Alçaqboy xamerops

Alçaqboy xamerops
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Birləpəlilər Klad: Commelinids Dəstə: Palmaçiçəklilər Fəsilə: Palmakimilər Yarımfəsilə: Coryphoideae Triba: Trachycarpeae Cins: Xamerops Növ: Alçaqboy xamerops
Beynəlxalq elmi adı
Chamaerops humilis L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   506714 NCBI   54446 EOL   1091059

Alçaqboy xamerops (lat. Chamaerops humilis) — bitkilər aləminin palmaçiçəklilər dəstəsinin palmakimilər fəsiləsinin xamerops cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Təbii halda Avropanın qərb hissəsində, Aralıq dənizyanı ölkələrində və Şimali Afrika da yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Alçaq gövdəli koldur. Gövdəsi bozumtul-göy rəngli sərt yarpaqlardan ibarət sıx çətir əmələ gətirir, kürən-qonur liflərə sıx çətir örtülmüşdür. Saplaqların uzunluğu 70-80 sm-ə qədərdir. Yarpayası yelpikvari sərtdir, diametri 50-60 sm, qaidəsinin kənarında pazvari oyuq vardır. Sermenlərin sayı 30-a çatır, üst tərəfi tünd yaşıl, alt tərəfi bozumtul rəngdədir. Xamaşçiçəyin gövdənin qaidəsi yaxınlığında yerləşən və uzunluğu 30-40 sm-ə olan qıçalardı. Kasacığın dilimləri sivridir. İkicinsli çiçəkləri oturaqdır. Yaşımtıl-sarı rəngdədir. Meyvəsi sarımtıl rəngli, oval və ya kürəyə oxşar yumurtavaridir, lətli və qabalilfi meyvəyanlığı vardır. Mayın birinci yarısında çiçəkləyir, meyvələri isə noyabr ayında yetişir. Toxumları uzunsov, uzunluğu 11–12 mm, eni 12-15 mm-dir. Toxumla, kök pöhrələri ilə çoxaldılır.

Ekologiyası

İstisevən, az şoranlaşmış torpağa, quraqlığa davamlı bitkidir.

Azərbaycanda yayılması

Abşeron, Lənkəran, Gəncə, Qəbələ və digər şəhər və rayonlarda park və bağlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür. Yarpaqlarından alınan lifdən baş örtükləri, səbət, kəndir, tor, qaytan və s. hazırlamaq üçün istifadə edilir.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Corypha humilis (L.) Pynaert
• Phoenix humilis (L.) Cav.

Yarımnövləri

• Chamaerops humilis var. argentea (Anon.) André
• Chamaerops humilis var. humilis