Hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada 204.405 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Valentin Qluşko — raket-kosmik texnikası sahəsində SSRİ mühəndisi və alimi. O, raket-kosmik texnikasının pionerlərindən biri, SSRİ-də maye yanacaqlı raket mühərriki istehsalının banisi olmuşdur.

Qluşko kosmik sistemlərin baş konstruktoru (1974-cü ildən), "Enerji — Buran" çoxdəfəlik raket-kosmik kompleksinin baş konstruktoru, SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki (1958; 1953-cü ildən müxbir üzv), "Lenin" mükafatı laureatı, iki dəfə SSRİ Dövlət mükafatı laureatı, iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1956, 1961) olmuşdur. O, SSRİ KP MK üzvü (1976–1989) idi.

1929–1934-cü illərdə QDL — OKB-yə rəhbərlik etmiş, onun rəhbərliyi altında dünyada ilk elektrotermik raket mühərrikinin təcrübi nümunələri, 1930-cu ildən isə çox sayda maye yanacaqlı raket mühərrikləri (MRM) yaradılmışdır. Valentin Qluşkonun konstruksiyası olan güclü MRM-lər SSRİ daşıyıcı raketlərin əksər birinci və ikinci pillələrində, eləcə də bir çox hərbi raketlərdə quraşdırılmışdır.

(Davamı...)

Həftənin yaxşı məqaləsi

Kərki — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Sədərək rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd. Kərki Sədərək kəndinin 8–10 kilometrliyində, Arpaçayın sahilində, Tejkar dağının ətəyində yerləşir. Kərki Azərbaycanın 4 eksklav ərazisindən biridir, yəni onun Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə fiziki əlaqəsi yoxdur və Ermənistan ərazisi ilə tam əhatə olunmuşdur. Kəndin ümumi ərazisi təxminən 960 hektardır və ərazisindən Ermənistanın şimal ilə cənubunu birləşdirən M-2 magistral yolu keçir.

Kərki kəndi tarixi baxımdan qədim irsə malikdir. Kəndin qərbində Tunc dövrünə aid yaşayış məskəni, müdafiə qalası və qədim nekropol yerləşir. Arxeoloji tədqiqatlar zamanı nekropol sahəsində daş qutu şəklində qəbirlər, keramika nümunələri və digər maddi-mədəniyyət qalıqları aşkar edilmişdir. Kərki nekropolunda tapılan boyalı qablar Naxçıvan ərazisindəki digər arxeoloji abidələr üçün səciyyəvi xüsusiyyətlər daşıyır. Eyni zamanda, kənd ərazisində Birinci Dünya müharibəsi dövründə həlak olmuş Osmanlı əsgərinin məzarı da mövcuddur.

(Davamı...)

Həftənin seçilmiş siyahısı

Böyük Moğol İmperiyası hökmdarlarının siyahısı — Böyük Moğol İmperiyasını idarə etmiş hökmdarların ümumi siyahısı. Böyük Moğol İmperiyasının əsası 1526-cı ildə qoyulmuşdur. Dövlətin ilk hökmdarı Babur şahıdır. Sonuncu hökmdar isə II Bahadır Şah olmuşdur. Böyük Moğol İmperiyası mövcud olduğu 332 il ərzində 19 hökmdar tərəfindən idarə edilmişdir. Böyük Moğol İmperiyasının əsası Zahirəddin Məhəmməd Babur (fars. ﻇﻬﻴﺮﺍﻟﺪﻳﻦ محمد‎ ; al-ṣultānu 'l-ʿazam wa 'l-ḫāqān al-mukkarram bādshāh-e ġāzī) tərəfindən qoyulmuşdur. Babur ata tərəfdən Teymurilər sülaləsindən, ana tərəfdən isə Çingizlilər sülaləsindəndir. Baburun atası Əmir Teymurun nəvəsi olan Ömər Şeyx Mirzə Barlas idi. Baburun anası isə Çingizlilər nəslindən olan Yunus xanın qızı Qutluq Nigar xanım idi.

(Davamı...)

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

Papa Robert Frensis Prevost 2025-ci ildə

Terror təşkilatı kimi tanınan Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) fəaliyyətini dayandırmaq barədə qərar qəbul edib.
Robert Frensis Prevost (şəkildə) papa seçilərək ABŞ-də doğulan ilk Roma papası olub.
Fridrix Merz Almaniya kansleri seçilib və onun rəhbərliyində koalisiya hökuməti formalaşıb.
"Skype" "Microsoft Teams"in xeyrinə fəaliyyətini dayandırıb.

Aktual hadisələr: HƏMAS–İsrail müharibəsi • Rusiya–Ukrayna müharibəsi • Sudanda vətəndaş müharibəsi

Son ölümlər: Xose Muxika, Nina Qrebeşkova, Valeri Şevçuk, Sırrı Sürəyya Öndər, Rafiz İsmayılov, Zurab Sereteli

Bilirsinizmi?

Kofuku stansiyasının (şəkildə) adı yapon dilindən tərcümədə "xoşbəxtlik" mənasına gəldiyi üçün insanlar arzularını yazdıqları kağızları stansiyaya yapışdırıb xoşbəxtlik diləyirlər.
Eyniadlı povestə əsaslanan "Unudulmuş əcdadların kölgələri" filminin SSRİ-dən xaricdə "Alovlu atlar" adı ilə nümayiş etdirilməsi izləyicilər arasında filmin povest ilə əlaqəsi barədə çaşqınlıq yaratmışdır.
Kosmonavtikanın pionerlərindən olan Aleksandr Şargey SSRİ-də repressiyalardan yayınmaq üçün vəfat etmiş Yuri Kondratyukun sənədlərini mənimsəmiş və ölənə kimi bu kimlik ilə yaşamışdır.
Hoyya-Baçu meşəsi paranormal və fövqəltəbii hadisələrin müşahidə olunması səbəbilə "Rumıniyanın Bermud üçbucağı" adlandırılır.
Ukraynada XIX əsrə qədər ənənəvi kobzarların kor olmaqları tələb olunurdu.