Uzunyarpaq tozbaş səhləb
| Uzunyarpaq tozbaş səhləb | |||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||||
| Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch, 1888 | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Uzunyarpaq tozbaş səhləb (lat. Cephalanthera longifolia) — səhləbkimilər (Orchidaceae) fəsiləsindən bitki növü.
Arealı kiçilməkdə olan az rast gəlinən növdür. Azərbaycanda Zaqatala (Car kəndi), Şəki (Kiş kəndi), Xaşmaz (Qusarçay, Dədəli, Alekseyevka kəndləri), Göygöl ətrafında, Azərbaycandan kənarda – Ural, Qırğıstan, Qafqaz, Skandinaviya, Orta və Atlantik Avropa, Aralıq dənizi, Kiçik Asiya, İran, Himalayda yayılıb. Aşağı və orta dağlıq qurşaqlarının meşələri və kol pöhrəliklərində bitir. Ehtiyatı məhduddur, nadir halda və az miqdarda rast gəlinir.
Mündəricat
Qısa təsviri[redaktə | əsas redaktə]
Hündürlüyü 20-45 sm, düz gövdəli, çılpaq çoxillik bitkidir. Qaytanşəkilli çoxsaylı köklərə malik kökümsovu üfüqi yerləşmişdir.
Yarpaq[redaktə | əsas redaktə]
Yarpaqları xətvari-neştərşəkilli və ya neştərvaridir, yuxarı yarpaqları dar, çox vaxt sivriləşmiş olur.
Çiçək[redaktə | əsas redaktə]
Çiçək qrupu 15-20 sm uzunluqdadır, düz, formalı, seyrək və 3-20 ədəd çiçəkdən ibarətdir. Çiçəkləri ağ rənglidir və çılpaqdır;
çiçəkyanlığının xarici ləçəkləri neştərvari və ya uzunsovdur, daxili ləçəkləri isə əksinəyumurtaşəkilli-ellipsvari olub, hamısında damarın sayı 5 ədəddir. Çiçək dodağı çiçəkyanlığının yarpaqcıqlarından bir qədər qısadır, onun ön dilimləri ürəkşəkilli - böyrəkşəkillidir və 3-5 ədəd uzununa dişli daraqlıdır.
Çiçəkləməsi may ayında, meyvə verməsi may-iyun aylarında baş verir.
Çoxalması[redaktə | əsas redaktə]
Toxumla və vegetativ yolla çoxalır.
Ehtiyatının dəyişilmə səbəbləri[redaktə | əsas redaktə]
Çiçəyinin yığılması, yayıldığı yerin əkilməsi.
Becərilməsi[redaktə | əsas redaktə]
Azərbaycanın Botanika İnstitutunun Botanika bağında becərilir.
Qəbul edilmiş qorunma tədbirləri[redaktə | əsas redaktə]
Göygöl qoruğunda mühafizə edilir.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
 |
Birləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
