Pokxara
| Pokxara | |
|---|---|
| पोखरा | |
 | |
| 28°12′35″ şm. e. 83°59′07″ ş. u. | |
| Ölkə | Nepal |
| Rayon | Kaski |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1962 |
| Sahəsi | 464,24 km 2 km² |
| Mərkəzin hündürlüyü | 822 m (2.697 ft) |
| Saat qurşağı | UTCUTC+5:45 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 518.452 nəfər (2021) |
| Sıxlığı | 1.100/km 2 (2.900/sq mi) |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 33700 (WRPD), 33702, 33704, 33706, 33708, 33713 |
| Digər | |
| pokharamun.gov.np | |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg)
Pokxara — Nepalın mərkəzində Qandaki Əyalətinin paytaxtı olaraq xidmət verən bir aqlomerasiya şəhəridir . 2021-də 101.669 ailədə yaşayan 518.452 əhali ilə Katmandudan sonra Nepalın ən böyük ikinci şəhəridir. Ərazi baxımından ölkənin ən böyük aqlomerasiya şəhəridir[1]. Şəhər eyni zamanda Kaski rayonunun mərkəzidir. Pokxara paytaxt Katmandunun 200 kilometr (120 mil) qərbində yerləşir. Şəhər, Pheva Gölü sahilindədir və təxminən 822m yüksəklikdədir. Dünyanın ən yüksək on zirvəsindən üçünün (Dhaulagiri, Annapurna I və Manaslu) olduğu Annapurna Sıradağları, vadinin 15–35 mil (24–56 km) yaxınındadır.
Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pokxara, Nepalın turizm paytaxtı olaraq qəbul edilir, Himalayalardakı Annapurna sıra dağlarının Annapurna Qoruma ərazisi bölgeləsi boyunca Annapurna Pistində yürüyüşçülər üçün bir dayanacaq olaraq görülür . Şəhər eyni zamanda seçkin Qurkxa əsgərlərinin çoxuna , İngilis Ordusu, Nepal Ordusu, Hind Ordusu, Gurkxa ehtiyat birliyi, Bruney üçün xidmət edən Nepal əsilli hərbçilərə ev sahipliyi edir.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pokxara Çin və Hindistan arasındakı önəmli bir qədim ticarət yolu üzərində yerləşir . 17-ci əsrdə , Şah sülaləsinin bir qolu tərəfindən idarə olunan Çaubisi rajyadan Nepalın 24 Krallığından[2] biri olan Kaski Krallığının bir parçasıydı . Pokxara çevrəsindəki təpələrin çoxu, o zamandan qalma orta əsr qalıntılarına sahipdir. 1786-da Prithvi Narayan Şah , Pokxayanı krallığına qatdı. O zamana qədər Katmandudan Jumlaya və Hindistandan Tibetə gedən yollar üzərində önemli bir ticarət yeri halına gəldi.
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yüksək əhali sıxlığı və təbii fəlakətlərin sıxlığı səbəbiylə Qərbi Nepal, dünyanın fəlakətə ən yaxın bölgələrindən biri olaraq qəbul edilir. Pokxara Seti Qandaki çayı şəhərin içindən axdığı üçün zəlzələlərə və sellərə qarşı özəlliklə müdafiəsiz qəbl edilir . Məsələn bölgədəki elən güçlclü zəlzələlər arasında 2015 ilində Nepalda meydana gelən zəlzələlər yer almaqdadır . Pokxara Himalayların (Pahad) bölgəsində yer alan Seti Qandaki vadisinin bir uzantısı olan Pokxara Vadisinin şimal-qərb ucundadır. Bu bölgədə dağlar çok sürətli yüksəlir və 30 km (19 mil) içində yüksəklik 1.000 metrdən 7.500 metrəyə (3.300-dən 24.600 fitə) yüksəlir. Yüksəklikdəki bu kəskin artımın bir nəticəsi olaraq, Pokxara bölgəsi ölkədəki ən yüksək yağış miqdarlarından birinə sahipdir (vadidə 3.350 mm və ya 131 inç Lumledə 5.600 mm və ya 222 inç). Şəhər içində belə cənub və şimal arasında bəlirgin bir yağış fərqi var: Dağların ətəklərindəki şimal kəsim, daha yükselək miqdarda yağış alır. Seti Qandaki, şəhərin içindən axan əsas çaydır.
İqlim[redaktə | mənbəni redaktə et]
Şəhər rütubətli subtropik bir iqlimə sahipdir ; Yazın ortalama istilik 25 ilə 35 °C arasındadır;qışda −2 ilə 15 °C . Pokxara və yaxın bölgələr yüksək miqdarda yağış alır. Pokxara şəhər mərkəzinə 25 mil uzaqlıqdakı Lumle , ölkədəki elən yüksək yağış miqdarını (> 5600 mm və ya 222 inç) alır. Vadidə qar yağışı görülməz, ancaklq qışın çevrədəki təpələrdə ara sıra qar yağışı görülür. Yaylar nəmli və mülayimdir; Yağışların çoxu musson mövsümündə (İyun-Sentyabr) meydana gəlir. Kış və bahar havaları əksərən açıq və günəşlidir. Pokxarada indiyə qədər qeydə alınan ən yüksək istilik 4 may 2013-də 38,5 °C (101,3 °F), indiyə qədər eydə alınan en aşağı istilik 13 yanvar 2012-də 0,5 °C (32,9 °F) idi .
Etnik qruplar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pokxara şəhərindəki ən böyük kast və ya etnik qrup , əhalinin %28-ni təşkil edən Hill Brahmandır , %16 ilə Qurungs ikinci, %15 ilə Çhetri üçüncü sıradadır. Pokharadakı digər qruplar arasında Maqar (%9), Nevar (%5) və digər müxtəlif etnik qruplar vardır.
İqtisadiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
1990-lardan bəri Pokxara sürətli bir şəhərləşmə yaşadı. Nəticədə xidmət sektoru sənayesi, ənənəvi əkinçiliyi geridelə buraxaraq yerli iqtisadiyyata gedərək daha çox fayda vermişdir. Şəhərləşmənin bir təsiri, ölkədəki ən yüksək əmlak qiymətləri arasında görülür. Pokxara iqtisadiyyatına elən çok fayda verən emal və turizm daxil xidmət sektorudur;Əkinçilik və xarici və yerli pul həvalələri. Turizm, xidmət sektoru və emal sənayesi təxminən %58, işçi dövizləri təxminən %20 və əkinçilik təxminən %16-dir.
Məbəd və kilsələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pokxara vadisində və çevrəsində çox sayda məbəd, Qumbas (Buddist monastrı) və Kilsə vardır . Bir çox məbəd, Hindular və Buddistlər üçün birləşmiş ibadət yerləri olaraq xidmət verməkdədir.
Turizm[redaktə | mənbəni redaktə et]
Son illərdə Pokxara önəmli bir turizm mərkəzi halına gəldi: Nepalın turizm paytaxtı olaraq qəbul l edilir, Əsas olaraq macəra turizmi və məşhur Annapurna Sirsuit yürüyüşünün yeri . Beləliklə turizm və otelçilik sektoru yerli iqtisadiyyata önəmli bir fayda sağlamaqtadır. Turizm, yerli xalq və şəhər üçü birinci gəlir qaynağıdır. Şəhərdə iki 5 ulduzlu otel və bir 4 ulduzlu, beş 3 ulduzlu, on beş 2 ulduzlu və ulduzu olmayan otel olmaqla təxminən 305 otel vardır.
Təhsil[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pokxarada 80/-dən çox özəl və dövlət təhsil müəssisəsi yerləşir. Sosyal elmlər, biznes, elm, texnologiya sahələrində doktorant səviyyəsinə qədər bir çox yüksək təhsil qurumu vardır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ https://kathmandupost.com/national/2017/03/13/pokhara-lekhnath-becomes-largest-metropolitan-city/ Pokxara aqlomerasiyası
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/251237948/ Nepal tarixi