Fiziologiya İnstitutu (Azərbaycan) üçün mənbəyə bax

{{Təhsil müəssisəsi|sədri = [[Ulduz Həşimova]]}}

'''Akademik Abdulla Qarayev adına Fiziologiya İnstitutu''' — [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]nın strukturuna daxil olan elmi tədqiqat institutu. [[Abbas Mirzə Şərifzadə küçəsi (Bakı)|Abbas Mirzə Şərifzadə küçəsi]]ndə yerləşir.

== Tarixi ==
[[Fayl:800px Барельеф на стене института физиологии им. А.И.Караева НАН Азербайджана, где работала академик Зарифа Алиева.jpg|thumb|250px|Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının A.İ.Qarayev adına Fiziologiya İnstitutunun qarşısında akademik Zərifə Əliyevanın barelyefi]]
[[AMEA]]-nın A.İ.Qarayev adına Fiziologiya İnstitutu 1968-ci ildə keçmiş SSRİ EA Azərbaycan filialının Fiziologiya sektoru əsasında yaradılmışdır (Azərbaycan SSR Nazirlər Kabinetinin 21 fevral 1968-ci il tarixli 80 saylı qərarı). İnstitutun ilk direktoru akademik [[Abdulla Qarayev|Abdulla İsmayıl oğlu Qarayev]] olmuşdur. Hazırda institut onun adını daşıyır.

== Fəaliyyət istiqamətləri ==
* [[Orqanizm]]in inkişafının ekoloqo-fizioloji və biokimyəvi əsasları, şərti reflektor fəaliyyəti, analizator funksiyaların neyrofizioloji və neyrokimyəvi mexanizmləri, insan orqanizminin inkişafının və qocalmasının psixofizioloji və neyroendokrin qanunauyğunluqları.
* [[Azərbaycan]]ın yüksək [[Lerik Uzunömürlülər Muzeyi|uzunömürlülük]] indeksinə malik olan regionlarında [[Lerik Uzunömürlülər Muzeyi|uzunömürlülərin]] tibbi-bioloji tədqiqi;
* Təbii mənşəli heroprotektorların fizioloji və biokimyəvi proseslərə təsiri;
* Prenatal [[ontogenez]]in müxtəlif dövrlərində [[stress|stres]] faktorların təsirinə məruz qalmış [[beyin|baş beynin]] strukturlarında energetik mübadiləni tənzimləyən fermentlərin postnatal ontogenezdə fəallığının öyrənilməsi;
* Ağır metalların [[balıqlar]]ın və siçovulların fizioloji göstəricilərinə təsiri;
* Sensor mərkəzlərin inkişafına [[hipoksiya]] və [[hipokineziya]]nın təsiri;
* Кütləvi istifadə edilən qeyri-ionlaşdırıcı elektromaqnit [[şüalanma]]larının inkişafda olan [[orqanizm]]in redoks-homeostazına təsirinin öyrənilməsi;
* [[Sinir]] proseslərinin plastiki təminatinda monoaminergik sistemin iştirakının neyrofizioloji aspektləri;
* [[Qida]]nin [[zülal]] tərkibinin dəyişməsi fonunda toxumaların morfofunksional plastikliyi;
* [[beyin|Baş beyində]] strukturlararası qarşılıqlı əlaqələrin, sosial və şərti-reflektor davranışların və [[hüceyrə]]lərin differensiasıyanın neyrofizioloji və neyrokimyəvi tədqiqi;
* Normada və müxtəlif funksional vəziyyətlərdə olan [[beyin|baş beynin]] inteqrativ sistemlərinin yaş xüsusiyyətləri;
* Tamamlanmış elmi-tədqiqat işlərinin araşdırılması, innovativ əhəmiyyətli nəticələrin üzə çıxarılması və təqdim edilməsi.

== Tabeliyindəki qurumlar ==
[[Fayl:Fiziologiya institutu.jpg|thumb|250px|AMEA akademik Abdulla Qarayev adına Fiziologiya Institutu]]
* "[[Uzunömürlülüyün]] fiziologiyası" laboratoriyası
* "[[Təbii mənşəli heroprotektorlar]]ın farmakologiyası" laboratoriyası
* "[[Ontogenez]]in biokimyası" laboratoriyası
* "Eko[[toksikologiya]]" laboratoriyası
* "[[Mühit amilləri]] və [[analizatorlar]]ın formalaşması" laboratoriyası
* "[[Hüceyrə]] [[metabolizm]]inin fiziologiyası" laboratoriyası
* "[[Neyrofiziologiya]]" laboratoriyası
* "[[Hüceyrə]]nin morfofunksional plastikliyi" laboratoriyası	
* "[[İnteqrativ]] [[fəaliyyət]]in molekulyar əsasları" laboratoriyası
* "[[Görmə]]nin fiziologiyası" yaradıcı qrupu
* "Kliniki [[neyrofiziologiya]]" laboratoriyası
* "Vivari" qrupu
* "[[İmmunofiziologiya və eksperimental transplantologiya]]" laboratoriyası

== Xarici keçidlər ==
* [http://www.elm.az Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]
* [http://www.csl-az.com/ruindex.html AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanası] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090206175730/http://csl-az.com/ruindex.html |date=2009-02-06 }}
* [http://www.dendrary.in-baku.com/ AMEA Mərdəkan Dendrarisi] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090226214411/http://www.dendrary.in-baku.com/ |date=2009-02-26 }}
* [http://shao.az/SG/ AMEA Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası]

{{AMEA-institut və təşkilatlar}}

[[Kateqoriya:AMEA Fiziologiya İnstitutu| ]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanın elmi-tədqiqat institutları]]