Kövrək söyüd

Kövrək söyüd
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Malpigiyaçiçəklilər Fəsilə: Söyüdkimilər Cins: Söyüd Növ: Kövrək söyüd
Beynəlxalq elmi adı
Salix ×fragilis
Şəkil axtarışı NCBI   77063

Kövrək söyüd (lat. Salix × fragilis) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Avropada, Qərbi Asiyada təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 15-20 m-ə, gövdəsinin diametri 1 m-ə çatan ağac və ya kol bitkisidir. Çətri şarşəkilli, salxımvaridir. Qabığı külvarı, dərin çatlıdır. Budaqları düz, bir qədər əyilmiş, çılpaq, parlaq, qırmızımtıl və ya yaşımtıl göy rəngdədir. Yarpaqları çılpaq, nazik, uzunluğu 5-7, 5 sm, eni 1,2 sm, yumurtavari, lansetvari, parlaq, kənarları dişlidir. Tumurcuqları tünd-qonur rəngli, bir qədər uzun, əyilmişdir. Sırğaları yarpaqlarla eyni vaxtda əmələ gəlib, uzunluğu 4-5 sm, meyvələrdə dişi sırğalar isə 6-7 sm uzunluğa çatır. İri sırğaları qırmızımtıl rəngli olub dekorativ görünüşlüdür. Kasacıqları sarımtıl-yaşıl və ya açıq sarı rənglidir. Erkəkcikləri 2, sərbəst, alt tərəfdən tükcüklüdür. Yumurtalığı çılpaq, yumurtavari-konusvari formalıdır, ayaqda yerləşir. Sütuncuğu qısadır. Dişicik ağızcığı ikiyə bölünmüş, qısa, şaxələnmiş pərlidir. Payızda yarpaqları yaşıl və ya sarımtıl olur. Kökləri yaxşı inkişaf edir.

Ekologiyası

Çaykənarı sahillərdə, bataqlıqlarda, çimli, gilli torpaqlarda yaxşı bitir. Şaxtaya davamlı, güclü küləklərə isə davamsızdır.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanda geniş becərilir.

İstifadəsi

Qiymətli balvericidir. Dekorativ məqsədlərlə oduncağından bəzək əşyaları, taxta qab düzəldilməsində, qabığı və budaqlarından isə hörmə əşyaların düzəldilməsində istifadə edilir. Eyni zamanda tikinti materialı olaraq müxtəif sahələrə tətbiq edilir. Yarpaqlı budaqları mal-qara tərəfindən yeyilir. Təbabətdə yarpaqlarından dərman düzəldilir.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Oisodix × decipiens Raf.
• Psatherips × fragilis (L.) Raf.
• Salix × decipiens Hoffm.
• Salix × fragilis var. decipiens W.D.J.Koch
• Salix × fragilis subsp. pendula Bonnier & Layens
• Salix × pendula Ser.

Yarımnövləri

• Salix × fragilis f. fragilis
• Salix × fragilis f. vitellina (L.) I.V.Belyaeva