İvan Vladislav

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
İvan Vladislav
bolq. Иван Владислав
yun. Ιωάννης Βλαδισλάβ
1015 – 1018
ƏvvəlkiQavril Radomir
SonrakıII Presian
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi təqr. 975
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Durrës
Fəaliyyəti suveren[d]
Atası Aaron Kometopuli
Həyat yoldaşı Mariya
Uşaqları II Presian, Aaron, Alusian, Trayan, Katerina və 5 qız.
Dini Xristian
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İvan Vladislav — Bolqarıstan çarı. Əmisi oğlu Qavril Radomir tərəfindən ölümdən qurtarılsa da, onu öldürərək taxta keçmişdir. 1018-ci ildə müharibədə öldürülmüşdür.

Hakimiyyətdən öncə həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İvan Vladislav Kometopuli qardaşlarının ən böyüyü Aaron Kometopulinin oğlu olaraq, təqribən 975-ci ildə dünyaya gəlmişdir. Çar Samuilin edam hökmündən əmisi oğlu Qavril Radomir tərəfindən qurtarılmışdır. Lakin Qavrilin zəifliyi, əyanlar tərəfindən İvan Vladislavın dəstəklənməsinə və Qavrilin ölümünə gətirib çıxarmışdı. 1015-ci ildə Qavril öldürülmüş, İvan çar elan olunmuşdur.[1]

Hakimiyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hakimiyyətə gələndən sonra II Basilə nümayəndə göndərən İvan bununla özünə vaxt qazanmaq istəyirdi. İmperator bundan xəbərdar olandan sonra kovxan Fyodora rüşvət verdi ki, çarı öldürsün. Fyodor öz növbəsində bir muzdlu qatilə sifariş verdi. Lakin qatil elə Fyodorun özünü öldürdü.[2] Bu zaman II Basil artıq dövlətin içlərinə doğru gəlmiş, paytaxt Ohridi ələ keçirmişdi. Lakin Vladislav onun ərzaq yolunu tutandan sonra çarəsiz qalan Basil paytaxta qayıtdı və əvəzinə iki komandan qoydu. 22 may, 1016-cı ildə vassalı Serbiya knyazı Yovan Vladimiri hüzuruna çağıraraq edam etdirən İvan Vladislav, Peçeneqlərə kömək üçün müraciət etsə də müttəfiqlik cəhdi uğursuz oldu. 1017-ci ildə Bizans ordusunu tələyə salsa da əlavə qüvvələrin gəlişi ilə geri çəkilməli oldu.

Ölümü[redaktə | mənbəni redaktə et]

1018-ci ilin fevral ayında, Durryos şəhərini mühasirəyə alarkən öldürülmüşdür. Ölümünün səbəbi sir olaraq qalmaqda davam edir. Bəzi müəlliflər onun öz əyanları tərəfindən öldürüldüyünü, bəziləri şəhərin hakimi ilə təkbətək döyüşdə öldürüldüyünü, bəziləri isə Yovan Vladimirin ruhu tərəfindən öldürüldüyünü qeyd edirlər.[3] İvan Vladislavın ölümü imperiyanın çöküşünü sürətləndirdi, bir çox sərkərdə və valilər Bizansa təslim oldular. II Presianın rəhbərlik etdiyi kiçik bir qrup isə mübarizəyə davam etdi.

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinad və mənbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Zlatarski, Vasil (1971) [1927]. Orta əsrlər Bulqar dövləti tarixi. Arxivləşdirilib 2020-02-23 at the Wayback Machine Cild I (Bolqarca) Sofia: Nauka i izkustvo. OCLC 67080314.
  2. Andreev, Jordan; Milcho Lalkov (1996). The Bulgarian Khans and Tsars. Abagar. ISBN 954-427-216-X.
  3. Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6
  4. Wasilewski, T. History of Bulgaria (Polish). səh. 290.
  5. Runciman, pp. 226, 232–233, 250
  6. Zlatarski, Appendix 19 Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine