Yengəclər

Yengəclər
Yengəclər
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Xərçəngkimilər Sinifüstü: Multicrustacea Sinif: Ali xərçənglər Yarımsinif: Eumalacostraca Dəstəüstü: Eucarida Dəstə: Onayaqlılar Yarımdəstə: Pleosimatlar Ranqsız: Reptantia İnfradəstə: Yengəclər
Beynəlxalq elmi adı
	Brachyura L.;
ITIS	98276
NCBI	6752
EOL	46505748
FW	58207

Yengəclər (lat. Brachyura) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin ali xərçənglər sinfinin onayaqlılar dəstəsinə aid heyvan infradəstəsi.

Biologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adriatik dənizi sahillərində yaşayan yengəc (Pachygrapsus marmoratus).

Onların başları qısa, simmetrik və sinəyə bitişik formadadır. Oların dişilərinin 4 cüt aşağı ətrafları kürü yetişdirməyə xidmət edir. Onlar əsasən dənizlərdə, çaylarda və quruda yaşayır. Müxtəlif ölçülərə malik olurlar. Nəhəng yengəc Yaponiya ərazisində ovlanmışdır. Onun qutaracaqları arasında məsafə 3,69 m təşkil edirdi.

Klassifikasiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dünyada yengəclərin 24 Ali fəsilə, 93 fəsilə 6780 növ^[2] vardır.

Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Archaeobrachyura Guinot, 1977
Brachyura Latreille, 1802
Brachyrhyncha Borradaile, 1907
Cancridea Latreille, 1803
Dromiacea De Haan, 1833
Oxyrhyncha Latreille, 1803
Oxystomata H. Milne Edwards, 1834

Kamçatka yengəci (Paralithodes camchaticus) əsl yenəc hesab edilmir.

İnsanlar tərəfindən istifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dünyada insanlar tərəfindən yeyilən, yetişdirilən və ovlanılan dəniz xərçəngkimilərinin 20%-i yengəclərin payına düşür. İl ərzində 1,5 milyon ton yengəc istehlak olunur. Onların çoxu əllə və ya xüsusi yengəc tələləri ilə həyata keçirilir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
↑ "Ng, P.K.L., Guinot, D. & P.J.F. Davie. Systema Brachyurorum: Part 1. An Annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world Raffles Bulletin of Zoology, 2008, 286pp" (PDF). 2011-06-06 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-07.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

[_175019c6b855aece-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.

[2] "Ng, P.K.L., Guinot, D. & P.J.F. Davie. Systema Brachyurorum: Part 1. An Annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world Raffles Bulletin of Zoology, 2008, 286pp" (PDF). 2011-06-06 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-07.

[1]

[2]