Qatır Məmməd: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Şəxs şablonu qaydaya salınır
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
{{tərəfli}}
{{Şəxs
{{Şəxs
|adı = Qatır Məmməd
|adı = Qatır Məmməd

10:57, 19 iyul 2021 tarixindəki versiya

Qatır Məmməd
Məmməd Əli oğlu Məmmədov
Doğum tarixi
Doğum yeri Goranboy, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 18 sentyabr 1919(1919-09-18)
Vəfat səbəbi 18.9.1919
Vətəndaşlığı  Rusiya İmperiyası
Azərbaycan ADR
Fəaliyyəti inqilabçı

Qatır Məmməd (Məmməd Əli oğlu Məmmədov; 1887, Goranboy, Yelizavetpol qəzası – 18 sentyabr 1919) — Gəncə bölgəsində məşhur qaçaq dəstəsinin başçısı[1]. 1918-1919-cu illərdə Yelizavetpol quberniyasıda kəndli qiyamının lideri.

Müxtəlif tarixi dövrlərdə Qatır Məmmədin hərəkətinə münasibət göstəricilərindən fərqlənirdi[2]. O illərdə rəsmi hesabatlarda o, soyğunçuluq hesab edilmişdir; Sovet dövründə ədəbiyyatda Qatır Məmməd milli qəhrəman adlandırıldı və onun adı əfsanəvi oldu[3][4]. Tarixçi E. İsmayılovun fikrincə, o, hər hansı bir nüfuza qarşı çıxan yeganə güləşçi idi.

Həyatı

Adam öldürdüyü üçün sürgün olunmuş, ancaq qaçaraq bolşeviklər ilə dostlaşmışdır. Yenidən həbs olunaraq sürgün olunmuş, 1917-ci il Rusiya inqilabından sonra geri dönmüş və öz dəstəsi ilə ADR müsavat hökumətinə qarşı mübarizə aparmışdır. Hərbi nazir Fətəli xan Xoyskinin başçılıq etdiyi dəstəyə ağır zərbə endirmiş, bölgədə varlıların malikənələrini viran qoyub, dəmir yol hərəkətini pozmuşdur. Qatır Məmməd ölkənin paytaxtı ilə qərbini birləşdirən telefon, teleqraf xətlərini dağıdıb sıradan çıxarmış, Bakı-Gəncə dəmiryolunu partlatmışdır. Müsavat qoşunu tərəfindən mühasirəyə alınaraq öldürülmüşdür (Teymur bəy Mirzə Hacı bəy oğlu tərəfindən). Sovet Azərbaycanı zamanı Azərbaycan Qatır Məmməd xalq qəhrəmanı elan edilmiş, heykəlləri qoyulub, adına küçələr salınmışdır. Haqqında film çəkilmişdir. Sovet hakimiyyəti dağıldıqdan sonra Gəncədəki heykəli götürülmüşdür.

İstinadlar

  1. ↑ Азербайджанская Республика. Документы и материалы. 1918-1920 гг. Баку: Элм. 1998. 571.
  2. ↑ Борьба за победу Советской власти…, 1967
  3. ↑ Азербайджанская советская энциклопедия. 3. Баку: Гл. ред. Азербайджанской советской энциклопедии. Под ред. Дж. Кулиева. 1979. 88.
  4. ↑ Борцы революции Азербайджана (Рекомендательный указатель). Баку. 1973. 34.

Xarici keçidlər

 Şəxs haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qatır_Məmməd&oldid=6059770"