Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6
Sətir 1: Sətir 1:
[[Fayl:068streetinshaki.jpg|300px|thumb|right|Yuxarı Başın əsas alış-veriş küçəsi]]
[[Fayl:068streetinshaki.jpg|300px|thumb|right|Yuxarı Başın əsas alış-veriş küçəsi]]
'''Yuxarı Baş''' — Azərbaycanın [[Şəki]] şəhərinin yuxarı{{sfn|Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде|1988|pp=200}}{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} (hündür{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}}) tarixi{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}} Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.<ref name="sheki">{{cite web
'''Yuxarı Baş''' — Azərbaycanın [[Şəki]] şəhərinin yuxarı{{sfn|Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде|1988|pp=200}}{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} (hündür{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}}) tarixi{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}} Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.<ref name="sheki">{{cite web
|url = http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/
|url = http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/
|title = "Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu
|title = "Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu
|publisher = Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.
|publisher = Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi.
|accessdate = 2015-07-31
|accessdate = 2015-07-31
|lang = az
|lang = az
|archive-date = 2016-05-28
|archive-url = https://web.archive.org/web/20160528203057/http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/
|url-status = dead
}}</ref>
}}</ref>



22:56, 13 yanvar 2022 tarixindəki versiya

Yuxarı Başın əsas alış-veriş küçəsi

Yuxarı Baş — Azərbaycanın Şəki şəhərinin yuxarı[1][2] (hündür[3]) tarixi[2] hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.[3] Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.[4]

Qoruq ərazisinə Şəki xan sarayının da yerləşdiyi Nuxa qalası və karvansarayların və müxtəlif sənət növlərinə aid dükanların yerləşdiyi əsas alış-veriş küçəsi daxildir.[1] Alış-veriş küçəsinin ətrafında hələ də öz qədim adlarını daşıyan məhəllələr yerləşir: Gileyli, Qırıçı, Qullar, Duluzlar, Aqvanlar, Otaq eşiyi, Sarı torpaq və s.[3][5] Qoruq ərazisində həmçinin Şəkixanovların evi, məscidlər və hamamlar yerləşir.[6]

Yuxarı Baş 6 mart 1968-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə memarlıq qoruğu elan edildi. Şəhərin tarixi hissəsi Şəki xan sarayı ilə birlikdə 2019-cu ildən Ümumdünya İrsidir.

Tarixi

Tədqiqatçılar fikirləşirdilər ki, Nuxa qədim Şəki şəhəridir. Ancaq tarixi mənbələrin analizinə və sahə araşdırmalarına əsaslanaraq müəyyən edilib ki, Nuxa və Şəki ayr-ayrı yaşayış məntəqələridir. Şəki şəhəri Kiş dərəsindən bir az aşağıda yerləşirdi. 1772-ci il Kiş çayının daşqınına görə şəhər dağılır. Şəhərin sakinləri çaydan 100 metr yuxarıda yerləşən Nuxa şəhərinə köçürlər.[7] Nəticədə Nuxa şəhəri inkişaf edir və genişlənir. Burada qala inşa edilir.[8]

"Yuxarı Baş" Tarix-Memarlıq Qoruğunu xəritəsi

Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu (Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu)
M.F.Axundovun ev muzeyi
Qurcana çayı üzərində körpü
Gödək minarə
Giləhli məscidi
Şəki tarix diyarşünaslıq muzeyi
Rəsm qalereyası
Ağvanlar hamamı
1 №-li fabrikin binası
Qurcana çayı
Dəyirmanarx çayı
B.Vahabzadənin heykəli
«Sheki Palace» hoteli
“Yuxarı Baş” Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisinində yerləşən obyeklər.

İstinadlar

  1. 1 2 Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде, 1988. səh. 200
  2. 1 2 Ханларов, 1972. səh. 56
  3. 1 2 3 Эфендизаде, 1986. səh. 35
  4. ""Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu" (az.). Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. 2016-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-31.
  5. Саламзаде, Авалов, Салаев, 1979. səh. 66
  6. Саламзаде, Мамед-заде, 1987. səh. 117
  7. Рзаев Н. О происхождении Шеки и Нухи // Доклады Академии наук Азербайджанской ССР. — Б., 1973. — С. 88.
  8. Саламзаде, Авалов, Салаев, 1979. səh. 63

Ədəbiyyat

  • Бретаницкий Л. С., Веймарн Б. В. Искусство Азербайджана IV–XVIII веков / Редактор И. А. Шкирич. — Москва: Искусство, 1976. — 272 с.
  • Бретаницкий Л., Датиев С., Мамиконов Л., Мотис Д. Нуха (Азербайджан) / Под общей редакцией акад. В. А. Веснина и проф. Д. Е. Аркина. — М.: Издательство Академии архитектуры СССР, 1948.
  • Город Нуха. Дом Шекихановых // Азербайджан (Исторические и достопримечательные места) / Под общей редакцией М. А. Казиева.. — Б.: Издательство АН Азербайджанской ССР, 1960.
  • Мамед-заде К. М. Строительное искусство Азербайджана (с древнейших времён до XIX века) / Научный редактор aкадемик АН Азерб. ССР А. В. Саламзаде. — Баку: Элм, 1983.
  • Саламзаде А. В., Авалов Э. В. и Салаев Р. Д. Проблемы сохранения и реконструкции исторических городов Азербайджана / Под ред М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1979. — 138 с.
  • Саламзаде А. Р., Мамед-заде К. М. Архитектурные памятники Шеки / Под ред. М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1987. — 140 с.
  • Саламзаде А. Р., Исмаилов А. И., Мамед-заде К. М. Шеки. Историко-архитектурный очерк / Под ред. М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1988. — 237 с.
  • Ханларов Т. А. Архитектура Советского Азербайджана. — М.: Стройиздат, 1972. — 112 с.
  • Эфендизаде Р. М. Архитектура Советского Азербайджана. — М.: Стройиздат, 1986. — 316 с.

Xarici keçidlər

Şablon:Azərbaycandakı Ümumdünya İrsi