Mədə xorası
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Mədə xorası | |
---|---|
| |
XBT-10 | K |
XBT-10-KM | K27 |
XBT-9-KM | 533[1][2] |
DiseasesDB | 9819 |
MedlinePlus | 000206 |
MeSH | D010437 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mədə xorası — insan xəstəlikləri arasında ən "qoca"sı
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bu xəstəliyə ilk dəfə təxminən 100 min il əvvəl rast gəlinib. Bundan 40 min il sonra bu xəstəlik Afrika, Avropa və Yaxın Şərqdə geniş yayılıb. Bütün digər xəstəlik bakteriyaları xeyli sonra – təxminən 10 min əvvəl yaranıb[3]. Mədə xorası mədənin normal daxili örtüyünün, başqa sözlə selikli qişasının tamlığının pozulmasıdır. Qeyri-şiş mənşəli mədə xorasının yaranmasının əsas səbəbi mədə daxilində olan turşu-qələvi müvazinətinin pozulmasıdır. Mədədə turşunun (pepsin) ifraz edilməsi həzm prosesi üçün vacib şərtlərdən biridir. Normada qida və mədənin daxili müdafiə imkanları turşunun selikli qişaya zədələyici təsirini aradan qaldırır. Amma turşu-qələvi müvazinəti pozulan hallarda mədənin zədələnmə ehtimalını artırır və.s.
Səbəbləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Aşağıda sadalanan faktorlar mədə xorasının əmələ gəlmə ehtimalını artırır:
- Qeyri-steriod ağrıkəsicilərin (asprin, ibuprofen) qəbulu
- Helicobacter pylori (H. pylori) infeksiyası
- Xroniki qastrit
- Siqaret çəkmə
- Spirtli içki qəbulu
- Artan yaş
- Qanın laxtalanma sistemində bəzi problemlər
Əlamətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Qarında ağrı (bu ağrı gecə oyanmaya səbəb ola bilər);
- Antiasid dərmanların qəbulu və ya süd içməklə ağrılar keçə bilər;
- yeməkdən 2–3 saat sonra başlaya bilər;
- Ac qalarsınızsa ağrılar daha kəskin ola bilər;
- Ürəkbulanma;
- Qusma;
- Qanlı qusuntu xoradan qanaxmaya dəlalət edir;
- Nəcisin qara rəngdə olması xoranın qanamasının digər göstəricisi ola bilər;
- Son zamanlar çəkinin azalması;
- Ümumi zəiflik və s.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Disease Ontology (ing.). 2016.
- ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- ↑ "Ən qədim xəstəlik hansıdır?". 2013-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-20.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ağayev B. Cərrahlıq, 2008
- Glyn G. Jamieson. Current Status of Indications for Surgery in Peptic Ulcer Disease. World J. Surg. 24, 256–258, 2000