Faris bəy Vəkilov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Faris bəy Vəkilov
1919 – 1920
ƏvvəlkiMəmməd Yusif Cəfərov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1886
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1978
Vəfat yeri
Təhsili
  • Sankt-Peterburq Dövlət Texnologiya İnstitutu[d] (–1914)
Fəaliyyəti mühəndis, diplomat, bürokrat
Atası İbrahim ağa Vəkilov

Faris bəy Vəkilov (tam adı: Vəkilov Faris bəy İbrahim ağa oğlu; 1886, Tiflis1978, Bakı) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrünün ictimai-siyasi xadimi, mühəndis, diplomat, ADR-in Gürcüstanda diplomatik nümayəndəsi. İbrahim ağa Vəkilovun oğlu.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Faris bəy İbrahim ağa oğlu 1886-cı ildə Tiflisdə anadan olmuşdur. Peterburq Texnologiya İnstitutunu bitirib (1914), 1917-ci ilədək Petroqraddakı Putilov və "Feniks" zavodlarınun baş mühəndisi, həmin ildən isə Tiflisdə Qafqaz Su Təsərrüfatı idarəsində işləmişdir. Rus, gürcü, türk, fransız dillərini mükəmməl bilirdi. İxtiralarına görə bir sıra patentlər almışdır.

Faris bəy Vəkilov 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti parlamentinə üzv seçilən Məmmədyusif Cəfərovun yerinə Azərbaycanın Gürcüstanda diplomatik nümayəndəliyinə rəhbərlik etmişdir. O, Azərbaycan-Gürcüstan əlaqələrinin qurulmasında mühüm rol oynamış, bəzi qərb ölkələrinin nümayəndələri ilə görüşlər keçirərək, Azərbaycan hökuməti adından bir sıra mühüm sənədləri imzalamışdır.

Fariz bəy Vəkilov Böyük Britaniya bolşevik təhlükəsi qarşısında müdafiə bacarığını gücləndirmək üçün Qafqaz respublikaları arasındakı münaqişələrə son qoymağa çalışırdı. Bu məqsədlə 23 fevral 1920-də Britaniyanın Zaqafqaziyadakı ali komissarı Oliver Uordropun Tiflisdəki mənzilində Fransa nümayəndəsinin iştirakı ilə Azərbaycan və Ermənistan nümayəndələrinin müşavirə keçirilmişdi. Bu görüşdə Azərbaycanı Gürcüstandakı diplomatik nümayəndə Fariz bəy Vəkilli və Ermənistandakı diplomatik nümayəndə Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev təmsil ediblər.

Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra ixtisasını təkmilləşdirmək üçün Parisdəki "Reno" zavoduna göndərilmiş və arvadı Liya (Mir)kazım qızı Vəkilova/Talışinskaya (1891–1965) ilə birgə 1927-ci ilədək orada yaşamışdı.

1927-də Bakıya dönüb və o zamankı Şmidt zavodunda işləyib.

1942-də repressiya olunaraq Karaqanda, Maqadan və Sibirdə 18 il məşəqqətli sürgün ömrü yaşayıb.

1960-cı ildə bəraət alaraq Vətənə qayıtmış Faris bəy Vəkilov 1978-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Faris bəy Liya Mirkazım qızı Vəkilova/Talışinskaya ilə ailə qurmuşdu.

Liyabəyim xanım Talışınskaya
  • General-mayor İbrahim ağa Paşa ağa oğlu Vəkilovun (1853–1934) oğludur.
  • Xanımı Liyabəyim Vəkilova. 1891-ci ilin fevral ayının 8-də anadan olmuşdur. Liyabəyim ikinci Tiflis qadın gimnaziyasını qızıl medalla bitirib, Tiflis müsəlman məktəbində müəllim işləyib. 1920-ci ildən sonra həyat yoldaşı Fariz bəylə Fransada mühacirətdə olub. Vətənə qayıtdıqdan sonra C. Məmmədquluzadə, Əbülhəsən, Mehdi Hüseyn, Mir Cəlal, Süleyman Rüstəm, Ənvər Məmmədxanlı, Süleyman Rəhimov və b. yazıçıların əsərlərini rus dilinə tərcümə edib. 1943-cü ildən SSRI Yazıçılar İttifaqının üzvü idi. Ədəbi ictimaiyyətdə və pedaqoji sahədə görkəmli mütəxəssis kimi tanınan Liyabəyim Vəkilova 19 fevral 1965-ci ildə Bakıda vəfat edib.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Vəkilov Faris bəy İbrahim ağa oğlu // Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II. Bakı: "Lider". 2005. səh. 425. ISBN 9952-417-44-4.
  • Giorgi Mamulia, Ramiz Abutalıbov. Odlar yurdu azadlıq və müstəqillik uğrunda mübarizədə : Azərbaycan mühacirətinin siyasitarixi (1920–1945). Bakı: TEAS Press. 2015. ISBN 978-9952-494-72-3.