Hacı-Ömər Alborti
| Hacı-Ömər Alborti | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 15 iyul 1939 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 30 mart 2001 (61 yaşında) |
| Fəaliyyəti | şair |
Hacı-Ömər Alborti (oset. Ӕлборты Хадзы-Умар; 15 iyul 1939, Sarabuk[d], Cənubi Osetiya Muxtar Vilayəti – 30 mart 2001) — Cənubi Osetiya şairi, publisist və ədəbiyyatşunas.
Bioqrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]1939-cu ildə Cənubi Osetiya Muxtar Vilayətinin Sarabuk kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai məktəbi doğma kəndində bitirdikdən sonra Uanat kəndindəki səkkizillik məktəbdə təhsil alır. 1959-cu ildə Tsxinvali Pedaqoji Məktəbini bitirdikdən sonra, 1964-cü ildə bitirdiyi Cənubi Osetiya Pedaqoji İnstitutunun filologiya fakültəsinə daxil olur[1]. Pedaqoji texnikum tələbəsi olaraq 1955-ci ildə "Fidiuaq" ədəbi jurnalında ilk şeirini nəşr etdirir. 1964-cü ildə oset. «Фæдосин» adlı ilk şeirlər toplusunu nəşr etdirir.
Tiflis Universitetində aspiranturanı bitirir, "30 -cu illərdə Osetiya ədəbi tənqidi" mövzusunda filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə edir[2]. "Soyuzpeçat"-ın Cənubi Osetiya şöbəsində çalışır, oset. «Советон Ирыстон» (daha sonra Xurzurin) qəzetinin redaktoru, SSRİ Yazıçılar Birliyinin Cənubi Osetiya şöbəsinin ədəbi məsləhətçisi, şöbə müdiri, Fidiuaq jurnalının ədəbiyyat redaktoru, Şimali Osetiya Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində rektor, Z. Valeev adına Cənubi Osetiya Araşdırma İnstitutunun Osetiya Ədəbiyyatı Bölməsinin müdiri kimi fəaliyyət göstərir. Cənubi Osetiya Universitetində müasir Osetiya ədəbiyyatının tarixindən dərs deyir.
Şairin tipik poetik əlyazması, "Ürəyin gözləri ilə"[3] adlandırdığı sərbəst şeirlər və beş-altı sətirli qısa fəlsəfi və lirik eskizlər idi. Hacı-Ömər Albortinin yaradıcılığı Osetiya poeziyasında sərbəst şeirlərin çox yaxşı olduğunu təsdiqləyir. "30-cu illərin osetin ədəbi tənqidi", "Kökə bənzər və tacda", ilk Osetiya professoru "Barisbi Alborov", "Kitab həyat güzgüsüdür" kimi ədəbi-tənqidi tədqiqatlar yazmışdır[4].
Osetiyalı şair Meliton Kaziyevə görə, Hacı-Ömər Albortanın əsəri “fərdi üsluba malik idi. O, digər yazıçılardan fərqlənirdi. .. Bu əsl istedadın əlamətlərindən biridir ”[5].
1980-ci illərin sonunda o, Cənubi Osetiyanın ictimai həyatında fəal iştirak edərək Gürcüstandan ayrılmağı müdafiə edir. Cənubi Osetiyanın "Adamon nixas" ictimai təşkilatını dəstəkləyir. Cənubi Osetiya Silahlı Qüvvələrinin hərbi andının mətnini yazır
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Вспоминая Хаджи-Умара Алборты". 2019-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- ↑ "Алборты Х.-У. Н." (PDF). 2019-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- ↑ Бибоева И. Г., Казиты М. Р., Писатели Осетии, библиографический справочник, стр. 453
- ↑ Бибоева И. Г., Казиты М. Р., Писатели Осетии, библиографический справочник, стр. 454
- ↑ "В Цхинвале прошел вечер памяти Хадзы-Умара Алборты". 2019-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-21.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Бибоева И. Г., Казиты М. Р., Писатели Осетии, библиографический справочник, Владикавказ, Ир, 2015, стр. 453—454, ISBN 978-5-7534-1499-01