Vatikan Məxfi Arxivi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Emblemi

Vatikan Məxfi Arxivi (lat. Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum) — Vatikan Apostol Kitabxanasının tərkib hissəsi.[1] Arxivariusu Jan-Lui Brügedir.[1]

Adı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əvvəlki başlıqda, “Vatikan Gizli Arxivi”ndə “gizli” sözünün istifadəsi məxfiliyin müasir mənasını ifadə etmir.  Arxivin keçmiş Latın adının daha dolğun və bəlkə də daha yaxşı tərcüməsi “özəl Vatikan Apostol arxivi” ola bilər ki, bu da onun fondlarının Roma Kuriyasının və ya Müqəddəs Taxt-tacın hər hansı xüsusi departamentinin deyil, Papanın şəxsi mülkü olduğunu göstərir.  "Gizli" sözü ingilis dilində bu köhnə, orijinal mənada, "gizli qulluqçular", "gizli stəkan", "gizli oymaçı" və ya "katib" kimi ifadələrdə istifadə olunmağa davam edir.  şərəf və hörmət VIP ilə müqayisə edilə bilər. 1969-cu ildə aparılan bir araşdırmada qeyd edilirdi ki, arxivlərin kataloq sistemi o qədər qeyri-adekvat idi ki, "gizli" termininin istifadəsinə layiq idi, belə ki, o, "geniş basdırılmış şəhər, zamanın lavaları ilə sular altında qalmış Herkulaneum... arxeoloji qazıntı kimi gizli" olaraq qalır.  məxfidir”.

Adın dəyişdirilməsinə baxmayaraq, arxivin hissələri “gizli” sözünün müasir mənasında təsnif edilir;  Kənar şəxslərə fəal şəkildə inkar edilən bu məxfi materialların əksəriyyəti 1958-ci ildən sonraya aid hər şey, həmçinin 1922-ci ildən sonrakı kilsə xadimlərinin şəxsi qeydləri də daxil olmaqla, müasir şəxsiyyətlərə və fəaliyyətlərə aiddir.

28 oktyabr 2019-cu ildə Papa Fransisk 22 oktyabr tarixli Apostol Məktubu motu proprio verdi və Vatikan Gizli Arxivindəki arxivlərin adını Vatikan Apostol Arxivinə dəyişdirdi.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vatikan Məxfi Arxivi XVII əsrin əvvəllərində Vatikan Apostol Kitabxanasından ayrılaraq, müstəqil bir qurum kimi fəaliyyət göstərməyə başlayıb. Arxivdə 150 min nüsxə mövcuddur.[1]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 1,2 Heydər Əliyev Fondu ilə Vatikan Apostol Kitabxanası arasında “2015-2016-cı illərdə yeni əlyazmaların bərpa edilməsi və onların rəqəmsallaşdırılması”na dair müqavilə imzalanıb. Arxivləşdirilib 2017-07-15 at the Wayback Machine heydar-aliyev-foundation.org  (az.)

2.[1]

3.[2]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]