Nemətulla Vəli: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4: Sətir 4:
|şəkil miqyası = 200
|şəkil miqyası = 200
|Adı = NEMƏTULLA VƏLİ
|Adı = NEMƏTULLA VƏLİ
|Tam Adı = Əmir Nu­rəd­din Nemətul­lah ibn Mir Ab­dul­la­
|Tam Adı = Əmir Nurəddin Nemətullah ibn Mir Abdulla
|Digər Adları = Nemətulla şah
|Digər Adları = Nemətulla şah
|Doğum Tarixi = [[1330]]
|Doğum Tarixi = [[1330]]
Sətir 16: Sətir 16:
|}
|}


'''Ne­mə­tul­la Və­li'''­ — bö­yük fars şai­ri, su­fi, alim.
'''Nemətulla Vəli''' — böyük fars şairi, sufi, alim.


== Həyatı ==
== Həyatı ==


Nemətulla Vəli ("Və­li", yə­ni "mü­qəd­dəs" - ona ve­ril­miş ləqəb­dir. Bu, Al­la­hın ad­la­rın­dan biridir) 1330-cu ildə [[Hələb]] (Alep­po) şə­hə­rin­də anadan olmuşdur. Onun ata­sı Mir Ab­dulla [[su­fi]] mür­şi­di, ana­sı isə cə­nu­bi [[İra­n]]ın za­də­gan [[fars­]]la­rın­dan idi. Nemətilla Vəlinin nəsil şəcərəsi beşin­ci [[imam]] [[Mə­həm­məd Ba­qir]]dan başlayır. Gənc ikən Ne­mə­tul­la is­lam öl­kə­lə­ri­nə uzun­müddətli səyahət­də olmuşdur. Hər bir mü­səl­ma­na va­cib bi­li­nən [[Mək­kə]] zi­ya­rə­tinə ([[Həcc]]ə) yollanmışdır. Burada şeyx Ab­dul­la əl-Yə­fi ilə rast­la­şa­raq yed­di il müd­də­tin­də ona müridlik etmişdir. Mü­rid­lik müd­də­tin­dən son­ra ikin­ci də­fə (bu dəfə kamil bir insan kimi) yenidən sə­ya­hətə çıxmış, [[Qa­hirə­]]ni, [[Suriya]]­nı, [[İra­q]]ı, [[Azər­bay­ca­n]]ı və İra­nı gə­zmişdir. O, İranın [[Kir­man]] şə­hə­rin­də hə­mi­şə­lik məskunlaşmışdır.
Nemətulla Vəli ("Vəli", yəni "müqəddəs" - ona verilmiş ləqəbdir. Bu, Allahın adlarından biridir) 1330-cu ildə [[Hələb]] (Aleppo) şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası Mir Abdulla [[sufi]] mürşidi, anası isə cənubi [[İran]]ın zadəgan [[fars]]larından idi. Nemətilla Vəlinin nəsil şəcərəsi beşinci [[imam]] [[Məhəmməd Baqir]]dan başlayır. Gənc ikən Nemətulla islam ölkələrinə uzunmüddətli səyahətdə olmuşdur. Hər bir müsəlmana vacib bilinən [[Məkkə]] ziyarətinə ([[Həcc]]ə) yollanmışdır. Burada şeyx Abdulla əl-Yəfi ilə rastlaşaraq yeddi il müddətində ona müridlik etmişdir. Müridlik müddətindən sonra ikinci dəfə (bu dəfə kamil bir insan kimi) yenidən səyahətə çıxmış, [[Qahirə]]ni, [[Suriya]]nı, [[İraq]]ı, [[Azərbaycan]]ı və İranı gəzmişdir. O, İranın [[Kirman]] şəhərində həmişəlik məskunlaşmışdır.


Ne­mə­tul­la Və­li ye­ni bir [[su­fi]] qar­daş­lı­ğı­nın (təriqətinin) ya­ra­dı­cı­sıdır. "[[Nemətullahiyyə]]" adlanan bu təriqətin həm adı, həm də emblemi ona işarə verir (emb­lem­də onun adı­ tə­bər­zin­lə­rin ara­sı­na sa­lın­mışdır). O, su­fi hə­yat tər­zi, su­fi fəl­sə­fə­si, su­fi əx­la­qı haq­qın­da öz fi­kir­lə­ri­ni ərəb və fars dil­lə­rin­də yaz­dı­ğı 500-dən ar­tıq müx­tə­lif həcm­li el­mi və bə­dii əsər­də açıqlamışdır. Su­fi­lik ta­ri­xi­nin ən ali nü­ma­yən­də­lə­rin­dən olan Ne­mə­tul­la Vəlinin sə­yi nəticəsində tə­səv­vü­fə və su­fi­lə­rə qar­şı ma­raq xey­li artmışdır. Ətrafında çoxlu sayda mü­rid­ və da­vam­çı­la­rı­nın ol­ma­sı­na bax­ma­ya­raq Ne­mə­tul­la Vəli özü əkin­çi­lik­lə məş­ğul ola­raq şəx­si nümunəsində pe­şə­kar fəa­liy­yə­tin özü­nü­tər­bi­yə­də ən yax­şı va­si­tə ol­du­ğu­nu göstərmişdir.
Nemətulla Vəli yeni bir [[sufi]] qardaşlığının (təriqətinin) yaradıcısıdır. "[[Nemətullahiyyə]]" adlanan bu təriqətin həm adı, həm də emblemi ona işarə verir (emblemdə onun adı təbərzinlərin arasına salınmışdır). O, sufi həyat tərzi, sufi fəlsəfəsi, sufi əxlaqı haqqında öz fikirlərini ərəb və fars dillərində yazdığı 500-dən artıq müxtəlif həcmli elmi və bədii əsərdə açıqlamışdır. Sufilik tarixinin ən ali nümayəndələrindən olan Nemətulla Vəlinin səyi nəticəsində təsəvvüfə və sufilərə qarşı maraq xeyli artmışdır. Ətrafında çoxlu sayda mürid və davamçılarının olmasına baxmayaraq Nemətulla Vəli özü əkinçiliklə məşğul olaraq şəxsi nümunəsində peşəkar fəaliyyətin özünütərbiyədə ən yaxşı vasitə olduğunu göstərmişdir.

101 il ömür sürmüş Nemətulla Vəli həyatının son 25 ilini Kirman vilayətinin Mahan kəndində yaşamış, burada xanəgah tikdirmişdir. Onun qəbri indiyə qədər ziyarətgahdır.


101 il ömür sür­müş Ne­mə­tul­la Və­li hə­ya­tı­nın son 25 ili­ni Kir­man vi­la­yə­ti­nin Ma­han kən­din­də yaşamış, burada xa­nə­gah tik­dirmişdir. Onun qəb­ri in­di­yə qə­dər zi­ya­rət­gah­dır.
{{Təsəvvüf}}
{{Təsəvvüf}}

[[Kateqoriya:Fars şairlər]]
[[Kateqoriya:Fars şairlər]]
[[Kateqoriya:Sufilər]]
[[Kateqoriya:Sufilər]]

11:33, 19 noyabr 2010 tarixindəki versiya

NEMƏTULLA VƏLİ
Doğum tarixi 1330
Doğum yeri
Vəfat tarixi 28 aprel 1429
Vəfat yeri
Fəaliyyəti şair

|}

Nemətulla Vəli — böyük fars şairi, sufi, alim.

Həyatı

Nemətulla Vəli ("Vəli", yəni "müqəddəs" - ona verilmiş ləqəbdir. Bu, Allahın adlarından biridir) 1330-cu ildə Hələb (Aleppo) şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası Mir Abdulla sufi mürşidi, anası isə cənubi İranın zadəgan farslarından idi. Nemətilla Vəlinin nəsil şəcərəsi beşinci imam Məhəmməd Baqirdan başlayır. Gənc ikən Nemətulla islam ölkələrinə uzunmüddətli səyahətdə olmuşdur. Hər bir müsəlmana vacib bilinən Məkkə ziyarətinə (Həccə) yollanmışdır. Burada şeyx Abdulla əl-Yəfi ilə rastlaşaraq yeddi il müddətində ona müridlik etmişdir. Müridlik müddətindən sonra ikinci dəfə (bu dəfə kamil bir insan kimi) yenidən səyahətə çıxmış, Qahirəni, Suriyanı, İraqı, Azərbaycanı və İranı gəzmişdir. O, İranın Kirman şəhərində həmişəlik məskunlaşmışdır.

Nemətulla Vəli yeni bir sufi qardaşlığının (təriqətinin) yaradıcısıdır. "Nemətullahiyyə" adlanan bu təriqətin həm adı, həm də emblemi ona işarə verir (emblemdə onun adı təbərzinlərin arasına salınmışdır). O, sufi həyat tərzi, sufi fəlsəfəsi, sufi əxlaqı haqqında öz fikirlərini ərəb və fars dillərində yazdığı 500-dən artıq müxtəlif həcmli elmi və bədii əsərdə açıqlamışdır. Sufilik tarixinin ən ali nümayəndələrindən olan Nemətulla Vəlinin səyi nəticəsində təsəvvüfə və sufilərə qarşı maraq xeyli artmışdır. Ətrafında çoxlu sayda mürid və davamçılarının olmasına baxmayaraq Nemətulla Vəli özü əkinçiliklə məşğul olaraq şəxsi nümunəsində peşəkar fəaliyyətin özünütərbiyədə ən yaxşı vasitə olduğunu göstərmişdir.

101 il ömür sürmüş Nemətulla Vəli həyatının son 25 ilini Kirman vilayətinin Mahan kəndində yaşamış, burada xanəgah tikdirmişdir. Onun qəbri indiyə qədər ziyarətgahdır.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nemətulla_Vəli&oldid=934084"