Yapon dovşanı

?Yapon dovşanı
?Yapon dovşanı
	Lepus brachyurus
Elmi təsnifat
Aləmi:	Heyvanlar
Yarımaləm:	Eumetazoylar
Bölmə:	İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:	Sonağızlılar
Tip:	Xordalılar
Yarımtip:	Onurğalılar
İnfratip:	Ağızçənəlilər
Sinifüstü:	Dördayaqlılar
Sinif:	Məməlilər
Yarımsinif:	Vəhşi heyvanlar
İnfrasinif:	Plasentalılar
Dəstəüstü:	Euarxontoqlireslər
Dəstə:	Dovşankimilər
Fəsilə:	Dovşanlar
Cins:	Dovşan
Növ:	Yapon dovşanı
Elmi adı
	Lepus brachyurus Temminck, 1845
Yarımnövləri
	Lepus brachyurus brachyurus Lepus brachyurus angustidens; Lepus brachyurus lyoni; Lepus brachyurus okiensis;
Areal
Mühafizə statusu
	Az qayğı tələb edənlər; Least Concern (IUCN 3.1)Least Concern: 41275
ITIS	625338
NCBI	156448
EOL	311903

Yapon dovşanı^[1] (lat. Lepus brachyurus) — Dovşanlar fəsiləsinə aid növ. Yaponiya adalarında yayılmış endemik canlı.

Görünüşü[redaktə | əsas redaktə]

Yapon dovşanı əsasən kiçik ölçülü dovşanlara aiddir. Onların çəkisi 2,5 kq təşkil edir. Rəngi parlaq qırmızı-qəhvəyidən tünd boz-qəhvəyi çalarlarında ola bilir. Ağ ləkələr isə baş və ayaq nahiyələrində rast gəlinir. Şimal adalarında yayılmış yarımnövlərdə mövsümü dimorfizm müşahidə edilir. Beləki, qış ayları xəzi ağ rəngə bürünür^[2].

Yayılması[redaktə | əsas redaktə]

Onların yayılma sərhədləri əsasən yapon adaları daxilində yerləşir Honşu, Şikoku, Kyuşu, Sado, Oki adaları, Avaci. Hokkayda adasında rast gəlinmir^[2].

Yapon dovşanları meşələrin açıq sahələrində geniş yayılmışlar. Onlara istər düzən istərsə subalp regionlarında (hündürlüyü 2700 m) yayıla bilirlər^[2].

Həyat tərzi[redaktə | əsas redaktə]

Yapon dovşanı gecələr aktiv olur, güdüzlər isə dincəlir. Yayda qidasının 48 % otlar təşkil etsədə, tarla bitkiləri onun qida rasionunda üstün yer tutur. Qış ayları yarpaqlar və cavan ağacların gövdə hissələrinin qabığı ilə qidalanırlar. Bitkilərdən Yapon şamı (Cryptomeria japonica), Yapon ağcaqayını (Acer japonicum), Pavloniya, Eleuterokokk, Paxlakimilər və Araliya kimilər üstünlük təşkil edir^[2].

Çoxalması[redaktə | əsas redaktə]

Çütləşmə dönəmi fevraldan iyul ayına qədər davam edir. Dişilər apreldən avqusta qədər il ərzində 3-5 dəfə balalayır. Birdə dördə qədər bala verə bilir. Balalar 130 q çəkiyə malik olur. Dişilər yetkinlik yaşına 10 ayında çatır^[2].

Yarımnövləri[redaktə | əsas redaktə]

Dörd yarımnöv qeydə alınmışdır^[2]:

Lepus brachyurus brachyurus — Honşu, Kyuşü, Şikoku adalarının cənub-şərq əraziləri
Lepus brachyurus angustidens — Honşu adasının şimal-qərbi
Lepus brachyurus lyoni — Sado adasında
Lepus brachyurus okiensis — Oki adalarında

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

↑ Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 205. — 10 000 экз.
↑ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ Joseph A. Chapman, John E. C. Flux (Hrsg.): Rabbits, Hares and Pikas. Status Survey and Conservation Action Plan. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN), Gland 1990; S. 69-. ISBN 2-8317-0019-1.

Ədəbiyyat[redaktə | əsas redaktə]

Joseph A. Chapman, John E. C. Flux (Hrsg.): Rabbits, Hares and Pikas. Status Survey and Conservation Action Plan. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN), Gland 1990; S. 69-70. ISBN 2-8317-0019-1.

[1] Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 205. — 10 000 экз.

[Chapman_&_Flux-2] ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ Joseph A. Chapman, John E. C. Flux (Hrsg.): Rabbits, Hares and Pikas. Status Survey and Conservation Action Plan. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN), Gland 1990; S. 69-. ISBN 2-8317-0019-1.

[1]

[2]