Berx adası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Berx adası
rus. Кусова Земля
Ümumi məlumatlar
Hündür nöqtəsi 198 m
Əhalisi 0 nəfər (2015-ci il)
Yerləşməsi
75°55′05″ şm. e. 59°03′58″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Vilayət
Arxipelaq
Akvatoriya
Berx adası xəritədə
Berx adası
Berx adası

Berx adasıYeni Torpaq arxipelaqı, Qorbov adaları qrupunun daxil olan bir ada. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Arxangelsk vilayəti ərazisinə daxildir.

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ada Barens dənizində, Şimal adasından şimal-qərbdə yerləşir. Qorbov adaları qrupuna daxildir. Bu qrupa həmcinin Bolşoy Zayçiy, Malıy Zayçiy, Piçutin adaları daxildir.

Adanın təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ada şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru uzanır. Ən hündür zirvəsi 198 metrdir. Zirvə adanın şimal-qərbində yerləşir. İki zirvə isə adanın cənub-qərbindədir (139 və 79 m.) Adada kiçik çaylar vardır. Onlar cənubdan şimala axır. Burada göl yoxdur. 1910-cu ildə burada mağara aşkar edilmişdir.

Ada ətrafında çoxlu sayda qaya vardır. Adanın qərbində iri buxta onun daxilinə doğru uzanır. Şimal-qərb sahillərinə yaxın kiçik adsız ada vardır.

Adanın ucqar şimal nöqtəsi — Kruşeniya burnu, cənub nöqtəsi — Promernıy burnu. Qeorqi Sedov tərəfindən Kruşeniya burnunda böyük naviqasiya işarəsi qoyulmuşdur[1].

Adanın qərb sahilləriin mərkəzində yaşayış yeri vardır.

Mağaralar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mağaraların böyük qismi adanın şimal-qərb sahillərində yerləşir. Onlar dənizin fəaliyyəti nəticəsində meydana gəlmişdir. Ən iri mağara Kruşeniya burnundan cənub-qərbdə yerləşir. Onun uzunluğu 110–120 metrdir. Mağaranın hündürlüyü 12–15 metrdir. Qışda mağaranın əsas girişi buzlaqla örtülür. Mağaraları ilk dəfə Qeorqiy Sedov 1912–1914-cuü illər ekspedisiyası zamanı araşdırmışdır.

Tarixi məlumat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 21 iyul 1835-ci ildə Pyotr Pastuxovun ekspedisiyasına məxsus olan gəmi buzlar arasında dağılır. Ekspedisiya üzvləri iki şxunda xilas olurlar. Onlar adada düşərgə qurmalı olurlar. Ekspedisiya üzvləri sonradan xilas edilir[2]
  • 1913-cü ilin 22 apreldən 5 may tarixinə qədər adaları araşdıran Sedov ada sahillərinə yaxın mağaralar kəşf etmişdir[3].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "В ледяных просторах"[ölü keçid]
  2. "Сто великих географических открытий" Arxivləşdirilib 2012-01-07 at the Wayback Machine — Рудольф Константинович Баландин, Вячеслав Алексеевич Маркин
  3. "В ледяных просторах"[ölü keçid]