İdxal inflyasiyası
İdxal inflyasiyası — idxal qiymətlərinin artması və ölkəyə əhəmiyyətli xarici valyuta axını nəticəsində baş verən inflyasiya[1].
Tərifi[redaktə | mənbəni redaktə et]
İdxal olunan inflyasiya ölkənin milli valyutasının xarici valyutalara nisbətdə məzənnəsinə təsir edir. Qiymət artım sürətinə təsir göstərir. Hazırda neft məhsullarının dünya qiymətlərinin artması ilə əlaqədar Rusiyada idxal inflyasiyası artıb. İstehsal xərclərinin artması dünya qiymətlərinin qiymət formalaşmasına təsir göstərmişdir. İdxal olunan mallar istehlak bazarının yarısını təşkil edir, onların qiymətləri olması lazım olduğundan daha yüksəkdir ki, bu da inflyasiyanın sürətini artırır. Xarici investisiyaların artması pul kütləsinin artmasına səbəb olur. ABŞ dollarının ucuzlaşması və qlobal valyuta bazarında avronun möhkəmlənməsi rublun məzənnəsinin dinamikasına təsir edib. Bu, ölkə daxilində qiymətlərin formalaşmasına təsir etdi
Məsələn[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rusiyaya inflyasiya idxalı əsasən ABŞ-dan gəlir. Bu proses II Dünya Müharibəsi başa çatdıqdan sonra, Bretton-Vuds pul sisteminin prinsiplərinə uyğun olaraq dollar ehtiyat valyuta kimi rəsmi status aldıqdan sonra fəal inkişaf etməyə başladı. ABŞ dolları ehtiyat və beynəlxalq ödəniş vasitəsi kimi istifadə olunur. Bütün ölkələrdə dollar aktivlərinin böyük konsentrasiyası var, hətta özəl əmanətlər dollar və avro ilə edilir
İdxal inflyasiyanın makroiqtisadi nəticələri arasında: yığımın davamlı defisiti, sənayesizləşmə, sənaye kapitalının təkrar istehsalının qeyri-sabitliyi[2].
İdxal inflyasiyanın mexanizmlərinə təsir edən amillərə xarici ticarət kvotalarının həcminin dəyişməsi, dünya bazarlarında satılan malların qiymətlərinin artması, gömrük rüsumlarının dərəcələrinin dəyişməsi daxildir. Bu amillər idxal olunan məhsulların qiymətlərinin artmasına, ixrac olunan məhsulların isə bahalaşmasına təsir göstərir[3].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Финансово-кредитный словарь, 1984
- ↑ Зеленкова Анна Ивановна. "Импортируемая и экспортируемая инфляция в мировой экономике". 2021-01-22 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Железняк А.Д. "Особенности функционирования денежно-финансовой системы в условиях глобализации". 2020-06-20 tarixində arxivləşdirilib.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Главный редактор В.Ф. Гарбузов. Финансово-кредитный словарь. I. Москва: Издательство "Финансы и статистика". 1984.
- Сулакшин С.С. Об инфляции "не по Кудрину". М.: Научный эксперт. 2009. ISBN 978-5-91290-045-7.