Vistlerin anası

Şablon:Rəsm əsəri №1-li boz və qara aranjiman: Rəssamın anasının portreti (ing. Arrangement in Grey and Black, No.1: Portrait of the Artist's Mother; çox vaxt "Uistlerin anası" kimi xatırlanır, ing. Whistler's Mother) — amerikalı rəssam Ceyms Uistlerin 1871-ci ildə çəkdiyi ən məşhur rəsm əsəri. Rəsmdə rəssamın anası Anna Uistler (1804-1881) təsvir olunub. Fransanın Paris şəhərindəki Orse muzeyində saxlanılır. Rəsmin ölçüsü 144,3 × 162,4 sm-dir.

Tarixçəsi

Bir gün portret üçün poza verməli olan model planlaşdırılan sessiyaya gəlmədiyindən Ceyms Uistler öz anası Anna Makneyl Uistlerdən onun portretini çəkmək üçün poza verməsini istədi. Əvvəlcə o, modeli ayaq üstə çəkmək niyyətində idi, lakin o zaman 67 yaşı olan yaşlı ana üçün uzun müddət ayaq üstə dayanmaq çox ağır idi. Şəklin çəkilməsi onlarla poza seansı aparıldı. Anna bacısı Keyt Palmerə 3 noyabr 1871-ci il tarixli məktubunda yazırdı:

Ceyms ananın portreti üzərində işləyərkən heç bir qorxusu yox idi - bu, ona həzz verirdi, baxmayaraq ki, ona maaş verilmirdi, yalnız bir neçə dəfə mən onun belə dediyini eşitdim: “Yox! Mən başa düşə bilmirəm! Hər şeyi olması lazım olduğu kimi - ideal etmək mümkün deyil! Ürəyim sıxıldı, onun cəhdləri Rəbbin izni ilə gölə tor atmaq kimi idi və birdən əziz oğlum dedi: “Ay ana, alındı, çox gözəldir!” və məni buna görə öpdü!

Başlığında musiqiyə bənzər "aranjiman" ifadəsini işlətməklə, Uistler "incəsənət naminə sənət" fəlsəfəsini vurğulamaq istəyirdi. Ümumiyyətlə, o, əsərlərinin adı üçün tonal keyfiyyətləri və kompozisiyanı vurğulamaq, hekayə və təsviri aspekti vurğulamaq üçün “simfoniya”, “harmoniya”, “etüd” və ya “noktürn” kimi digər musiqi terminlərindən də rəsmlərində istifadə etmişdi. Viktoriya dövrünün tənqidçiləri və ictimaiyyəti portretin başlığını "aranjiman" kimi qəbul etmədiyinə görə, Uistler başlığı "Ananın portreti" kimi adlandırdı. Ancaq sonda əsər daha sadə bir qalıcı ləqəb aldı - "Uistlerin anası".