Yamabe no Akahito

Yamabe no Akahito
yap. 山部赤人
Fəaliyyəti	şair, yazıçı
Fəaliyyət illəri	724–736
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yamabe no Akahito (山部 赤人 və ya 山邊 赤人) — Yaponiyanın Nara dövrünün rəssam şairi. Onun adı, Yaponiyanın “36 ölməz şair” siyahısına daxildir.

Haqqında

Yamabe no Akahito

Yamabe no Akahito Yaponiyanın Nara dövrünün şairlərindən biridir. Yaponiya poeziyasına dair ən qədim yazılı əsər olan Manyoşuda onun 13 çokası (uzun şeir) və 37 tankası (qısa şeiri) öz əksini tapıb. «Manyoşu» antologiyasına VII-VIII əsrlərin ədəbi abidəsinə Nara dövrünün ən yaxşı şeirləri daxil edilmişdir. O dövrün məşhur şairləri isə Hitomari və Akahito idi. Onlar yapon ədəbiyyatı tarixinə ən yaxşı şairlər kimi daxil olmuşlar. Hitomaro şeirində bir axıcılıq, rəvanlıq var. Akahito isə şeirlərinin sadəliyi və təbiiliyi ilə seçilir.

Yamabe no Akahito şeirlərinin çoxunu İmperator Şomu ilə birgə 724-736-cı illərdə səyahətlər edərkən qələmə alıb.

Yamabe no Akahito Kakinomoto no Hitomaronun yaxın müasiri idi. Onun özünün ayrıca yaradıcılıq fərdiyyəti vardı. O, hər şeydən əvvəl rəssam şairdir. Onun poeziyası yapon peyzajının parlaq poetik təkrarıdır. Əgər Xitomaro təntənəli odanın böyük ustası idisə, Akahito kiçik formalı tankaların ustası idi. O, VIII əsrin birinci yarısında yaşayıb, 736-cı ildə vəfat edib.

O, sarayda kiçik bir vəzifə tutmuşdu və imperatriçanı müşayiət edirdi. Yamabe no Akahitonun bir şeiri xüsusilə məşhurdur. Bu şeir müqəddəs Fuci dağına həsr olunub. Şair dağın gözəlliyini xüsusi bir sənətkarlıqla vəsf edir, bu dağı öz vətəninin müqəddəs simvolu kimi müqəddəsləşdirir: Şeir belədir:

Bax budur ucaltdım nəzərlərimi, Baxdım, yenə baxdım uzaq göylərə Baxdım, dağ görürdüm o göylərlə mən. Qanlı zirvəsilə parıldayırdı Günəşin günorta şəfəqləridə. İtirdi nurunu bu dağ yanında Gecənin qoynunda yanan o Ay da İtirdi nurunu dağ zirvəsində Buludlar üzürdü göylərdə ancaq Əzəmətli sükut ona yar idi. Zaman itirmişdi öz hesabını Göylərin işığı çökməsən yerə

Bu şeirdə Fuci dağının adı çəkilməsə belə, şairin istifadə etdiyi bənzətmələr bu dağın xəyalı obrazın oxucuların gözlərində canlandırır.

Akahitonun yazı manerası onun tankalarından misilsiz gözəllik yaradır. Onun poeziyası sonsuz gözəlliklə zəngindir və bu şeirlərdə artıq, lüzumsuz stilistik bəzək-düzək yoxdur. Onun şeirləri qeyri-adi dərəcədə zərif və şairanədir. Yamabe no Akahito çox zaman bir rəssam kimi bir neçə ştrixlə misilsiz peyzaj yaradır. Şairin aşağıdakı nəğməsi xalqın dilinin əzbəridirː

Elə ki, buxtadan baxdım zirvəyə Elə bil sancıldı gözlərim göyə Fudzi ağ qarıyla parıldayırdı Əzəmətli idi yüksəklikdə o, Fudzinin zirvəsi qar günəşi idi.

Yamabe no Akahitonun şeirlərindəki sadəlik, onun parlıq obrazları, onu xalqa daha çox yaxınlaşdırır, çünki onun poeziyası xalq poeziyasına xeyli dərəcədə yaxındır. Onun doğma ölkəsinə olan məhəbbəti şeirlərində də sanki şölə saçır.

Abe adasında mən Bir qaya üstündəyəm Qaçır dayanmadan Qaçır dalğalar anbaan qüssələrin

Yamabe no Akahitonun şeirləri xalq mahnılarına çox yaxındır: sadəliyi və gözəllikləri ilə.