Davson–Danielli modeli
Davson–Danielli modeli (və ya pausimolekulyar model) — 1935-ci ildə Huq Davson və Ceyms Danielli tərəfindən təklif edilən hüceyrənin plazmatik membran modeli. Modelə görə membran iki qlobulyar zülal təbəqəsi arasında yerləşən bir cüt fosfolipid qatından ibarətdir. Bunlar trilaminardır və lipoproteinlərdir.[1] Membranda fosfolipid təbəqəsinin olması fikri 1925-ci ildə Qorter və Qrendel tərəfindən təsdiqini tapmışdır.[2] Lakin Davson–Danielli modelində bu təbəqəni əhatələyən zülal təbəqəsi fikri ilk dəfə səslənirdi. Bu fikir Daniellinin fosfolipidlərin səthi gərilmə ilə bağlı müşahidələrini izah etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur (hal-hazırda fosfolipid qrupları səthi gərilməni izah etmək üçün kifayətdir).[3] Davson–Danielli modeli 1972-ci ildə Zinger və Nikolson tərəfindən mozaik maye modeli irəli sürülünə qədər doğru qəbul edilirdi.[4] Mozaik maye modeli Davson–Danielli modelinə transmembran zülalları əlavə etməklə genişləndi. Eksperimental təcrübələr vasitəsilə bu modelin doğruluğu isbat olundu. Bundan əvvəlki modellərin isə yanlış olduğu ortaya çıxdı.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Danielli, J. F., Davson, H. "A contribution to the theory of permeability of thin films". Journal of Cellular and Comparative Physiology. 5 (4). 1935: 495–508. doi:10.1002/jcp.1030050409.
- ↑ Gorter, E., Grendel, F. "On Bimolecular Layers of Lipoids on the Chromocytes of the Blood". The Journal of Experimental Medicine. 41 (4). 1925: 439–443. doi:10.1084/jem.41.4.439. PMC 2130960. PMID 19868999.
- ↑ Wells, W. A. "The invention of freeze fracture EM and the determination of membrane structure". The Journal of Cell Biology. 168 (2). 2005: 524–525. doi:10.1083/jcb1682fta2. PMC 2254696.
- ↑ Singer, S. J., Nicolson, G. L. "The fluid mosaic model of the structure of cell membranes". Science. 175 (4023). 1972: 720–731. doi:10.1126/science.175.4023.720. PMID 4333397.