Kinandromorfizm: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Kərimova Xəyalə Ginandromorfizm səhifəsinin adını Kinandromorfizm olaraq dəyişdi.: Hərf səhvi
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4: Sətir 4:
[[Şəkil:Pieris rapae MHNT.CUT.2012.0357 Claix (Isère) gynandromorphe.jpg|thumb|200px|Turpəng kəpənəyinin ({{lang-lat|Pieris rapae}}) ikitərəfli ginandromorfu.]]
[[Şəkil:Pieris rapae MHNT.CUT.2012.0357 Claix (Isère) gynandromorphe.jpg|thumb|200px|Turpəng kəpənəyinin ({{lang-lat|Pieris rapae}}) ikitərəfli ginandromorfu.]]


'''Ginandromorfizm'''
'''Kinandromorfizm'''


Kinandromorf ({{lang-grc|γυνή}} — qadın + {{lang-grc2|ἀνήρ}}, {{lang-grc2|ἀνδρός}} — kişi + {{lang-grc2|μορφή}} — görünüş, forma) — canlıların görünüşündə həm kişi, həm də qadın xüsusiyyətlərini birlikdə göstərən orqanizmlərdir. Orqanizmin bədəninin bir hissəsi kişidir, digər hissəsi isə qadın fərdinə bənzəyir. Sadə dillə desək, ginandromorf qismən kişi və qismən qadın məxluqdur və bu iki bədən hissəsi fiziki cəhətdən çox asanlıqla fərqlənir. Kinandromorf canlıları təbiətdə çox nadirdir. Kinandromorf xüsusiyyətlərinə kəpənəklər, güvə, xərçəng və xərçəng kimi xərçəngkimilərdə, quş növləri və bəzi digər böcək növləri də rast gəlinir. Ginandromorfizm məməlilərdə görülmür<ref>[https://kafkazh.com/ginandromorfizm/ Ginandromorfizm]</ref>.
Ginandromorfizm, bir orqanizmdə bədənin böyük ərazilərində fərqli cinslərin genotipinə və əlamətlərinə malik olması ilə ifadə olunan bir orqanizmin inkişafında bir anomaliyadır.

Bədənin kişi və qadın hüceyrələrində bir çox böcəkdə olduğu kimi fərqli sayda cinsi xromosom dəstlərinin mövcudluğunun nəticəsidir.

Ginandromorfizm, yumurtanın olgunlaşması, döllənməsi və ya parçalanması zamanı hüceyrələr arasında cinsi xromosomların yanlış paylanması nəticəsində meydana gəlir.

Gynandromorf fərdlər, cinsi dimorfizm əlamətləri olan böcəklərdə daha çox ifadə olunur, morfoloji olaraq aşağıdakı ginandromorf növləri fərqlənir:

bədənin bir uzunlamasına yarısının kişi, digərinin qadın olduğu ikitərəfli;

bədənin ön hissəsində bir cinsin, digərində isə arxa hissənin əlamətlərini daşıyan anteroposterior;

müxtəlif cinslərin əlamətlərini daşıyan bədən hissələrinin kəsişdiyi mozaika.

Onurğalılarda və insanlarda cinsi hormonların təsiri nəticəsində bu cür hadisələr kişi və qadın toxumalarının sektoral paylanmasının ümumiyyətlə daha az ifadə olunduğu cinsi anomaliyalara səbəb olur.

Cinslərarası münasibətdə qadın və kişi xüsusiyyətlərinin daha mürəkkəb bir fərqlənməsi var.


<gallery>
<gallery>
Morpho didius gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|''[[Morpho didius]]'' гинандроморф (левая половина тела - самка).
Morpho didius gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|''Morpho didius'' Kinandromorf (bədənin sol yarısı dişidir).
Ornithoptera gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|''[[Troides rhadamantus]]'' билатеральный гинандроморф (левая половина тела - самка, правая - самец).
Ornithoptera gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|''Troides rhadamantus'' bilateral kinandromorf (bədənin sol yarısı dişidir, sağ erkək).
Goliathus cacicus gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|[[Goliathus cacicus]] билатеральный гинандроморф (левая половина тела - самка, правая - самец).
Goliathus cacicus gynandromorphe GLAM muséum Lille 2016.JPG|''Goliathus cacicus'' bilateral kinandromorf (bədənin sol yarısı dişidir, sağ erkək).
</gallery>
</gallery>

08:18, 14 sentyabr 2021 tarixindəki versiya

Papilio androgeus kəpənəyinin mozaik ginandromorfu.
Turpəng kəpənəyinin (lat. Pieris rapae) ikitərəfli ginandromorfu.

Kinandromorfizm

Kinandromorf (q.yun. γυνή — qadın + ἀνήρ, ἀνδρός — kişi + μορφή — görünüş, forma) — canlıların görünüşündə həm kişi, həm də qadın xüsusiyyətlərini birlikdə göstərən orqanizmlərdir. Orqanizmin bədəninin bir hissəsi kişidir, digər hissəsi isə qadın fərdinə bənzəyir. Sadə dillə desək, ginandromorf qismən kişi və qismən qadın məxluqdur və bu iki bədən hissəsi fiziki cəhətdən çox asanlıqla fərqlənir. Kinandromorf canlıları təbiətdə çox nadirdir. Kinandromorf xüsusiyyətlərinə kəpənəklər, güvə, xərçəng və xərçəng kimi xərçəngkimilərdə, quş növləri və bəzi digər böcək növləri də rast gəlinir. Ginandromorfizm məməlilərdə görülmür[1].

  1. Ginandromorfizm