Dürres - Tirana dəmir yolu
Dürres - Tirana dəmir yolu (alb. Hekurudha Durrës–Tiranë) — Albaniyanın iki ən böyük şəhərlərini, Dürres və Tirananı birləşdirən dəmir yolu xətti. Xətt Vora yolunda Şkodra-Vorë dəmir yolu ilə və Durresdəki Durres-Vlora dəmir yolu ilə birləşir.
2013-cü ilin sentyabr ayından etibarən, Tirananın əsas bulvarının genişləndirilməsinə yol açmaq üçün metropoliten stansiyası söküldüyü üçün xəttin Tiranadakı son dayanacağı sökülür. Nəticədə Tirana sərnişinləri əvvəlcə 2013-cü ildə Vore stansiyasından, sonra isə 2015-ci ilin mayında təmir edilmiş Kaşar stansiyasından istifadə etməli olurlar. Kaşar-Tiran xəttinin bir hissəsi avtobus xidməti ilə əvəz olunur.
Dürres - Tirana xətti 1948-1949-cu illərdə yalnız könüllülərin əməyi sayəsində tikilib və bir il əvvəl çəkilmiş Durres - Pekini xəttindən sonra Albaniyada ikinci sərnişin dəmir yolu xətti olub.
Xəttin rəhbəri Hekurudha Şqiptaredir.
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]Albaniyanın iki ən mühüm şəhəri olan Durres və Tirananı birləşdirən 38 kilometr uzunluğunda dəmir yolu 1948-1949-cu illərdə tikilmiş və Albaniyanın ikinci sərnişin dəmir yolu olmuşdur. Bundan bir il əvvəl Durres və Peçini birləşdirən dəmir yolu açılır. Bu yolun tikintisinə 1940-cı ildə başlanılır[1].
11 aprel 1948-ci ildə Şkozet stansiyasında (Dürres yaxınlığında) işə başladı. Dəmir yolunun çəkilişində Alban Fəhlə Gənclərinin Həmkarlar İttifaqından 29 min gənc və ölkənin hər yerindən 1400 ixtisaslı texnik iştirak etmişdir. Bundan əlavə, tikintidə Bolqarıstan və Yuqoslaviya kommunist partiyalarının gənclər bölmələrindən göndərilmiş gənc könüllülər iştirak etmişlər. 1948-ci ildə Alban-Yuqoslaviya parçalanması zamanı Yuqoslaviya könüllüləri, xüsusən də mühəndislər təxribatda ittiham olunurdular. Sovet mühəndisi Valeri Qaydarovun rəhbərliyi altında işlər davam etdirildi. Dürres limanı vasitəsilə Sovet İttifaqından relslər gətirilir. Könüllü briqadalar dəmir yolunu Qırmızı Ordunun 31-ci ildönümünə, 23 fevral 1949-cu ildə başa çatdırmağı qarşılarına məqsəd qoyur və bu məqsədə uğurla nail olunur.
Xəttin tikintisində ən vacib iki obyekt 212 metr uzunluğunda Rraşbull tuneli və 91 metr uzunluğunda Erzen körpüsü idi. Körpünün tikintisi 1948-ci il oktyabrın 16-da, o zamankı baş nazir Ənvər Hocanın 40-cı doğum günündə başa çatdırılıb. Tuneli Qeorqi Dimitrovun rəhbərlik etdiyi bolqar gənclər qrupu tamamlayır və bunun üçün işin sonunda o, Briqadaların bayrağı ilə təltif edilir. Dəmir yolunun açılışını Siyasi Büronun gələcək üzvü Spiro Kolek edir.
2010-cu il qəzası
[redaktə | mənbəni redaktə et]2010-cu il iyulun 25-də dəmir yolunda qəza baş vermişdir. Relslərin üzərində qatarın vurduğu yolsuzluq avtomobili polisə məxsus idi. Nəticədə qatar dayandırılarkən polis maşını xeyli məsafəyə sürüklənib. Bununla belə alban polisləri xəsarət almayıb. Üstəlik hadisə yerində onlar sürücünü daha əvvəl saxlamamaqda ittiham ediblər[2].
Gələcək planlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]2016-cı ilin oktyabrında bütün xəttin yenidən qurulması üçün 81,5 milyon avro dəyərində tender başlamalı idi[3].
2019-cu ildə daha bir tender elan edilir[4].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Gjika, Alqi. "Hekurudha Shqiptare "Si u ndertua ne menyre vullnetare"" (alban). 2016-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-13.
- ↑ Gazeta Shqip. "Treni i linjës Durrës-Tiranë përplas fuoristradën e policisë" (alban). 9 March 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2010.
- ↑ "Bid Tender on Tirana-Durres-Rinas Railroad to Be Launched in October • IIA". IIA (ingilis). 2020-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-20.
- ↑ "Tender begins for Albania's most important rail project". Railway PRO (ingilis). 2019-11-01. 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-20.