Zolotoy Roq buxtası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Zolotoy Roq buxtası
rus. Золотой Рог
Ümumi məlumatlar
Tip Körfəz
Sahəsi 4,44 km²
Sahil uzunluğu 15,2 km
Dərin yeri 27 m
Yerləşməsi
43°06′27″ şm. e. 131°53′17″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Akvatoriyası
Zolotoy Roq buxtası xəritədə
Zolotoy Roq buxtası
Zolotoy Roq buxtası
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Zolotoy Roq buxtası — Yapon dənizində Şərq boğazında, ensiz ən uzun buxta.3 Buxtanın sahilləri boyunca Vladivostok şəhəri yerləşir. Buxtaya gəmilər aslıqla yan ala bilir. Burada Vladivostok ticarət və balıqçı limanı yerləşir. Buxta üzərindən asma körpü keçir. Su səthinin sahəsi 4,44 km²-dir.

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Buxta Şərqi Bosfor boğazının şimal sahilini təşkil edir. Buxta şimal-qərbdən Şkot yarımadası ilə əhatələnir.

Buxtanın girəcəyində dərinliyi 20—27 metrdir. İçərilərə doğru isə dərinlik azalır. Sahilə yaxın dərinlik 5,2 - 15,2 metr arasında dəyişir. Buxtanın dibi lillidir. Zolotoy Roq buxtasının sahilləri əvvəlcə sıldırımlı və hündür idi. Limanın tikintisi ilə əlaqədar olaraq isə müəyyən artırmalar olmuşdur. Buxtanın yuxarı hissəsi alçaqdır. Bu hissədə Obyasneniya çayı buxtaya tökülür.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zolotoy Roq buxtası (1903)

Böyük Pyotr körfəzi Avropada 1852-ci ildə məşhur olmuşdur. Bu isə fransız balina ovçularının Poset körfəzində qışlamasından sonra baş verir. Məlumata görə bu balina ovçuları Böyük Pyotr körfəzini 1851-ci ildə ziyarət etmişlər. 1856-cı ildə fransız-ingilis eskadronu olan «Vinçester» gəmisi Rusiya eskadronunu tapmaq məqsədi ilə buxtaya daxil olmuşdur. Bu zaman buxta cin mənçəlli ada sahib idi: Xayşryvay. İngilislər buxtanı Mey adlandırırlar (ing. Port May).

1859-cu ildə Şərqi Sibirin qubernatoru Nikolay Nikolayeviç Muravyov-Amurski Amerika korvetində Şərqi Rusiyanı dolaşarkən əlverişli bir buxta aşkarlayır. O buxtanı İstanbulda olan Qızıl Buynuz buxtasının şərəfinə adlandırır.

Hidrometrologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zolotoy Roq buxtası bütün küləklərdən ideal şəkildə qorunur. Qışda burada aydın havalar müşahidə edilir. Şimal və şimal-qərb küləkləri əsir. Qışda küləklərin güçü 6–8 m/s və daha çoc ola bilir. Yayda küləklərin güçü azalır. Yayda cənub, cənub-şərq küləkləri əsir. Əsasən yağışlı və dumanlı hava müşahidə edilir.

Duman buxtada apreldən avqusta kimi adi haldır. Ən əsas isə iyun və iyulda olur. Qabarmalar buxtada günlükdür.

Ekoloji vəziyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]

2013-cü ildə buxta Rusiyanın ən çirkli akvatoriyası elan edilir[1]. Buxta Vladivostokun mərkəzində yerləşir. Şəhər təsərrüfatına cəlb olunur. Burada Vladivostok ticarət və balıqçı limanı, «Dalzavod» adlı gəmi təmiri zavodu, Rusiyanın Sakit okean donanmasının bir hissəsi yerləşir. Buxtanın səthi neft məhsulları və tullantı ilə doludur.

Zolotoy Roq buxtası (2009)

Vladivostok TES-2 inşası buxtanın mikro iqliminə böyük təsir göstərir. Buxta hətta ən soyuq illərdə belə tam donmur. Halbuki əvvəllər tamamən donurdu.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]