Dağlıq Ermənistan Respublikası: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə |
|||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Tarixi dövlət |
{{Tarixi dövlət |
||
|orijinal_adı = {{Dil-hy|Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն}} |
| orijinal_adı = {{Dil-hy|Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն}} |
||
|ümumi_adı = Ermənistan |
| ümumi_adı = Ermənistan |
||
|dövr |
| dövr = [[Müharibələrarası dövr]] |
||
|statusu = tanınmamış dövlət |
| statusu = tanınmamış dövlət |
||
|idarəetmə_forması = Respublika |
| idarəetmə_forması = Respublika |
||
|quruluşdan_əvvəl = Qızıl Ordunun Ermənistanı işğalı |
| quruluşdan_əvvəl = Qızıl Ordunun Ermənistanı işğalı |
||
|quruluşdan_əvvəlki_tarix = 2 dekabr 1920 |
| quruluşdan_əvvəlki_tarix = 2 dekabr 1920 |
||
|s1 |
| s1 = Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti |
||
|s1_bayrağı = Flag of |
| s1_bayrağı = Flag of Azerbaijan 1918.svg |
||
|s2 |
| s2 = |
||
|s2_bayrağı |
| s2_bayrağı = |
||
|x1 |
| x1 = Ermənistan Sovet Sosialist Respublikası |
||
|x1_bayrağı = Flag of the Armenian Soviet Socialist Republic (1922).svg |
| x1_bayrağı = Flag of the Armenian Soviet Socialist Republic (1922).svg |
||
|x2 |
| x2 = Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası |
||
|x2_bayrağı = Azerbaijansovietrep1920-1921.svg |
| x2_bayrağı = Azerbaijansovietrep1920-1921.svg |
||
|bayrağı = Flag of Armenia (1918–1922).svg |
| bayrağı = Flag of Armenia (1918–1922).svg |
||
|bayrağın_yazısı = Ermənistan bayrağı |
| bayrağın_yazısı = Ermənistan bayrağı |
||
|gerbi |
| gerbi = Coat of arms of the Republic of Mountainous Armenia.svg |
||
|gerbin_yazısı = Ermənistan gerbi |
| gerbin_yazısı = Ermənistan gerbi |
||
|xəritəsi = Mountainous Armenia 1921.png |
| xəritəsi = Mountainous Armenia 1921.png |
||
|xəritənin_izahı = Dağlıq Ermənistan Respublikasının nəzarət etdiyi ərazilər. 1921-ci il. |
| xəritənin_izahı = Dağlıq Ermənistan Respublikasının nəzarət etdiyi ərazilər. 1921-ci il. |
||
|paytaxtı = [[Gorus]] {{small|(''[[de-fakto]]'')}}<ref>{{cite web |url=http://www.armtown.com/news/am/yer/20060427/23325/ |title=Լեռնահայաստանի 85-ամյակը նշեցին միայն Սյունիքի մարզկերտում |publisher=Armtown.com |date=27 aprel 2006 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716082413/http://www.armtown.com/news/am/yer/20060427/23325/ |archivedate=16 iyul 2011 }}</ref> |
| paytaxtı = [[Gorus]] {{small|(''[[de-fakto]]'')}}<ref>{{cite web |url=http://www.armtown.com/news/am/yer/20060427/23325/ |title=Լեռնահայաստանի 85-ամյակը նշեցին միայն Սյունիքի մարզկերտում |publisher=Armtown.com |date=27 aprel 2006 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716082413/http://www.armtown.com/news/am/yer/20060427/23325/ |archivedate=16 iyul 2011 }}</ref> |
||
|ümumi_dilləri = [[erməni dili]] |
| ümumi_dilləri = [[erməni dili]] |
||
|dini |
| dini = [[xristianlıq]] |
||
|rəhbər1 = [[Qaregin Njde]] |
| rəhbər1 = [[Qaregin Njde]] |
||
|rəhbər2 = [[Simon Vratsiyan]] |
| rəhbər2 = [[Simon Vratsiyan]] |
||
|rəhbər_il1 = 1921 |
| rəhbər_il1 = 1921 |
||
|rəhbər_il2 = 1921 |
| rəhbər_il2 = 1921 |
||
|rəhbər_titulu = Baş nazir |
| rəhbər_titulu = Baş nazir |
||
|nümayəndə1 = Qaregin Njde |
| nümayəndə1 = Qaregin Njde |
||
|nümayəndə_il1 = 1921 |
| nümayəndə_il1 = 1921 |
||
|nümayəndə_titulu = Qubernator |
| nümayəndə_titulu = Qubernator |
||
}} |
}} |
||
'''Dağlıq Ermənistan Respublikası''' ({{Dil-hy|Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն}}, {{comment|translit.|transliterasiya|transliterasiya}} ''Leřnahayastani Hanrapetutyun'') — |
'''Dağlıq Ermənistan Respublikası''' ({{Dil-hy|Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն}}, {{comment|translit.|transliterasiya|transliterasiya}} ''Leřnahayastani Hanrapetutyun'') — indi ki [[Ermənistan|Ermənistanın]] [[Vayots dzor mərzi|Vayots dzor]] və [[Sünik mərzi|Sünik]] mərzlərini, eləcə də [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikasına]] daxil olan [[Naxçıvan Muxtar Respublikası]] və [[Qarabağ|Qarabağın]] qərbini əhatə edən, tanınmamış [[Antikommunizm|antibolşevik]] dövlət. Bu dövlət 1921-ci ilin aprel ayında baş tutan [[Fevral üsyanı|Fevral üsyanının]] yatırılmasından sonra hərbi komandir və siyasətçi [[Qaregin Njde]] ilə onun müttəfiqləri tərəfindən yerli partizan qüvvələrinin dəstəyi ilə qurulmuşdur. Dövlət həmin ilin iyul ayının ortalarında süquta uğramışdır. |
||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
23:41, 26 sentyabr 2021 tarixindəki versiya
tanınmamış dövlət | |||||
Dağlıq Ermənistan Respublikası | |||||
---|---|---|---|---|---|
erm. Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն | |||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
Paytaxt | Gorus, de-fakto | ||||
Dilləri | erməni dili | ||||
Dövlət dini | xristianlıq | ||||
İdarəetmə forması | Respublika | ||||
Baş nazir | |||||
• 1921 | Qaregin Njde | ||||
• 1921 | Simon Vratsiyan |
Dağlıq Ermənistan Respublikası (erm. Լեռնահայաստանի Հանրապետութիւն, translit. Leřnahayastani Hanrapetutyun) — indi ki Ermənistanın Vayots dzor və Sünik mərzlərini, eləcə də Azərbaycan Respublikasına daxil olan Naxçıvan Muxtar Respublikası və Qarabağın qərbini əhatə edən, tanınmamış antibolşevik dövlət. Bu dövlət 1921-ci ilin aprel ayında baş tutan Fevral üsyanının yatırılmasından sonra hərbi komandir və siyasətçi Qaregin Njde ilə onun müttəfiqləri tərəfindən yerli partizan qüvvələrinin dəstəyi ilə qurulmuşdur. Dövlət həmin ilin iyul ayının ortalarında süquta uğramışdır.
Tarixi
Ermənistan Demokratik Respublikasının Qızıl Ordu tərəfindən işğal edilməsindən sonra daşnaklar 18 fevral 1921-ci il tarixində İrəvan şəhərində antisovet qiyamına rəhbərlik edilər və hakimiyyəti ələ keçirirlər. Daşnaklar İrəvan və ətraf bölgələri təxminən 42 gün nəzarətdə saxlaya bilir, 1921-ci ilin aprel ayınca sayca üstün olan Qızıl Ordu qoşunları tərəfindən məğlub edilirlər. Üsyan liderləri daha sonra Zəngəzur bölgəsinə çəkilirlər.
26 aprel 1921-ci il tarixində, Tatev monastırında keçirilmiş II Ümumzəngəzur qurultayında Dərələyəz, Zəngəzur və Dağlıq Qarabağ ərazilərinin Dağlıq Ermənistan Respublikası adı altında müstəqilliyi elan edilir. Bu dövlətin adı 1 iyun 1921-ci il tarixində Ermənistan Respublikası olaraq dəyişdirilir.[1]
Daxili siyasət
Gorus şəhəri tanınmamış dövlətin paytaxtı seçilir. Qaregin Njde ölkənin baş nazir və müdafiə naziri təyin edilir. 1921-ci ilin iyul ayında Simon Vratsiyan baş nazir seçilir, Njde isə qubernator və ali baş komandan təyin olunur. Qaregin Njde Zəngəzurun azərbaycanlı əhalisini 3/5-ni bölgədən qovmaq ilə fəal şəkildə məşğul olurdu.[2]
1921-ci ilin aprel–iyul ayları arasında Qızıl Ordu şimaldan və şərqdən Zəngəzura hücum edərək bölgədə kütləvi hərbi əməliyyatlar keçirmişdir. Qızıl Ordu ilə bir neçə ay davam edən şiddətli döyüşlərdən sonra Dağlıq Ermənistan Respublikası 1921-ci ilin iyulunda təslim olur. Nəticədə Sovet Rusiyası dağlıq bölgəni Sovet Ermənistanının tərkibində saxlamağa söz verir. Münaqişədən sonra Qaregin Njde, onun əsgərləri və bir çox tanınmış erməni, o cümlədən Birinci Ermənistan Respublikasının liderləri sərhədi keçərək İranın Təbriz şəhərinə qaçır.
İstinadlar
- ↑ Mountainous Armenia
- ↑ "Garegin Nzhdeh and the KGB: Report of Interrogation of Ohannes Hakopovich Devedjian" (rus). 28 avqust 1947. 2007-10-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 noyabr 2020.
Xarici keçdilər
- Հայոց Գաղափարաբանության Հենասյուները[daimi ölü keçid] from noravank.am
- Other Armenian States Arxivləşdirilib 2014-02-02 at the Wayback Machine from freenet.am