Telman Hacıyev (mühəndis)

Telman Hacıyev
Vəfat səbəbi	yol-nəqliyyat hadisəsi

Hacıyev Telman Muxtar oğlu — elmlər doktoru, professor, Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin “Hidrotexniki qurğular və hidravlika” kafedrasının professoru, hidrotexniki tikinti sahəsində çoxsaylı ixtiraların və kitabların müəllifi idi.

Hacıyev T.M., Mahmudov T.M., "Dəniz Hidrotexniki Qurğuların Tikintisinə Dair Metodiki Göstərişlər"

Hacıyev T.M., Mahmudov T.M., "Hidrotexniki Qurğuların Tikintisinin Texnologiyası"

Elmi fəaliyyəti

Telman Hacıyev 1 dekabr 1934-cü ildə Tərtər rayonunda fəhlə ailəsində anadan olmuş, 1952-ci ildə orta məktəbi, 1957-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (AzPİ) “Hidrotexniki və hidromeliorasiya işlərinin mexanikləşdirilməsi” ixtisasını fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Ali məktəbi bitirtikdən sonra göndərişlə 1957-1960-cı illərdə “Qafqazenerjitikinti” trestində (o cümlədən Əli – Bayramlı istilik elektrik stansiyanın tikintisində) işləyib. 1959-cu ildə Moskvada İnşaat sistemində rəhbər kadrların hazırlıq kursunu bitirmiş, 1961-1963-cü illərdə dosent, 1975-1977-ci illərdə həmin kafedrada, sonra isə Az.İMİ-də dosent, 1977-1999-cu illərdə kafedrasının müdiri vəzifəsində fəaliyyət göstərib.

1988-ci ildə Moskva şəhər A. N. Kostyakov adına ÜİH Moskva şəhərində A. N. Kostyakov adına ÜİET “Hidrotexnika və Meliorasiya” İnstitutunun aspirantı olub. 1964-1965-ci illərdə AzET “Hidrotexnika və Meliorasiya” İnstitutunun Pirşağı qəsəbəsindəki ET təcrübə stansiyasında müxtəlif vəzifələrdə işləyib. 1966-cı ildən 1975-ci ilə kimi Az.Pİ-də “İnşaat maşınları” kafedrasında və M ET institutunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş, 1989-cu ildən texnika elmləri doktoru elmi dərəcəsi və həmin ilin sonunda da professor elmi adını alıb. 1999-cu ildən də bu günə kimi “Hidrotexniki qurğular və hidravlika” kafedrasında professor vəzifəsində çalışıb. İşlədiyi müddətdə 30 il fasiləsiz (1966-1995-ci illərdə) təsərrüfat hesablı müqavilələrə elmi-texniki və problem mövzuları üzrə geniş elmi – texniki işlər aparıb. Bundan əlavə, çöl şəraitində - naturada ET işlərini aparmaq üçün SSRİ – də analoqu olmayan “Avtotenzolaboratoriya” təşkil edib.

Professor Telman müəllim 153 adda elmi əsərin (30%-i Moskva ş. Jurnallarında çap edilibdir), o cümlədən 3 monoqrafiyanın, 16 ixtiranın, 6 tədris vəsaitinin, 2 dərsliyin müəllifidir. 6 elmi-texniki iş, o cümlədən 3 iş aləti, 1 texnoloji iş, 2 maşın istehsalata tətbiq edilmişdir. Bunlardan ikisi SSRİ miqyasında öz həllini tapmış, üç maşın və avadanlığın hərəkətdə olan modelləri isə Beynəlxalq sərgilərdə, o cümlədən, Dehlidə (Hindistan), Poznanda (Polşa), Zaqrebdə (Xorvatiya) nümayiş etdirilmişdir. Onun çoxsaylı ixtiraları Azərbaycan və Russiya patent institutları tərəfindən patentləşdirilmişdilər.

İxtiralar

Telman Hacıyevın çoxsaylı ixtiralarından bəziləri bunlardır:

• Bəndin bərkləşdirilicisi. Bu ixtira suvarma kanallarının tikintisi texnikasına aiddir.
• Aşağı əmək xərcləri ilə kanal tikinti prosesi

Fəxri adlar

Telman müəllim həmişə universitet rektorluğunun diqqət mərkəzində olmuş, dəfələrə elm və təhsildəki naliyyətlərinə görə mükafatlarindırılmış, 2004-cü ildə Təhsil Nazirliyinin Fəxri Fərmanına və 2007-ci ildə Respublikamızın fəxri adı – Əməkdar müəllim adına layiq görülmüşdü.

Ömrünün axırına kimi, Telman Hacıyev həyatını vətənə, elmə, gənc nəslin tərbiyəsinə həsr etməkdən əsirqəmirdi. O, 2013-ci ilin may ayında yolu keçərkən, avtomobil qəzası nəticəsində faciəvi həlak olub.