Şindlerin siyahısı (film, 1993)

Şindlerin siyahısı
ing. Schindler's List
Filmin posteri.
Janr	müharibə, bioqrafiya, dram
Əsas mövzu	İkinci Dünya müharibəsi, Holokost, Məcburi əmək, Oskar Şindler
Rejissor	Stiven Spilberq
Prodüserlər	Stiven Spilberq, Cerald Molen, Branko Lustiq
Əsərin müəllifi	Tomas Kenillinin "Şindlerin arkı" əsəri əsasında
Ssenari müəllifi	Stiven Zaillyan
Baş rollarda	Liam Nison, Ben Kinqsli, Reyf Fayns, Kerolayn Qudoll, Conatan Seqal, Embet Devidts
Operator	Yanuş Kaminski
Bəstəkar	Con Vilyams
İstehsalçılar	Amblin Entertainment Distribüter: Universal Pictures
Distribüter	Universal Pictures, Netflix
İlk baxış tarixi	30 noyabr 1993 (Vaşinqton) 15 dekabr 1993 (ABŞ)
Rəng	ağ-qara
Mükafatları
Müddət	195 dəq.
Büdcə	22 milyon $
Gəlir	322,1 milyon $
Ölkə	ABŞ
Dil	ingilis
IMDb	ID 0108052
Çəkiliş yeri	Krakov
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şindlerin siyahısı (ing. Schindler's List) — Stiven Spilberqin rejissorluğu və Stiven Zaillyanın ssenaristliyi ilə çəkilmiş 1993-cü il istehsalı epik tarixi dram ABŞ filmi. Avstraliya yazıçısı Tomas Kenillinin "Şindlerin arkı" romanı əsasında çəkilmişdir. Film Sudet almanı olan Oskar Şindler adlı biznesmenin İkinci dünya müharibəsi zamanı 1000-dən çox Polşa yəhudisini öz fabrikində işə alaraq Holokostdan xilas etməsindən bəhs edir. Filmin əsas rollarında Liam Nison (Oskar Şindler), Relf Fayns (SS zabiti Amon Qöt) və Ben Kinqsli (Şindlerin yəhudi mühasibatçısı İtzhak Ştern) çıxış edirlər.

Şindler yəhudiləri haqqında film ideyası ilk dəfə 1963-cü ildə peyda olmuşdur. Şindler yəhudilərdən biri olan Poldek Pfefferberq Şindlerin hekayəsini işıqlandırmağı öz missiyası kimi təyin etmişdi. Spilberq müdiri Sidney Şeynberqin ona "Şindlerin arkı" kitabının tənqidini göndərməsindən sonra layihə ilə maraqlanmağa başlamışdır. Universal Pictures romanın müəlliflik hüquqlarını almış, lakin Spilberq Holokost haqqında film çəkməyə hazır olduğuna əmin olmadığına görə özü filmin rejissoru olmağa qərar verməzdən öncə bir neçə şəxsə filmin rejissoru olmağı təklif etmişdir.

Əsas çəkilişlər Polşanın Krakov şəhərində başlamış, 72 gün davam etmiş və 1993-cü ildə başa çatmışdır. Spilberq filmə sənədli film kimi yanaşdığından onu ağ-qara çəkmişdir. Kinematoqraf Yanuş Kaminski filmə vaxtsızlıq hissi vermək istəmişdir. Con Vilyams filmin musiqisini bəstələmiş, skripkaçı İtzhak Perlman isə filmin əsas musiqisini ifa etmişdir.

"Şindlerin siyahısı" filminin premyerası 30 noyabr 1993-cü ildə Vaşinqton şəhərində baş tutmuşdur və 15 dekabr 1993-cü ildə ABŞ-da buraxılmışdır. Tez-tez bütün dövrlərin ən yaxşı filmləri arasında göstərilən film 22 milyon ABŞ dolları olan büdcəsinə qarşılıq 322 milyon ABŞ dolları gəlir əldə etmişdir. Film Ən yaxşı film, Ən yaxşı rejissor, Ən yaxşı adaptasiya olunmuş ssenari və Ən yaxşı orijinal musiqi nominasiyaları daxil olmaqla 7 Oskar mükafatına (12 nominasiyadan) və bir çox mükafatlara (7 BAFTA və 3 Qızıl qlobus mükafatı daxil olmaqla) layiq görülmüşdür. 2007-ci ildə ABŞ Film İnstitutu filmi bütün dövrlərin ən yaxşı 100 ABŞ filmi siyahısında 8-ci yerdə göstərmişdir. Konqres Kitabxanası 2004-cü ildə filmin ABŞ Milli Film Arxivində saxlanması barədə qərar qəbul etmişdir.

Rollarda

Liam Nison Oskar Şindler rolu üçün seçilmişdi.

• Liam Nison Oskar Şindler rolunda
• Ben Kinqsli İtzhak Ştern rolunda
• Relf Fayns Amon Qöt rolunda
• Kerolayn Qudoll Emili Şindler rolunda
• Conatan Seqale Poldek Pfefferberq rolunda
• Embet Devidts Helen Hirş rolunda
• Malqorzata Qebel Viktoriya Klonovska rolunda
• Mark İvanir Marsel Qoldberq rolunda
• Beatriçe Makola İnqrid rolunda
• Andrey Severin Yulian Şerner rolunda
• Friedrix fon Tyun Rolf Kzurda rolunda
• Yeji Novak investisiyaçı rolunda
• Norbert Vaysser Albert Huyar rolunda
• Anna Muça Danka Dresner rolunda
• Adi Nitzan Mila Pfefferberq rolunda
• Pyotr Polk Leo Rosner rolunda
• Rami Heuberqer İosif Bau rolunda
• Ezra Daqan Rabbi Menasha Levartov rolunda
• Elina Lövenson Diana Reyter rolunda
• Hans-Yörq Assmann Yulius Madritş rolunda
• Hans-Mixael Reberq Rudolf Höss rolunda
• Daniel Del Ponte Yozef Menqele rolunda
• Avqust Şmölzer Dieter Rayder rolunda
• Luser Pistor Yozef Leypold
• Oliviya Dąbrovska Qırmızı qız rolunda

Mənbələr

• "6th Annual Chicagos Film Critics Awards". Chicago Film Critics Association. 1993. April 16, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "19th Annual Los Angeles Film Critics Awards". Los Angeles Film Critics Association. 2007. March 4, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "The 66th Academy Awards (1994) Nominees and Winners". Academy of Motion Picture Arts and Sciences. March 21, 1994. April 29, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "100 Greatest Films". Channel 4. April 8, 2008. June 9, 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "100 Greatest War Films". Channel 4. May 18, 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "AFI's 100 Years ... 100 Movies". American Film Institute. 1998. June 11, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• "AFI's 100 Years ... 100 Heroes and Villains" (PDF). American Film Institute. 2003. March 28, 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "AFI's 100 Years ... 100 Quotes" (PDF). American Film Institute. 2005. July 6, 2011 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 26, 2013.
• "AFI's 100 Years ... 100 Cheers". American Film Institute. May 31, 2006. July 22, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 26, 2013.
• "AFI's 100 Years ... 100 Movies – 10th Anniversary Edition". American Film Institute. June 20, 2007. August 18, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 26, 2013.
• "AFI's 10 Top 10: Top 10 Epic". American Film Institute. 2008. July 1, 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 26, 2013.
• Ansen, David; Kuflik, Abigail. "Spielberg's obsession". Newsweek. 122 (25). December 19, 1993. 112–116.
• "Bafta Awards: Schindler's List". British Academy of Film and Television Arts. April 2, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 18, 2015.
• Bartov, Omer. Spielberg's Oskar: Hollywood Tries Evil // In Loshitzky, Yosefa (ed.). Spielberg's Holocaust: Critical Perspectives on Schindler's List. Bloomington, IN: Indiana University Press. 1997. 41–60. ISBN 978-0-253-21098-2.
• Berardinelli, James. "Rewinding 1993 – The Best Films". reelviews.net. December 31, 1993. February 1, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 15, 2013.
• Branigin, William. "'Schindler's List' Fuss In Philippines – Censors Object To Sex, Not The Nazi Horrors". The Seattle Times. March 9, 1994. September 15, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 12, 2019.
• Bresheeth, Haim. The Great Taboo Broken: Reflections on the Israeli Reception of Schindler's List // In Loshitzky, Yosefa (ed.). Spielberg's Holocaust: Critical Perspectives on Schindler's List. Bloomington, IN: Indiana University Press. 1997. 193–212. ISBN 978-0-253-21098-2.
• "Schindler's List". British Board of Film Classification. 2017-10-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-02-12.
• Caron, André. "Spielberg's Fiery Lights". The Question Spielberg: A Symposium Part Two: Films and Moments. Senses of Cinema. July 25, 2003. October 23, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 24, 2014.
• Chuang, Angie. "Television: 'Schindler's' Showing". Los Angeles Times. February 25, 1997. October 24, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Corliss, Richard. "The Man Behind the Monster". Time. February 21, 1994. November 9, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 13, 2014.
• Corliss, Richard; Schickel, Richard. "All-Time 100 Best Movies". Time. 2005. June 22, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Cronin, Paul, ed.Roman Polanski: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi. 2005. ISBN 978-1-57806-799-2.
• Crowe, David M. Oskar Schindler: The Untold Account of His Life, Wartime Activities, and the True Story Behind the List. Cambridge, MA: Westview Press. 2004. ISBN 978-0-465-00253-5.
• Ebert, Roger. "Schindler's List". Roger Ebert's Journal. December 15, 1993. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Ebert, Roger. "The Best 10 Movies of 1993". Roger Ebert's Journal. December 31, 1993. April 4, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Ebert, Roger. "In Praise Of Love". Chicago Sun-Times. October 18, 2002. February 4, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Epstein, Jason. "A Dissent on 'Schindler's List'". The New York Review of Books. New York. April 21, 1994. September 9, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Freer, Ian. The Complete Spielberg. Virgin Books. 2001. 220–237. ISBN 978-0-7535-0556-4.
• Gangel, Jamie. "The man behind the music of 'Star Wars'". NBC. May 6, 2005. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Gellately, Robert. "Between Exploitation, Rescue, and Annihilation: Reviewing Schindler's List". Central European History. 26 (4). 1993: 475–489. doi:10.1017/S0008938900009419. JSTOR 4546374.
• Giardina, Carolyn. "Michael Kahn, Michael Brown to Receive ACE Lifetime Achievement Awards". The Hollywood Reporter. February 7, 2011. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Gilman, Greg. "Red coat girl traumatized by 'Schindler's List'". Sarnia Observer. Sarnia, Ontario. March 5, 2013. December 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 20, 2013.
• Goldman, A. J. "Stanley Kubrick's Unrealized Vision". Jewish Journal. August 25, 2005. October 17, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Greydanus, Steven D. "The Vatican Film List". Decent Films. March 17, 1995. October 18, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Gross, John. "Hollywood and the Holocaust". New York Review of Books. 16 cild no. 3. February 3, 1994. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Haneke, Michael. "Michael Haneke discusses 'The White Ribbon'". Time Out London. November 14, 2009. July 2, 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Horowitz, Sara. But Is It Good for the Jews? Spielberg's Schindler and the Aesthetics of Atrocity // In Loshitzky, Yosefa (ed.). Spielberg's Holocaust: Critical Perspectives on Schindler's List. Bloomington, IN: Indiana University Press. 1997. 119–139. ISBN 978-0-253-21098-2.
• Johnson, Eric C. "Gene Siskel's Top Ten Lists 1969–1998". Index of Critics. February 28, 2011. November 27, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 14, 2013.
• Keneally, Thomas. Searching for Schindler: A Memoir. New York: Nan A. Talese. 2007. ISBN 978-0-385-52617-3.
• Kertész, Imre. "Who Owns Auschwitz?". Yale Journal of Criticism. 14 (1). Spring 2001: 267–272. doi:10.1353/yale.2001.0010. (abunə tələb olunur)
• Kosulicova, Ivana. "Drowning the bad times: Juraj Herz interviewed". Kinoeye. 2 cild no. 1. January 7, 2002. February 25, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 28, 2013.
• Lanzmann, Claude. "Schindler's List is an impossible story". University College Utrecht. 2007. January 14, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 23, 2014.
• Leistedt, Samuel J.; Linkowski, Paul. "Psychopathy and the Cinema: Fact or Fiction?". Journal of Forensic Sciences. 59 (1). January 2014: 167–174. doi:10.1111/1556-4029.12359. PMID 24329037. (abunə tələb olunur)
• "Librarian of Congress Adds 25 Films to National Film Registry". Library of Congress. December 28, 2004. January 7, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Ligocka, Roma. The Girl in the Red Coat: A Memoir. New York: St Martin's Press. 2002.
• Loshitsky, Yosefa. Introduction // In Loshitzky, Yosefa (ed.). Spielberg's Holocaust: Critical Perspectives on Schindler's List. Bloomington, IN: Indiana University Press. 1997. 1–17. ISBN 978-0-253-21098-2.
• Maltin, Leonard. "100 Must-See Films of the 20th Century". Movie and Video Guide 2000. American Movie Classics Company. 1999. October 15, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Maltin, Leonard. Leonard Maltin's 2013 Movie Guide: The Modern Era. London: Penguin. 2013. ISBN 978-0-451-23774-3.
• Maslin, Janet. "New York Critics Honor 'Schindler's List'". The New York Times. December 16, 1993. November 23, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 15, 2013.
• McBride, Joseph. Steven Spielberg: A Biography. New York: Simon & Schuster. 1997. ISBN 978-0-684-81167-3.
• Medien, Nasiri. "A Life Like A Song With Ever Changing Verses". giorafeidman-online.com. 2011. October 29, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Meyers, Oren; Zandberg, Eyal; Neiger, Motti. "Prime Time Commemoration: An Analysis of Television Broadcasts on Israel's Memorial Day for the Holocaust and the Heroism" (PDF). Journal of Communication. 59 (3). September 2009: 456–480. doi:10.1111/j.1460-2466.2009.01424.x. ISSN 0021-9916. September 27, 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: October 23, 2014.
• Mintz, Alan. Popular Culture and the Shaping of Holocaust Memory in America. The Samuel and Althea Stroum Lectures in Jewish Studies. Seattle; London: University of Washington Press. 2001. ISBN 978-0-295-98161-1.
• Palowski, Franciszek. The Making of Schindler's List: Behind the Scenes of an Epic Film. Secaucus, NJ: Carol Publishing Group. 1998 [1993]. ISBN 978-1-55972-445-6.
• "Past Awards". National Society of Film Critics. 2013. October 17, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Patrizio, Andy. "Schindler's List: The DVD is good, too". IGN Entertainment. March 10, 2004. October 23, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Perlman, Itzhak. John Williams, Itzhak Perlman – Schindler's List. YouTube. Event occurs at 00:00 to 00:51. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• "PGA Award Winners 1990–2010". Producers Guild of America. June 28, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Pond, Steve. "Steven Zaillian to Receive WGA Laurel Award". The Wrap News. January 19, 2011. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Rafferty, Terrence. "The Film Fayl: Schindler's List". The New Yorker. 1993. June 13, 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Rosner, Orin. "לכל איש יש שם – גם לילדה עם המעיל האדום מ"רשימת שינדלר"" [Every person has a name – even the girl with the red coat in 'Schindler's List'] (Hebrew). Ynet. April 23, 2014. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Royal, Susan. "An Interview with Steven Spielberg". Inside Film Magazine Online. October 24, 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 11, 2013.
• Rubin, Susan Goldman. Steven Spielberg: Crazy for Movies. New York: Harry N. Abrams. 2001. ISBN 978-0-8109-4492-3.
• Schickel, Richard. Steven Spielberg: A Retrospective. New York: Sterling. 2012. ISBN 978-1-4027-9650-0.
• Schiff, Stephen. "Seriously Spielberg". The New Yorker. March 21, 1994. 96–109. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Schindler's List". Hollywood Foreign Press Association. October 29, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Schindler's List: Box Set Laserdisc Edition". Amazon. March 8, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Schindler's List (Blu-ray + DVD + Digital Copy + UltraViolet) (1993)". Amazon. March 8, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Schindler's List (Widescreen Edition) (1993)". Amazon. March 15, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Schindler's List Collector's Gift Set (1993)". Amazon. November 4, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Staff. "After rebuke, congressman apologizes for 'Schindler's List' remarks". CNN. February 26, 1997. October 11, 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Staff. "German "Schindler's List" Debut Launches Debate, Soul-Searching". Houston Post. Reuters. February 28, 1994.
• Staff. "GOP Lawmaker Blasts NBC For Airing 'Schindler's List'". Chicago Tribune. February 26, 1997. October 29, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 28, 2013.
• Staff. "How did "Schindler's List" change Krakow?". Pavo Travel. December 5, 2014. February 11, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 11, 2015.
• Staff. ""Mehr Wirkung ohne Werbung": Gemischte Reaktionen jüdischer Gemeinden auf geplante Unterbrechung von "Schindlers Liste"". Berliner Zeitung (German). Berlin. February 21, 1997. December 24, 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Staff. "Oskar Winner: Liam Neeson joins the A-List after 'Schindler's List'". Entertainment Weekly. January 21, 1994. August 13, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Staff. "People's Choice: Ratings according to Nielsen Feb. 17–23" (PDF). Broadcasting & Cable. March 3, 1997. səh. 31. May 16, 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Staff. "John Williams: Schindler's List". All Media Network. July 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• Staff. "Spielberg earns 11th Directors Guild nomination". CBC News. Associated Press. January 8, 2013. December 15, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 14, 2013.
• Thompson, Anne. "Spielberg and 'Schindler's List': How it came together". Entertainment Weekly. January 21, 1994. September 25, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2018.
• "Top 100 Films (Centenary) from Time Out". 1995. October 21, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2013.
• Verniere, James. "Holocaust Drama is a Spielberg Triumph". Boston Herald. December 15, 1993.

Xarici keçidlər

• Şindlerin siyahısı — Internet Movie Database saytında.

• Şindlerin siyahısı Amerika Film İnstitutunun Film Kataloqunda
• Şindlerin siyahısı TCM Movie Database saytında
• Şindlerin siyahısı Box Office Mojo-da
• Şindlerin siyahısı AllMovie saytında
• Şindlerin siyahısı (film, 1993) Rotten Tomatoes saytında  (ing.)
• Şindlerin siyahısı Metacritic-də