Mehrimah Sultan (I Süleymanın qızı): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 20: Sətir 20:


== Uşaqlıq illəri ==
== Uşaqlıq illəri ==
[[1522]]-ci ildə [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı padşahı]] [[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]] ilə [[Hasəki Sultan|Hasəki]] [[Xürrəm Sultan]]ın [[Şahzadə Mehmed]]<nowiki/>dən sonrakı ilk uşağı olaraq dünyaya gəldi.<ref>Sakaoğlu, Necdet; sf. 32</ref> Mehrimah Sultanın doğumundan 2 il sonra da [[Xürrəm Sultan]], [[Sultan Süleyman Qanuni|I. Süleyman]]ın ölümündən sonra yerinə keçəcək olan digər uşağı [[II Səlim|II. Səlim]]<nowiki/>i dünyaya gətirdi.
1522-ci ildə [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı padşahı]] [[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]] ilə [[Hasəki Sultan|Hasəki]] [[Xürrəm Sultan]]ın [[Şahzadə Mehmed]]dən sonrakı ilk uşağı olaraq dünyaya gəldi.<ref>Sakaoğlu, Necdet; sf. 32</ref> Mehrimah Sultanın doğumundan 2 il sonra da [[Xürrəm Sultan]], [[Sultan Süleyman Qanuni|I. Süleyman]]ın ölümündən sonra yerinə keçəcək olan digər uşağı [[II Səlim|II. Səlim]]i dünyaya gətirdi.


[[1539]]'da 17 yaşında ikən [[Diyarbəkir]] Bəylərbəyi [[Rüstəm Paşa]] ilə evləndirildi. Toy mərasimi iki kiçik qardaşı [[Şahzadə Bəyazid]] və [[Şahzadə Cahangir]]<nowiki/>in sünnət toyuyla birlikdə At Meydanında qeyd olundu. [[Rüstəm Paşa]] bu evlilikdən sonra [[sədrəzəm]] oldu və [[1544]]-[[1561]] illər arasında ikiillik bir müddət istisna olmaqla fasiləsiz olaraq sədrəzəmlik etdi. Bu evlilikdən [[1541]]-ci ildə bir qız uşaqları dünyaya gəldi. Daha sonra [[1545|1545']]<nowiki/>də Murad bəyi, [[1547|1547']]<nowiki/>də Mehmed bəyi dünyaya gətirdi.
1539'da 17 yaşında ikən [[Diyarbəkir]] Bəylərbəyi [[Rüstəm Paşa]] ilə evləndirildi. Toy mərasimi iki kiçik qardaşı [[Şahzadə Bəyazid]] və [[Şahzadə Cahangir]]in sünnət toyuyla birlikdə At Meydanında qeyd olundu. [[Rüstəm Paşa]] bu evlilikdən sonra [[sədrəzəm]] oldu və 1544–1561 illər arasında ikiillik bir müddət istisna olmaqla fasiləsiz olaraq sədrəzəmlik etdi. Bu evlilikdən 1541-ci ildə bir qız uşaqları dünyaya gəldi. Daha sonra [[1545|1545'd]]ə Murad bəyi, [[1547|1547'd]]ə Mehmed bəyi dünyaya gətirdi.


Mehrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində çox söz sahibi oldu. Atasını [[Malta]]<nowiki/>ya səfər tənzimləməyə razı etmək üçün öz puluyla 400 gəmi hazırlayacağına söz verdiyi belə deyilir. Anası [[Xürrəm Sultan]] kimi Polşa kralı II Ziqmunt Avqustla yazışmalar apardı. Çox böyük bir sərvət sahibi oldu. [[1540]]-[[1548]] illəri arasında [[Memar Sinan]] [[İstanbul]]<nowiki/>un [[Üsküdar|Üsküdar bölgəsi]]<nowiki/>ndə [[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)|məscid]], Üsküdar Körpü Məscidi, [[mədrəsə]], ibtidai məktəb və [[xəstəxana]]<nowiki/>dan ibarət böyük bir külliyyə tikdirdi. Bundan başqa [[1562]]-[[1565]] illəri arasında yenə [[Memar Sinan]] İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət Mehrimah Sultan Məscidi və külliyəsini tikdirmişdir.
Mehrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində çox söz sahibi oldu. Atasını [[Malta]]ya səfər tənzimləməyə razı etmək üçün öz puluyla 400 gəmi hazırlayacağına söz verdiyi belə deyilir. Anası [[Xürrəm Sultan]] kimi Polşa kralı II Ziqmunt Avqustla yazışmalar apardı. Çox böyük bir sərvət sahibi oldu. 1540–1548 illəri arasında [[Memar Sinan]] [[İstanbul]]un [[Üsküdar|Üsküdar bölgəsind]]ə [[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)|məscid]], Üsküdar Körpü Məscidi, [[mədrəsə]], ibtidai məktəb və [[xəstəxana]]dan ibarət böyük bir külliyyə tikdirdi. Bundan başqa 1562–1565 illəri arasında yenə [[Memar Sinan]] İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət Mehrimah Sultan Məscidi və külliyəsini tikdirmişdir.


Anası [[1558]]'də öldükdən sonra atasına anasının oynadığı məsləhətçi rolunu oynadı. [[1566]]-ci ildə atası öldükdən sonra yerinə keçən qardaşı [[II Səlim|II. Səlim]]<nowiki/>in səltənəti boyunca da məsləhətçiliyini davam etdirdi. Anaları [[Xürrəm Sultan]] ölmüş olduğu üçün qardaşı üçün sanki bir [[Validə sultan|Validə Sultan]] rolunu oynadı.
Anası 1558'də öldükdən sonra atasına anasının oynadığı məsləhətçi rolunu oynadı. 1566-cı ildə atası öldükdən sonra yerinə keçən qardaşı [[II Səlim|II. Səlim]]in səltənəti boyunca da məsləhətçiliyini davam etdirdi. Anaları [[Xürrəm Sultan]] ölmüş olduğu üçün qardaşı üçün sanki bir [[Validə sultan|Validə Sultan]] rolunu oynadı.


== Övladları ==
== Övladları ==
* [[Ayşə Hümaşah Sultan]] (1541-1594)
* [[Ayşə Hümaşah Sultan]] (1541–1594)
* Murad bəy
* Murad bəy
* Mehməd bəy
* Mehməd bəy


== Vəfatı ==
== Vəfatı ==
Mehrimah Sultan [[1578]]-ci ildə qardaşı oğlu [[III Murad]]ın səltənəti əsnasında öldü və atası [[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]]ın [[Süleymaniyyə məscidi|Süleymaniyyə Məscidi]]<nowiki/>ndəki türbəsində atasının yanı başında basdırıldı.<ref>Öztuna, Yılmaz (1965). ''Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi''. Hayat Kitapları. s. 34.</ref>
Mehrimah Sultan 1578-ci ildə qardaşı oğlu [[III Murad]]ın səltənəti əsnasında öldü və atası [[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]]ın [[Süleymaniyyə məscidi|Süleymaniyyə Məscidi]]ndəki türbəsində atasının yanı başında basdırıldı.<ref>Öztuna, Yılmaz (1965). ''Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi''. Hayat Kitapları. s. 34.</ref>


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==
*[[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)]]
* [[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)]]
*[[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]]
* [[Sultan Süleyman Qanuni|I Süleyman]]
*[[Xürrəm Sultan]]
* [[Xürrəm Sultan]]
*[[Rüstəm Paşa]]
* [[Rüstəm Paşa]]


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==

17:57, 12 aprel 2022 tarixindəki versiya

Vikipediyada bu adlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Mihrimah Sultan.
Mehrimah Sultan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi təq. 1522
Doğum yeri
Vəfat tarixi 25 yanvar 1578
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Atası I Süleyman
Anası Xürrəm Sultan
Həyat yoldaşı Rüstəm Paşa
Uşaqları Ayşə Hümaşah Sultan
Mehmed bəy
Murad bəy
Ailəsi Osmanlı xanədanı
Dini Sünni İslam
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mehrimah Sultan (təq. 1522, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 25 yanvar 1578, Köhnə Saray, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — Osmanlı padşahı I. Süleyman və Hasəki Xürrəm Sultanın qızı.

Uşaqlıq illəri

1522-ci ildə Osmanlı padşahı I Süleyman ilə Hasəki Xürrəm Sultanın Şahzadə Mehmeddən sonrakı ilk uşağı olaraq dünyaya gəldi.[1] Mehrimah Sultanın doğumundan 2 il sonra da Xürrəm Sultan, I. Süleymanın ölümündən sonra yerinə keçəcək olan digər uşağı II. Səlimi dünyaya gətirdi.

1539'da 17 yaşında ikən Diyarbəkir Bəylərbəyi Rüstəm Paşa ilə evləndirildi. Toy mərasimi iki kiçik qardaşı Şahzadə Bəyazid və Şahzadə Cahangirin sünnət toyuyla birlikdə At Meydanında qeyd olundu. Rüstəm Paşa bu evlilikdən sonra sədrəzəm oldu və 1544–1561 illər arasında ikiillik bir müddət istisna olmaqla fasiləsiz olaraq sədrəzəmlik etdi. Bu evlilikdən 1541-ci ildə bir qız uşaqları dünyaya gəldi. Daha sonra 1545'də Murad bəyi, 1547'də Mehmed bəyi dünyaya gətirdi.

Mehrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində çox söz sahibi oldu. Atasını Maltaya səfər tənzimləməyə razı etmək üçün öz puluyla 400 gəmi hazırlayacağına söz verdiyi belə deyilir. Anası Xürrəm Sultan kimi Polşa kralı II Ziqmunt Avqustla yazışmalar apardı. Çox böyük bir sərvət sahibi oldu. 1540–1548 illəri arasında Memar Sinan İstanbulun Üsküdar bölgəsində məscid, Üsküdar Körpü Məscidi, mədrəsə, ibtidai məktəb və xəstəxanadan ibarət böyük bir külliyyə tikdirdi. Bundan başqa 1562–1565 illəri arasında yenə Memar Sinan İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət Mehrimah Sultan Məscidi və külliyəsini tikdirmişdir.

Anası 1558'də öldükdən sonra atasına anasının oynadığı məsləhətçi rolunu oynadı. 1566-cı ildə atası öldükdən sonra yerinə keçən qardaşı II. Səlimin səltənəti boyunca da məsləhətçiliyini davam etdirdi. Anaları Xürrəm Sultan ölmüş olduğu üçün qardaşı üçün sanki bir Validə Sultan rolunu oynadı.

Övladları

Vəfatı

Mehrimah Sultan 1578-ci ildə qardaşı oğlu III Muradın səltənəti əsnasında öldü və atası I Süleymanın Süleymaniyyə Məscidindəki türbəsində atasının yanı başında basdırıldı.[2]

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. ↑ Sakaoğlu, Necdet; sf. 32
  2. ↑ Öztuna, Yılmaz (1965). Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi. Hayat Kitapları. s. 34.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Mehrimah_Sultan_(I_Süleymanın_qızı)&oldid=6398156"