Müqəddəs Mixail lüteran kilsəsi üçün mənbəyə bax

{{Tarixi abidə
|adı            = Müqəddəs Mixail lüteran kilsəsi
|orijinal adı   = Лютеранская церковь Святого Михаила
|şəkil          = [[Fayl:Eвангелическо-лютеранская церковь Святого Михаила 01.JPG|315px]]
|şəkil_izah     = 
|ölkə           = {{flaqifikasiya|Rusiya}}
|şəhər          = [[Fayl:Flag of Saint Petersburg.svg|25px|]] <small>[[Sankt-Peterburq]]</small>
|yerləşir       = Vasilyev adası
|aidiyyatı      = 
|tikilmə_tarixi    = [[23 oktyabr]] [[1874]]—[[19 dekabr]] [[1876]] 
|memarı            = Karl Bulmerinq
|üslubu            = [[neoqotika]]
|nişanlama3     = RFMİ
|nişanlama3_rəsmiadı  =  
|nişanlama3_vaxtı = 
|nişanlama3_tipi   = 
|nişanlama3_kriteriya   = 
|nişanlama3_nömrəsi    = [http://kulturnoe-nasledie.ru/monuments.php?id=7802270000 7802270000]
|nişanlama3_hissəsi    = 
|nişanlama3_sərbəst1ad   = Mühafizə dərəcəsi
|nişanlama3_sərbəst1dəyər   = Federal 
|nişanlama3_sərbəst2ad    = 
|nişanlama3_sərbəst2dəyər = 
|nişanlama3_sərbəst3ad    = 
|nişanlama3_sərbəst3dəyər = 
|Commons kateqoriyası   = Saint Michael Lutheran Church in St. Petersburg
|Xəritəsi             =  {{Yer xəritəsi
 |Rusiya Sankt-Peterburq
 |label=Müqəddəs Mixail kilsəsi|label_size=100 |lat=59.944444
 |long=30.283333
|mark=Locator Dot2.gif |marksize=15 |position=bottom |width=310 |float=center |caption=}}
}}
'''Müqəddəs Mixail lüteran kilsəsi''' ({{Dil-ru|'''Лютеранская церковь Святого Михаила'''}}) – [[Sankt Peterburq|Peterburqun]] mərkəzində, Vasilyev adası, Orta prospekti 18 saylı binada yerləşən yevangelik-lüteran kilsəsi.

== Tarix ==
Alman icması 1731-ci ildə birinci kadet korpusunun binasında yaranmışdı. 1834-cü ildə icma Arxistratiq Mixailin adını daşımağa başlayır. 1841-ci ildə İmperator I Nikolay kilsənin özəl evlərin birinə köçürməyə əmr edir. Buna baxmayaraq, o həmçinin dövlət xəzinəsindən kilsə üçün az miqdarda vəsait ödəməyi tələb etmişdir. Elə həmin zaman da vahid icma bölünərək, alman və eston cəmiyyətlərinə ayrılmışdı. Təzə yaranmış eston icması Müqəddəs İoann kilsəsinin əsasını qoymuşdu. Alman icması isə (kilsə üzvlərinin sayı 2000 nəfərə yaxın idi) öncə xanım Tiblenin Vasilyev adasında yerləşən özəl evində yığışırdılar. Məhz burada 1842-ci ildə müqəddəs Arxangel Mixail kilsəsi təqdis edilmişdi. Lakin yeni tikilmiş kilsə öz ölçüsünün kiçikliyi ilə şəhərdə yaşayan bütün alman icmasını qəbul edə bilmir, buna görə də kadet məktəb binasının yenidənqurulması zamanı o ərazidə yeni lüteran kilsəsi inşa olunur.
Müasir kilsə binası daha sonralar, 23 oktyabr 1874-cü ildə inşa olunmuşdu. Kilsə Vasilyev adasının Orta prospektində yerləşirdi. Sovet dövründə kilsə bağlanılır, binanın özü isə yaxınlıqdayerləşən zavoda verilir və kilsə əhəmiyyətli dəyişiklikliyə məruz qalmışdı. 2010-cu ilin dekab ayında bina yenidən Yevangelik-lüteran icmasına qaytarılır; binanın özü isə bərpa edilərək əvvəlki halına qayıdır. Hazırda kilsədə müntəzəm olaraq ibadət işləri gedir, yaxınlıqda yaşan icma üzvlərini isə kilsə zəngi çağırır.

== Memarlıq ənənələri ==
* Daş kilsə 800 nəfərlikdir və 1871–1876-cı illər arasında hərbi mühəndis və mühəndis-polkovnik Karl Bulmerinq tərəfindən inşa olunmuşdu.

Binanın fasadı 1886-cı ildə, memar R. B. Bernhard tərəfindən layihələndirilmişdi. Bu binagünümüzə kimi əlavəziyyətdə qorunub saxlanılmışdı.

Kilsə Psevdoqotika üslubunda tikilmişdi. Bina sidri şatr ilə hündür baraban üzərində yerləşir və nəfis qotik ayna və pinakllar ilə bəzədilib. Kilsənin divarları qumdaşı ilə üzlənib.

2002-ci ildə binada başlanan restavrasiya işləri 2010-cu ildə təntənəli şəkildə bitmişdir.

== Kilsədə çalışmış pastorlar ==
* Tobias Plasching (1732–1747)
* Hilarius Hartmann Henning (1747–1792)
* Ludwig Jeremias Hoffmann (1794–1801)
* Heinrich Conrad Heinemeyer (1801–1803)
* August Friedrich Hirscfeld (1803–1829)
* Carl Friedrich Rosental (1823–1827)
* David Flittner (1830–1859)
* Adolf Stierin (1859–1860
* Karl Masing (1860–1878)
* Paul von Loesch (1869–1877
* Guido Ottomar Pingoud (1878–1914)
* Karl Beldan (1903–1908)
* Eugen Deggeler (1908–1915)
* Karl Bush (1913–1918)
* Vladimir Blaginin (1992–1993)
* Sergey Preyman (1993–2003)
* Sergey Tatarenko (2003-cü ildən bəri)

== Xarici keçidlər ==
* [http://www.encspb.ru/object/2804678075 Sankt-Peterburqun müqəddəs Mixail və Pyotr yevangelik-lüteran kilsələri] {{ref-ru}}
* [http://www.stmihail.ru Müqəddəs Mixail lüteran kilsəsinin rəsmi saytı] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160313221229/http://stmihail.ru/ |date=2016-03-13 }} {{ref-ru}}

{{Sankt-Peterburqun görməli yerləri}}

[[Kateqoriya:Rusiyanın mədəni irs obyektləri]]
[[Kateqoriya:Sankt-Peterburqun görməli yerləri]]
[[Kateqoriya:Sankt-Peterburq tarixi]]