Qafqaz albanlarının dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: '''Qafqaz albanlarının dili''' və ya sadəcə '''alban dili''' - Qafqaz Albaniyasının yaradıcıları və alban tayfa ittfaqının əsas tayfalarından biri olan [[Qafqaz alb...
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
'''Qafqaz albanlarının dili''' və ya sadəcə '''alban dili''' - [[Qafqaz Albaniyası]]nın yaradıcıları və alban tayfa ittfaqının əsas tayfalarından biri olan [[Qafqaz albanları]]nın danışdığı dil. Alban dili müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən türk dilləri <ref>Q. Qeybullayev - Azərbaycan türklərinin təşəkkülü tarixindən, Bakı, 1994</ref> <ref>F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Azər xalqı, Bakı, 2005</ref> və Qafqaz dilləri <ref>Еремян С. Т. Раннефеодальные государства Закавказья в III— VII вв. «Очерки истории СССР». М., 1958, səh 304</ref> <ref>Шанидзе А. Г. Язык и письмо кавказских албанцев. М., 1960, səh 8</ref> qrupuna aid edilirdi. Lakin son dövrlərdə aparılan ətraflı tədqiqatlar <ref>Q. Qeybulayev - Qarabağın etnik tarixi, Bakı, 1993</ref> <ref>Erix Fayql - İpək yolu üzərində qədim odlar diyarı - Azərbaycan tarixi, Bakı, 2008</ref> <ref>F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Tanrı elçisi Azər oğlu İbrahim, Bakı, 2007</ref> alban dilinin qədim türk dillərindən biri olduğunu birmənalı olaraq sübut etmişdir.
'''Qafqaz albanlarının dili''' və ya sadəcə '''alban dili''' - [[Qafqaz Albaniyası]]nın yaradıcıları və alban tayfa ittfaqının əsas tayfalarından biri olan [[Qafqaz albanları]]nın danışdığı dil. Alban dili müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən türk dilləri <ref>Q. Qeybullayev - Azərbaycan türklərinin təşəkkülü tarixindən, Bakı, 1994</ref> <ref>F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Azər xalqı, Bakı, 2005</ref> və Qafqaz dilləri <ref>Еремян С. Т. Раннефеодальные государства Закавказья в III— VII вв. «Очерки истории СССР». М., 1958, səh 304</ref> <ref>Шанидзе А. Г. Язык и письмо кавказских албанцев. М., 1960, səh 8</ref> qrupuna aid edilirdi. Lakin son dövrlərdə aparılan ətraflı tədqiqatlar <ref>Q. Qeybulayev - Qarabağın etnik tarixi, Bakı, 1993</ref> <ref>Erix Fayql - İpək yolu üzərində qədim odlar diyarı - Azərbaycan tarixi, Bakı, 2008</ref> <ref>F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Tanrı elçisi Azər oğlu İbrahim, Bakı, 2007</ref> alban dilinin qədim türk dillərindən biri olduğunu birmənalı olaraq sübut etmişdir.


Tarixi taleyin xüsusi hökmülə Albaniyanın yerli mənşəli yazılı abidələri dövrümüzə qədim erməni dilində (qrabar) gəlib çatmışdır. Lakin XIII əsrədək alban ədəbiyyatı, şübhəsiz, alban dilində yazılmışdır<ref>Azərbaycan tarixi (yeddi cilddə), Bakı, 2007, II cild, səh 127</ref>.


[[Xristianlıq]] qəbul edilənə və Albaniyada dövlət dininə çevrilənədək albanların öz yazısı olmuş, bütün ölkə üçün tayfalararası ünsiyyət vasitəsi kimi alban dili geniş intişar tapmışdı. Alban dilində yerli yazı və ədəbiyyatın yaranması [[ermənilər]]də və [[gürcülər]]də olduğu kimi, ölkənin xristianlaşması ilə bağlı idi. Dini ədəbiyyatın albancaya ilk tərcümələri siryani dilindən olmuşdur. [[Moisey Kalankatlı]]nın verdiyi məlumatlar Albaniyanın qədim [[Suriya]]nın vilayətləri və [[Fələstin]]lə köhnə əlaqələrinin olduğunu göstərir.





08:18, 28 may 2010 tarixindəki versiya

Qafqaz albanlarının dili və ya sadəcə alban dili - Qafqaz Albaniyasının yaradıcıları və alban tayfa ittfaqının əsas tayfalarından biri olan Qafqaz albanlarının danışdığı dil. Alban dili müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən türk dilləri [1] [2] və Qafqaz dilləri [3] [4] qrupuna aid edilirdi. Lakin son dövrlərdə aparılan ətraflı tədqiqatlar [5] [6] [7] alban dilinin qədim türk dillərindən biri olduğunu birmənalı olaraq sübut etmişdir.

Tarixi taleyin xüsusi hökmülə Albaniyanın yerli mənşəli yazılı abidələri dövrümüzə qədim erməni dilində (qrabar) gəlib çatmışdır. Lakin XIII əsrədək alban ədəbiyyatı, şübhəsiz, alban dilində yazılmışdır[8].

Xristianlıq qəbul edilənə və Albaniyada dövlət dininə çevrilənədək albanların öz yazısı olmuş, bütün ölkə üçün tayfalararası ünsiyyət vasitəsi kimi alban dili geniş intişar tapmışdı. Alban dilində yerli yazı və ədəbiyyatın yaranması ermənilərdəgürcülərdə olduğu kimi, ölkənin xristianlaşması ilə bağlı idi. Dini ədəbiyyatın albancaya ilk tərcümələri siryani dilindən olmuşdur. Moisey Kalankatlının verdiyi məlumatlar Albaniyanın qədim Suriyanın vilayətləri və Fələstinlə köhnə əlaqələrinin olduğunu göstərir.


  1. Q. Qeybullayev - Azərbaycan türklərinin təşəkkülü tarixindən, Bakı, 1994
  2. F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Azər xalqı, Bakı, 2005
  3. Еремян С. Т. Раннефеодальные государства Закавказья в III— VII вв. «Очерки истории СССР». М., 1958, səh 304
  4. Шанидзе А. Г. Язык и письмо кавказских албанцев. М., 1960, səh 8
  5. Q. Qeybulayev - Qarabağın etnik tarixi, Bakı, 1993
  6. Erix Fayql - İpək yolu üzərində qədim odlar diyarı - Azərbaycan tarixi, Bakı, 2008
  7. F. Ağasıoğlu (Cəlilov) - Tanrı elçisi Azər oğlu İbrahim, Bakı, 2007
  8. Azərbaycan tarixi (yeddi cilddə), Bakı, 2007, II cild, səh 127