Xüsusi effekt

Vikipediya, azad ensiklopediya
Turkmen (müzakirə | töhfələr) (Xarici keçidlər: Qaralama şablonunda düzəliş) tərəfindən edilmiş 09:09, 7 dekabr 2024 tarixli redaktə
(fərq) ← Əvvəlki versiya | Son versiya (fərq) | Sonrakı versiya → (fərq)
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Xüsusi effektlər (jarqonda qısaca SPFX və ya SFX) — normal vasitələrlə yaradılması mümkün olmayan və ya çox riskli olan, film, televiziyaəyləncə sahələrində geniş istifadə olunan hadisələri yaratmaq üçün geniş yayılmış bir yoldur[1][2].

Böyük partlayışlar və kosmosa səyahəti təsvir edən çəkilişlərdə mütəmadi şəkildə istifadə olunur[3]. Görülən işlər hamısı xəyal deyil, bəzi obyektlər yaradılır (məsələn: Ulduz müharibələri). Dəstək düzəldilir, üstünə bir çubuq qoyulur və üstünə qılınc hansı rəngdədirsə onun selofanı qoyulur[4][5].

Xüsusi effektlər müntəzəm olaraq vizual effektlərlə qarışdırılır[6]. Bununla birlikdə, xüsusi effektlər kompüter tərəfindən yaradılan şəkillərlə deyil, çəkilişlə edilir[7]. Partlayan bir şey həqiqətən partladılır və ya bir model olsa da dağılan bina həqiqətən dağıdılır. Halbuki vizual effektlərlə edilən partlayışlar sintetik hissəcik sistemləridir və dağıdılmış binalar da 3D modelləşdirilmiş obyektlərdir[8].

Canlı xüsusi effektlər canlı olaraq tamaşaçıların qarşısında istifadə olunan effektlərdir. Bunlar daha çox idman tədbirlərində, konsertlərdə və kütləvi şoularda istifadə olunur. Canlı effektlərin əksəriyyəti lazer işıqları, duman səhnələri, fişənglər, konfetilər və baloncuqlar və ya qar kimi digər atmosfer effektləridir[9].

  1. Baxter, John. Stanley Kubrick: A Biography. New York: Basic Books. 1997. səh. 200. ISBN 0786704853.
  2. Millennial Monsters: Japanese Toys and the Global Imagination, pp. 47–8. ISBN 0-520-24565-2
  3. "The Making of Tron". Video Games Player. 1 cild no. 1. Carnegie Publications. September 1982. 50–5.
  4. Rickitt, 10.
  5. Baker, 101-4
  6. Beck, Jerry. The Animated Movie Guide. Chicago Review Press. 2005. səh. 216. ISBN 1569762228.
  7. Danielle S. Hammelef. Explosive Scenes: Fireballs, Furious Storms, and More Live Special Effects. Capstone. 2015. səh. 18. ISBN 978-1-4914-2003-4.
  8. "Bregenz Festival's most spectacular water stages". CinemaLive (ingilis). 2022-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-06.
  9. Peshin, Akash. "How Are Black And White Films Colorized?". Science ABC. Wattcon Technologies Private Limited. 4 December 2017. 15 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 October 2023.

Ədəbiyyat siyahısı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Иофис Е. А. Фотокинотехника. М.: Советская энциклопедия. И. Ю. Шебалин. 1981.
  • Коноплёв Б. Н. Основы фильмопроизводства (2-е изд. 5000 nüs.). М.: «Искусство». В. С. Богатова. 1975.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]