Tremolit
| Tremolit | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Kateqoriya | Mineral |
| Formul (təkrarlanan vahid) |
☐Ca₂Mg₅Si₈O₂₂(OH)₂[1] |
| Strunz təsnifatı | VIII/F.10[2] |
| Xüsusiyyətləri | |
| Zolaq rəngi | ağ |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tremolit Ca2Mg5 (OH,F)2 [Si4O11]2 — monoklinik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
Növ müxtəliflikləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xromlu tremolit, manqantremolit, bissolit – mineralın asbestəoxşar naziklifli və nefrit – gizlikristallik əmələgəlmələri.
Xassələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rəng – ağ, sədəfi-boz, müxtəlif çalarlı yaşıl, qəhvəyi; Mineralın cizgisinin rəngi – rəngsiz, yaşılımtıl - ağ; Parıltı – şüşə, tutqun (nefritin), ipəyi (asbestin); Şəffaflıq – işığı keçirəndən qeyri-şəffafadək; Sıxlıq – 2,9-3,0; Sərtlik – 5,5-6; Kövrəkdir; Ayrılma – {110} üzrə 56° bucaq altında mükəmməl, {010} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – pilləli, qabıqlı (nefritdə), tikanlı (asbestdə, nefritdə); Morfologiya – kristallar: uzunprizmatik, iynəvari, bəzən tük şəkilli, İkiləşmə: polisintetik; Mineral aqreqatları: şüalı, lifli, çubuq- və keçəvari, sıx.
Mənşəyi və yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Karbonat süxurlarının və hiperbazitlərin regional metamorfizminin erkən mərhələsinin səciyyəvi mineralıdır. Kontakt-metamorfik süxurların əsas minerallarından biridir. Mərmərləşmiş əhəngdaşlarında, kristallik şistlərdə, alp tipli damarlarda, roqoviklərdə, nadir hallarda kolçedan yataqlarında qeyd edilir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: talk, kalsit, dolomit, xlorit, epidot, qlaukofan, serpentin. Mineralın tapıldığı yerlər: Saxa Respublikasında Aldan rayonu, cənub-qərbi Pribaykalyedə Slydyanka yatağı, Cənubi Uralda Sanarka və Kamenka çay dərələri (Rusiya); Kampolunqo (İsveçrə) və b. Azərbaycanda Kiçik Qafqaz ofiolit qurşağının hiperbazitlərində və Daşkəsən rayonunun mərmərləşmiş əhəngdaşlarında, Konqur-Alangöz intruzivinin cənub-qərb hissəsinin kontakt oreolunda qeyd olunur. Lev nefritoid (nefritin paralel-lifli növ müxtəlifliyi) yatağı və Kilsəli təzahürü Kəlbəcər rayonunun, Narzanlı yatağı isə Laçın rayonunun serpentinitlərində yerləşir.
Tətbiqi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Nefrit yarımqiymətli daşdır. Nefritoiddən məmulat daşı kimi, bəzən həm də müxtəlif bəzək əşyalarının hazırlanmasında istifadə edilir. Tremolit-asbest – bissolit oda-, turşuya- və qələviyədavamlı mühüm material olub, sənayenin bir çox sahələrində geniş tətbiq olunur.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Hawthorne F. C., Oberti R., Harlow G. E., Maresch W. V., Martin R. F., Schumacher J. C., Welch M. D. Nomenclature of the amphibole supergroup (2012) (ing.). // Am. Mineral. Mineralogical Society of America, 1916. Vol. 97. P. 2031–2048. ISSN 0003-004X; 1945-3027 doi:10.2138/AM.2012.4276
- ↑ Ralph J., Nikischer T., Mineralogy H. I. o. Tremolite // Mindat.org (ing.): The Mineral and Locality Database. [Keswick, VA], Coulsdon, Surrey: 2000.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
|---|---|
| Normativ yoxlama |
