Zibold alması

Zibold alması
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Alma Növ: Zibold alması
Beynəlxalq elmi adı
Malus sieboldii Rehder, 1915
Şəkil axtarışı ITIS   503677 NCBI   106566 EOL   633313

Zibold alması (lat. Malus sieboldii) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin alma cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Alman həkimi Philipp Franz van Ziboldun şərəfinə adlandırılmışdır. O, Yaponiyadan Avropa bağlarına çox miqdarda bitkilər gətirilmişdir. Koreya və Yaponiyada yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 10-15 m-ə çatır. Çiçəklərinin rəngi çəhrayıdan ağadək dəyişilir, ətirlidir, meyvələri sarı-qırmızıdır. Budaqları möhkəmdir. Yarpaqları sadədir. Yarpaq ayasının kənarları dişlidir. Yarpaq iynələrinin uzunluğu 25-60 mm, eni 20-40 mm-dir. İri bitkinin qabığı nazik və hamardır. Budaqları tünd bənövşəyi və ya bənövşəyi-qonur, kəsiyində yumrudur. Qönçələri al qırmızı-qonur, yumurtavari, çılpaqdır. Yalançı zoğları ensiz-lansetvari, 4-6 mm, ucu biz, saplağı 1-2,5 sm, yarpaq ayası yumurtavari, ellipsvari və ya ensiz-ellipsvaridir, bünövrəsi yumru və ya enlidir. Budaqların ucunda qalxanın diametri 4-6 sm, 4-8 çiçəkli, çiçək altlıqları tökülən, xətvari-lansetvari, tükcüklüdür. Gövdəcikləri 2-2,5 sm, tükcüklü və ya təxminən çılpaqdır. Çiçəklərin diametri 2-3 sm-dir. Ləçəkləri çəhrayı, ellipsvari-əks-yumurtavari, 1,5- 1,8 sm-dir. Erkəkcikləri 20-dir. Aprel-mayda çiçəkləyir. Meyvələri ətlidir.

Ekologiyası

Yaxşı dremajlı torpaqlarda, qarışıq meşələrdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR-da, Qubada, Qəbələdə həyatyanı sahələrdə mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Meyvələri yeməlidir. Yazda effektli çiçəklərinə görə dekorativ ağac kimi istifadə edilə bilər.