Cümhuriyyət Ağacı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Redaktənin izahı yoxdur
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Sətir 3: Sətir 3:


== Tarixi ==
== Tarixi ==
1997-ci ildən etibarən dəniz dolğusu ilə genişləndirilən [[Kordon (İzmir)|Kordon]] üzərində 2000- ci ildə [[Gündoğdu Meydanı]] salındı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.izmirmag.net/2016/04/dunden-bugune-kordonun-gecirdigi.html | başlık = Dünden Bugüne Kordon'un Geçirdiği Evrimin Hikayesi | yayımcı = izmirmag.net | tarih = Nisan 2016 | erişimtarihi = 28 Ağustos 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180223071939/http://www.izmirmag.net/2016/04/dunden-bugune-kordonun-gecirdigi.html | arşivtarihi = 23 Şubat 2018 | ölüurl =evet}}</ref> [[İzmir Böyükşəhər Bələdiyyəsi]] meydana abidə qoyulmağı üçün heykəltəraş Fərid Özşen ilə razılaşdı.<ref name="yapi">{{Web kaynağı |url=http://www.yapi.com.tr/haberler/gundogduya-medeniyetler-aniti-yapilacak_3255.html |başlık=Gündoğdu'ya Medeniyetler Anıtı Yapılacak |yayımcı=yapı.com.tr |tarih=4 Şubat 2003 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://archive.today/20200501134901/http://www.yapi.com.tr/haberler/gundogduya-medeniyetler-aniti-yapilacak_3255.html |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> 2003-cü ildə tamamlanan abidə eyni il [[Türkiyədə cümhuriyyətin elan edilməsi|Cümhuriyyətin elan edilməsi]]nin 80 illiyi münasibətiylə 29 oktyabrda açıldı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-anitlar-kenti-oluyor/880/156 |başlık=İzmir 'Anıtlar' kenti oluyor |yayımcı=İzmir Büyükşehir Belediyesi |tarih=22 Aralık 2003 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200501135055/https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-anitlar-kenti-oluyor/880/156 |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> 2014-cü ildə Türkiyə yerli seçkilərindən əvvəl 16 mart tarixində Gündoğdu Meydanında təşkil edilən [[Ədalət və İnkişaf Partiyası|AKP]] mitinqində abidə vandalların hücumuna məruz qaldı.<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/cumhuriyet-agaci-heykeli-temizlenmeye-baslandi-51583 |başlık='Cumhuriyet Ağacı Heykeli' temizlenmeye başlandı |çalışma=Cumhuriyet |ilk=Mete |son=Kızık |tarih=17 Mart 2014 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://archive.today/20200501135241/http://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/cumhuriyet-agaci-heykeli-temizlenmeye-baslandi-51583 |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>
1997-ci ildən etibarən dəniz dolğusu ilə genişləndirilən [[Kordon (İzmir)|Kordon]] üzərində 2000- ci ildə [[Gündoğdu Meydanı]] salındı.<ref>{{Cite web | url = http://www.izmirmag.net/2016/04/dunden-bugune-kordonun-gecirdigi.html | title = Dünden Bugüne Kordon'un Geçirdiği Evrimin Hikayesi | publisher = izmirmag.net | date = Nisan 2016 | archivedate = 28 Ağustos 2018 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20180223071939/http://www.izmirmag.net/2016/04/dunden-bugune-kordonun-gecirdigi.html | archivedate = 23 Şubat 2018 | ölüurl =evet}}</ref> [[İzmir Böyükşəhər Bələdiyyəsi]] meydana abidə qoyulmağı üçün heykəltəraş Fərid Özşen ilə razılaşdı.<ref name="yapi">{{Cite web |url=http://www.yapi.com.tr/haberler/gundogduya-medeniyetler-aniti-yapilacak_3255.html |title=Gündoğdu'ya Medeniyetler Anıtı Yapılacak |publisher=yapı.com.tr |tarih=4 Şubat 2003 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://archive.today/20200501134901/http://www.yapi.com.tr/haberler/gundogduya-medeniyetler-aniti-yapilacak_3255.html |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> 2003-cü ildə tamamlanan abidə eyni il [[Türkiyədə cümhuriyyətin elan edilməsi|Cümhuriyyətin elan edilməsi]]nin 80 illiyi münasibətiylə 29 oktyabrda açıldı.<ref>{{Cite web |url=https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-anitlar-kenti-oluyor/880/156 |title=İzmir 'Anıtlar' kenti oluyor |yayımcı=İzmir Büyükşehir Belediyesi |tarih=22 Aralık 2003 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200501135055/https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-anitlar-kenti-oluyor/880/156 |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> 2014-cü ildə Türkiyə yerli seçkilərindən əvvəl 16 mart tarixində Gündoğdu Meydanında təşkil edilən [[Ədalət və İnkişaf Partiyası|AKP]] mitinqində abidə vandalların hücumuna məruz qaldı.<ref>{{Cite news |url=http://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/cumhuriyet-agaci-heykeli-temizlenmeye-baslandi-51583 |title='Cumhuriyet Ağacı Heykeli' temizlenmeye başlandı |çalışma=Cumhuriyet |ilk=Mete |son=Kızık |tarih=17 Mart 2014 |erişimtarihi=1 Mayıs 2020 |arşivurl=https://archive.today/20200501135241/http://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/cumhuriyet-agaci-heykeli-temizlenmeye-baslandi-51583 |arşivtarihi=1 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>


== Memarlığı ==
== Memarlığı ==
Cümhuriyyət Ağacı 8,5 m hündürlüyündə mərmərlə örtülü pedestal və bu pedestalın üzərinə yerləşdirilən on atlının təmsil edildiyi mis heykəldən ibarətdir.<ref name="yapi"/><ref name="cil">{{Web kaynağı | url = https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12397/7050 | başlık = Kamusal Alanda Heykelin Çevreyle İlişkisi ve İzmir | yayımcı = Dokuz Eylül Üniversitesi | ilk = Hayati | son = Çil | yıl = 2010 | yer = İzmir | sayfalar =68-69| erişimtarihi = 1 Mayıs 2020 | arşivengelli = evet |ölüurl=hayır}}</ref> Ümumi uzunluğu 13,5 metr olan abidənin pedestalında Hitit, Səlcuqlu və Osmanlı mədəniyyətlərini və cümhuriyyətin qurulmasından bəhs edən qabartmalar və yazılar yerləşdirilib.<ref name="yapi"/><ref name="cil"/> [[Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi|İstiqlaliyyət müharibəsi]]ni təmsil edən heykəl daha yaxşı işıq alması üçün üzü qərbə tərəf tikilmişdir.<ref name="yapi"/> Heykəldə təmsil edilən atlıların üzləri bilinmir və əskər ya da sivil geyimləri yoxdur.<ref name="yapi"/> Abidənin ətrafına daş və sütunlardan ibarət bir kölgəlik qoyulması təklifi [[Türkiyə Cümhuriyyəti Ətraf-Mühit və Şəhərçilik Nazirliyi|Ətraf-Mühit və Şəhərçilik Nazirliyi]] tərəfindən qəbul edilmədi<ref>{{Haber kaynağı |url=http://www.egemeclisi.com/haber/19987/gundogdudaki-anitin-yaraticisi-ozsen-eserini-anlatti.html |başlık=Gündoğdu'daki anıtın yaratıcısı Özşen, eserini anlattı |çalışma=Ege Meclisi |ilk=Cengizhan |son=Eren |tarih=24 Mayıs 2015 |erişimtarihi=26 Temmuz 2018 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150526000152/http://www.egemeclisi.com/haber/19987/gundogdudaki-anitin-yaraticisi-ozsen-eserini-anlatti.html |arşivtarihi=26 Mayıs 2015 |ölüurl=evet}}</ref>
Cümhuriyyət Ağacı 8,5 m hündürlüyündə mərmərlə örtülü pedestal və bu pedestalın üzərinə yerləşdirilən on atlının təmsil edildiyi mis heykəldən ibarətdir.<ref name="yapi"/><ref name="cil">{{Cite web | url = https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12397/7050 | title = Kamusal Alanda Heykelin Çevreyle İlişkisi ve İzmir | yayımcı = Dokuz Eylül Üniversitesi | ilk = Hayati | son = Çil | yıl = 2010 | yer = İzmir | sayfalar =68-69| erişimtarihi = 1 Mayıs 2020 | arşivengelli = evet |ölüurl=hayır}}</ref> Ümumi uzunluğu 13,5 metr olan abidənin pedestalında Hitit, Səlcuqlu və Osmanlı mədəniyyətlərini və cümhuriyyətin qurulmasından bəhs edən qabartmalar və yazılar yerləşdirilib.<ref name="yapi"/><ref name="cil"/> [[Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi|İstiqlaliyyət müharibəsi]]ni təmsil edən heykəl daha yaxşı işıq alması üçün üzü qərbə tərəf tikilmişdir.<ref name="yapi"/> Heykəldə təmsil edilən atlıların üzləri bilinmir və əskər ya da sivil geyimləri yoxdur.<ref name="yapi"/> Abidənin ətrafına daş və sütunlardan ibarət bir kölgəlik qoyulması təklifi [[Türkiyə Cümhuriyyəti Ətraf-Mühit və Şəhərçilik Nazirliyi|Ətraf-Mühit və Şəhərçilik Nazirliyi]] tərəfindən qəbul edilmədi<ref>{{Cite news|url=http://www.egemeclisi.com/haber/19987/gundogdudaki-anitin-yaraticisi-ozsen-eserini-anlatti.html |title=Gündoğdu'daki anıtın yaratıcısı Özşen, eserini anlattı |çalışma=Ege Meclisi |ilk=Cengizhan |son=Eren |tarih=24 Mayıs 2015 |erişimtarihi=26 Temmuz 2018 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150526000152/http://www.egemeclisi.com/haber/19987/gundogdudaki-anitin-yaraticisi-ozsen-eserini-anlatti.html |arşivtarihi=26 Mayıs 2015 |ölüurl=evet}}</ref>


{{Şəkillər albomu
{{Şəkillər albomu
Sətir 14: Sətir 14:
| başlıq_yer =
| başlıq_yer =
| başlıq_arxafon = #BBDD99
| başlıq_arxafon = #BBDD99
| miqyas = 200
| miqyas = 400
| şəkil1 = Izmir Republic Tree Monument 3977.jpg
| şəkil1 = Izmir Republic Tree Monument 3977.jpg
| alt1 = Cənub alt qabartma
| alt1 = Cənub alt qabartma

18:33, 15 iyul 2021 tarixindəki versiya

Cümhuriyyət Ağacı
Xəritə
Ümumi məlumatlar
Növü abidə
Ölkə
Koordinatlar 38°26′08″ şm. e. 27°08′21″ ş. u.
Texniki detallar
Material mis, mərmər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cümhuriyyət Ağacı Türkiyənin İzmir ilinin Konak ilçəsində, Gündoğdu Meydanı içərisində yerləşən abidədir. 2003-cü ildə tamamlanan abidə İstiqlaliyyət müharibəsini təmsil edir. Misdən hazırlanmış heykəlin hündürlüyü 5 metr, mərmərlə örtülü pedestalın hündürlüyü 8,5 metr, abidənin bütöv hündürlüyü 13,5 metrdir.

Tarixi

1997-ci ildən etibarən dəniz dolğusu ilə genişləndirilən Kordon üzərində 2000- ci ildə Gündoğdu Meydanı salındı.[1] İzmir Böyükşəhər Bələdiyyəsi meydana abidə qoyulmağı üçün heykəltəraş Fərid Özşen ilə razılaşdı.[2] 2003-cü ildə tamamlanan abidə eyni il Cümhuriyyətin elan edilməsinin 80 illiyi münasibətiylə 29 oktyabrda açıldı.[3] 2014-cü ildə Türkiyə yerli seçkilərindən əvvəl 16 mart tarixində Gündoğdu Meydanında təşkil edilən AKP mitinqində abidə vandalların hücumuna məruz qaldı.[4]

Memarlığı

Cümhuriyyət Ağacı 8,5 m hündürlüyündə mərmərlə örtülü pedestal və bu pedestalın üzərinə yerləşdirilən on atlının təmsil edildiyi mis heykəldən ibarətdir.[2][5] Ümumi uzunluğu 13,5 metr olan abidənin pedestalında Hitit, Səlcuqlu və Osmanlı mədəniyyətlərini və cümhuriyyətin qurulmasından bəhs edən qabartmalar və yazılar yerləşdirilib.[2][5] İstiqlaliyyət müharibəsini təmsil edən heykəl daha yaxşı işıq alması üçün üzü qərbə tərəf tikilmişdir.[2] Heykəldə təmsil edilən atlıların üzləri bilinmir və əskər ya da sivil geyimləri yoxdur.[2] Abidənin ətrafına daş və sütunlardan ibarət bir kölgəlik qoyulması təklifi Ətraf-Mühit və Şəhərçilik Nazirliyi tərəfindən qəbul edilmədi[6]

Cənub alt qabartma
Cənub alt qabartma
Şərq alt qabartma
Şərq alt qabartma
Şimal alt qabartma
Şimal alt qabartma
Qərb alt kabartma
Qərb alt kabartma

İstinadlar

  1. "Dünden Bugüne Kordon'un Geçirdiği Evrimin Hikayesi". izmirmag.net. Nisan 2016. 23 Şubat 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  2. 1 2 3 4 5 "Gündoğdu'ya Medeniyetler Anıtı Yapılacak". yapı.com.tr.
  3. "İzmir 'Anıtlar' kenti oluyor".
  4. "'Cumhuriyet Ağacı Heykeli' temizlenmeye başlandı".
  5. 1 2 "Kamusal Alanda Heykelin Çevreyle İlişkisi ve İzmir". İzmir.
  6. "Gündoğdu'daki anıtın yaratıcısı Özşen, eserini anlattı".

Xarici keçidlər