Qocatəpə məscidi üçün mənbəyə bax

{{Tarixi abidə
|adı            = Qocatəpə məscidi
|orijinal adı   = {{Dil-tr|Kocatepe Camii}}
|şəkil          = [[Fayl:Ankara asv2021-10 img40 Kocatepe Mosque.jpg|300px]]
|şəkil_izah     = 
|ölkə           = {{flaqifikasiya|Türkiyə}}
|şəhər          = [[Ankara]]
|yerləşir       = 
|aidiyyatı         = [[Türkiyə]]
|sifarişçi         = 
|memar             = Vedat Dalokay<br>Xosrov Tayla<br>Fatin Uluengin
|tikilmə_tarixi    =1962<ref>{{cite web
 |url         = http://www.doganhasol.net/articles/kocatepe-camisi-ve-ilyas-bey-camisi_10703.html
 |archiveurl  = https://web.archive.org/web/20160305141420/http://www.doganhasol.net/articles/kocatepe-camisi-ve-ilyas-bey-camisi_10703.html
 |archivedate = 20 dekabr 2015
 |title       = Kocatepe Camisi ve İlyas Bey Camisi, Doğan Haso
 |author      = 
 |date        = 
 |work        = 
 |publisher   = doganhasol.net
 |accessdate  = 27 oktyabr 2010
 |language    = türk
}}</ref>-1987<ref>{{cite web
 |url         = http://www.ankara.gov.tr/turkce/konu_detay.aspx?uid=68
 |archiveurl  = https://web.archive.org/web/20081227224714/http://www.ankara.gov.tr/turkce/konu_detay.aspx?uid=68
 |archivedate = 27 December 2008
 |title       = T.C. Ankara Valiliği resmi sitesi, Camiler sayfası
 |author      = 
 |date        = 
 |work        = 
 |publisher   = ankara.gov.tr
 |accessdate  = 29 may 2009
 |language    = türk
 |url-status  = dead
}}</ref>
|əsas_tarixlər     = 
|üslubu            = 
|hündürlük                   =  
|uzunluğu                    =  
|eni                         =  
|material                    = 
|minarələri                  = 4 (hündürlüyü: 88 m)
|günbəzləri                  =
|vəziyyəti           = stabil
|Commons kateqoriyası   = Kocatepe Mosque
|Xəritəsi             =  {{Yer xəritəsi
 |Türkiyə Ankara
 |label=Kocatepe məscidi|label_size=100 |lat=39
 |long=32
|mark=Locator Dot2.gif |marksize=15 |position=bottom |width=300 |float=center |caption=}}
}}

'''Qocatəpə məscidi''' — 1967-ci ildə [[Ankara]]nın Qocatəpə səmtində inşasına başlanan və Türkiyə Dəyanət Vəqfi tərəfindən 1987-ci ildə tikintisi tamamlanan məscid.

== Layihə ==
Memar Vedat Dalokay tərəfindən hazırlanan layihə Qocatəpə məscidi üçün təşkil olunan müsabiqədə qalib gəldi<ref>{{cite web
 |url         = http://www.radikal.com.tr/ekonomi/sinanin-torunlarindan-surrealist-camiler-1030444/
 |archiveurl  = https://web.archive.org/web/20160106170531/http://www.radikal.com.tr/ekonomi/sinanin-torunlarindan-surrealist-camiler-1030444/
 |archivedate = 7 dekabr 2015
 |title       = Sinan'ın torunlarından sürrealist camiler
 |author      = 
 |date        = 
 |work        = 
 |publisher   = radikal.com.tr
 |accessdate  = 28 avqust 2011
 |language    = türk
}}</ref> və bu layihəyə görə məscidin təməli qoyuldu, lakin layihə "çox müasir" olduğu üçün həmin layihədən imtina edildi. Bunun yerinə 1967-ci ildə Hüsrev Tayla və Fatin Uluenginin hazırladığı layihəyə görə məscidini təməli yenidən qoyuldu. Memar Sinan tərzini təqlid etməsi səbəbiylə tənqid olundu. Dalokay'ın layihəsi bəzi dəyişikliklərlə [[Pakistan]]dakı Feysəl məscidində tətbiq olundu.

== İnşaat ==
Qocatəpə məscidinin tikintisi çox uzun sürdü. 1981-ci ildə məscidin tikintisini və mal varlığını Türkiyə Dəyanət Vəqfi götürdü. Bu tarixdən sonra tikinti işləri sürətlənən Qocatəpə məscidi 1987-ci ildə dövrün Baş naziri [[Turqut Özal]] tərəfindən ibadətə açıldı.

== Memarı ==
4500 m² ərazidə inşa edilən məsciddə konfrans zalı, [[kitabxana]], avtodayanacaq, ticarət və inzibati orqanlar mövcuddur. Memar Sinanın inkişaf etdirdiyi memarlıq üslubuna əsaslanaraq inşa edilən məscidin əsas sahəsi mərkəzi günbəz ilə dörd yarım günbəzdən ibarətdir. Məscidin 88 metr uzunluğunda dörd minarəsi var. Minarələrin balkonlarına həm liftlə, həm də pilləkənlərlə çıxmaq olur. Məsciddəki yazılar Hamit Aytaç və Mahmut Öncü tərəfindən, konfrans salonundakı yazılar isə Emin Barın tərəfindən yazılmışdır.

Məscidin xalça naxışları Afyon cümə məscidindəki xalça naxışları nəzərə alınaraq dizayn edilmişdir. Məscidin çilçıraqları, [[mehrab]]ı, [[minbər]]i, qapıları və mərmərləri xüsusi hazırlanmışdır. Daxili dekorasiyada Klassik Osmanlı memarlığı əsas götürülmüş və material olaraq mərmər, xüsusi boyalar və s. istifadə olunmuşdur.

== Memar Vedat Dalokayın layihəsi ==
Memar Vedat Dalokay tərəfindən dizayn edilmiş, olduqca müasir məscid dizaynı olaraq ənənəvi dairələrdə reaksiyaya səbəb olduğu üçün daha ənənəvi üslubda olan və daha çox Sultan Əhməd məscidinin dizaynı əsasında inşa edilən bugünkü məscidin layihəsi Hüsrev Tayla və M. Fatin Uluenginə məxsusdur. Vedat Dalokayın proyekti tamamlanmış olsaydı, bu gün Qocatəpəyə dünyanın ən məşhur məscidlərindən biri olan və yenə Vedat Dalokay tərəfindən planı hazırlanmış Pakistandakı Şah Feyzal məscidinə bənzər bir məscid inşa edilmiş olacaqdı. Çünki Şah Feyzal məscidi Dalokayın Qocatəpə məscidinin dəyişdirilmiş bir variantıdır və bu gün müasir [[İslam memarlığı]]nın ən vacib əsərlərindən biri hesab olunur.

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
{{Türkiyə məscidləri}}

[[Kateqoriya:Ankara]]
[[Kateqoriya:1987-ci ildə yarananlar]]
[[Kateqoriya:Ankara məscidləri]]