  • Fateh. "Yol ayrıcında", İslam Səfərli.
  • Qlumov. "Müdriklər", Aleksandr Ostrovski.
  • Kürd Musa və Vaqif. "Vaqif", Səməd Vurğun.
  • Fotoqraf. "Şöhrət və ya unudulan adam", Nazim Hikmət.
  • Alman oğlu. "İnsan", Səməd Vurğun.
  • Məğrur. "Əks-səda", Nəbi Xəzri.
  • Coşqun. "Kölgələr pıçıldaşır", Seyfəddin Dağlı.
  • Balaağa. "Vəkil neyləsin…", Ramiz Fətəliyev.
  • Şərif. "Məhəbbət əfsanəsi", Nazim Hikmət.
  • Daşqın. "Yollara iz düşür", İslam Səfərli.
  • Balaş. "Sevil", Cəfər Cabbarlı.
  • Bəhram. "Fitnə", Abdulla Şaiq.
  • Seyid Hüseyn. "Xurşid banu Natəvan", İlyas Əfəndiyev.
  • Vasif. "İblis", Hüseyn Cavid.
  • Rəşad. "Kimdir haqlı?," Bəxtiyar Vahabzadə.
  • Həbib. "Büllur sarayda", İlyas Əfəndiyev.
  • Toral. "Qarabağ əfsanəsi", Qeybulla Rəsulov.
  • Diş həkimi. "Biganələr oteli", Rüstəm İbrahimbəyov.
  • Qazan xan. "Torpağa sancılan qılınc", Nəbi Xəzri.
  • Şirzad. "Şeyx Xiyabani", İlyas Əfəndiyev.
  • Mirzə Şəfi. "Mənsiz dünya", Nəbi Xəzri.
  • Dan. "Tufandan əvvəl", Arif Süleymanov.
  • Kamran. "Bizim qəribə taleyimiz", İlyas Əfəndiyev.
  • Mircəfər Bağırov. "Sevgililərin cəhənnəmdə vüsalı", İlyas Əfəndiyev.
  • Kərim bəy. "Tənha iydə ağacı", İlyas Əfəndiyev.
  • Tərlan. "Sənsiz", Şıxəli Qurbanov.
  • Misirxanov. "Əcəb işə düşdük", Şıxəli Qurbanov.
  • Qraf Qloster. "Kral Lir", Vilyam Şekspir.
  • İbrahim xan. "Hökmdar və qızı", İlyas Əfəndiyev.
  • Qara xaqan. "Özümüzü kəsən qılınc" ("Göytürklər"), Bəxtiyar Vahabzadə.
  • Ənvər. "Ulduz, yaxud Ədirnə fəthi", Cəfər Cabbarlı.
  • Nostradamus. "Hələ "sevirəm" deməmişdilər…", Ramiz Novruz.

Aktyor Azərbaycan Dövlət Televiziyasında çoxlu tamaşalarda oynamış,uzun illər əvvəlcə gənclər üçün "Məşəl", sonralar əyləncə xarakterli "Komediyalar aləminə səyahət" verilişlərinin aparıcısı olmuşdur. Onun oynadığı tamaşaların bir qismi televiziyanın "Oızıl fond"una daxildir. Onlardan Süleyman Sani Axundovun, "Laçın yuvası" (Cahangir), Məmməd Muradan "Təkan" (Dilqəm), İlyas Əfəndiyevin "Atayevlər ailəsində" (Cahangir), Mirzə Fətəli Axundzadənin "Hacı Qara" (Heydər bəy), Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin "Bəxtsiz cavan" (Fərhad), Mar Bayciyevin "Duel" (İsgəndər), Dazortsevin "Qəbula gələn sonuncu adam" (Kişi) əsərlərinin teletamaşasında Əliabbas Qədirovun yaradıcılığı daha parlaq şəkildə təcəssüm tapıb.

Əliabbas Qədirov teatrla yanaşı, kino aktyoru kimi də məşhurdur və böyük uğurlar qazanıb. Hətta o, məhz kinorejissor Eldar Quliyevin çəkdiyi "Sevinc buxtası" iki seriyalı bədii fılmindəki Nazim roluna görə Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatına layiq görülüb. Aktyor bundan əlavə "Azərbaycanfilm"də "Xatirələr sahilində" (İmran), "Nəğmə dərsi" (Ata), "Nə yaxşı ki, Səməd Vurğun var" (Vaqif), "Bizim evin kişisi" (Mansur), "Qızıl uçurum" (Cəlil), "Qocalar" (Fəriz), "Babək" (Fəzl), "Dənizdən işarə" (Sultanov), "Sevinc buxtası" (Nazim) kimi kinolentlərinə çəkilib.

Vaxtilə, rejissor Hüseyn Seyidzadənin çəkdiyi eyniadlı filmdə Qatır Məmmədi rolunu məharətlə ifa edib. Lakin Moskva "millətçi" ruhuna görə o fılmin ekrana çıxmasına icazə verməyib.


Mükafatları

Səhnə və ekran ustası Əliabbas Qədirov teatr və kino yaradıcılığındakı uğurlarına görə 1 dekabr 1982-ci ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti və 17 may 1989-cu ildə isə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.

2006-ci ildə mart 8-də xalq artisti, "Şöhrət" ordeni laureatı, Azərbaycan Dövlət Akademik Dram teatrının bədii rəhbəri Əlabbas Qədirov 60 yaşında leykemiya xəstəliyindən (ağ qan xərçəngi) vəfat edib. İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilib.

Filmoqrafiya

İstinadlar

  1. Kazımzadə, A. İstəklə məqsəd üst-üstə düşəndə…: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirovun anadan olmasının 65 illiyi haqqında] //Mədəniyyət.- 2011.- 11 fevral.- S. 10.
  2. Təranə. Qeyri-adi adam: [Unudulmaz aktyor Əliabbas Qədirov haqqında] //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.- S. 15.
  3. Səda — Əliabbas Qədirov-70 (18.02.2016)
  4. Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1978-ci il Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan KP MK-nın və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1978-ci il tarixli Qərarıanl.az saytı

Mənbə

  • "Qeyri-adi adam" //Kaspi.- 2011.- 15 fevral.
  • Dram Teatrının kollektivi Əliabbas Qədirovun məzarını ziyarət edib //Zaman.- 2016.- 13 fevral.- S. 6.
  • Əliabbas Qədirovun 70 illik yubileyi keçirilib //Kaspi.- 2016.- 18 fevral.- S.9.
  • Əliabbas Qədirovun yubileyinə həsr olunmuş dəyirmi masa: [Mərdəkan Mədəniyyət sarayında] //Mədəniyyət.- 2016.- 24 fevral.- S. 4.
  • Görkəmli aktyor Əliabbas Qədirov yad edilib //525-ci qəzet.- 2016.- 16 fevral.- S.7.
  • Xiləli, A. Qiyməti tamaşaçı verəndə: [teatrda keçirilən xatirə gecəsi haqqında] //Ədəbiyyat.- 2016.- 20 fevral.- S.32.
  • Mirməmməd, G. Yetmiş yaşın zirvəsindən salam: [teatrda Xalq artistinin xatirə gecəsinin keçirilməsi haqqında] //Mədəniyyət.- 2016.- 19 fevral.- S. 6.