Yaşıl tısbağa
Yaşıl tısbağa | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Chelonia mydas | |||||||||||||||||||||||||||||
Yaşıl tısbağa | |||||||||||||||||||||||||||||
Elmi təsnifat | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Elmi adı | |||||||||||||||||||||||||||||
Chelonia mydas Linneaus, 1758 | |||||||||||||||||||||||||||||
Sinonimlər | |||||||||||||||||||||||||||||
* Chelonia agassizi
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Yarımnövləri | |||||||||||||||||||||||||||||
* Chelonia mydas mydas
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Areal | |||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
|||||||||||||||||||||||||||||
Mühafizə statusu | |||||||||||||||||||||||||||||
|
Yaşıl tısbağa və ya yaşıl dəniz tısbağası (lat. Chelónia mýdas) — Dəniz tısbaları fəsiləsinə aid canlı. Yaşıl tısbağalar (Chelonia Brongniart, 1800) cinsinin yeganə nümayəndəsidir. Əvvəllər isə Avstraliya yaşıl tısbağası bu cinsə daxil olsa da, hazırda Natator cinsinə daxildir.
Növün təsviri[redaktə | əsas redaktə]
Yaşıl tısbağalar əsasən Dünya okeanın sularında, Atlantik okean və Sakit okeanının tropik və subtropik qurşağın sahil sularında yayılmışlar. Yaşıl tısbağa 80 - 150 sm arası olan çanağa sahibdir. Çəkisi isə 70 - 200 kq arasında dəyişir. Ancaq nadir hallarda uzunluğu 200 sm və çəkisi 400—500 kq olan fərdlər müşahidə edilir.
Adının yaşıl tısbağa olmasına baxmayaraq, rəngi zeytuni yaşıl rəngdən tutmuş, qəhvəyi rəngdə olan fərdlərə rast gəlinir. Onların üzərində sarı və ağ ləkələr müşahidə edilir[1]
İlk illər yaşıl tısbağa açıq dənizdə yaşayır[2]. Bu zaman tısbağa meduza və digər dəniz canlıları ilə qidalanır. Sonradan həyat tərzlərini dəyişərək sahilə yaxın ərazilərdə yaşayırlar.[3]
Yarımnövləri[redaktə | əsas redaktə]
- Atlantika yaşıl tısbağası — Chelonia mydas mydas, Azor adalarından Afrikanın cənub sahillərinə qədərki ərazilərinə qədər[4], bəzən isə La-Manş ərazisində belə onlara rast gəlinir.
- Şərqi (sakitokean) yaşıl tısbağası — Chelonia mydas agassizii Okeaniya adaları sahillərində.
İnsan üçün əhəmiyyəti[redaktə | əsas redaktə]
Yaşıl tısbağanın əti və yumurtası olduqca dadlıdır. Ətindən Tısbağa şorbası hazırlanır. Hazırda yaşıl tısbağa ovu bir çox ölkələrdə qadağan olunmuşdur.
Qalereya[redaktə | əsas redaktə]
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Yaşıl tısbağa haqqında
- Dəniz yaşıl tısbağası Arxivləşdirilib 2008-10-19 at the Wayback Machine
- Green turtle (ing.)
- Chelonia mydas (ing.)
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Canlılar alə: Yaşıl tısbağa
- ↑ The ‘lost years’ of green turtles: using stable isotopes to study cryptic lifestages. Kimberly J Reich, Karen A Bjorndal, Alan B Bolten Published 22 December 2007.DOI: 10.1098/rsbl.2007.0394
- ↑ "Bioloqlar yaşıl tısbağaların sirlərini öyrənmişlər". 2013-11-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-27.
- ↑ "БАРРАКУДА Yaşıl tısbağa". 2008-04-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-27.