Vyetnam Kommunist Partiyası
Vyetnam Kommunist Partiyası | |
---|---|
Qurucu | |
Baş katib | Çıonq Tin, Çıonq Tin, Ho Şi Min, Le Zuan, Çıonq Tin |
Quruluş tarixi | 3 fevral 1930 |
İdeologiya | marksizm-leninizm[1] |
İdeoloji spektr | solçuluq |
Saytı | dangcongsan.vn |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Vyetnam Kommunist Partiyası (VKP; vyet. Đảng Cộng sản Việt Nam, danq konq şan vyet nam) — Vyetnamda hakim və yeganə qanuni siyasi partiya. VKP Fransa Kommunist Partiyasının qolu olaraq 3 fevral 1930-cu ildə Honkonqda yaradılmış, 1930-cu ilin oktyabrından 1945-ci ilə qədər "Hind-Çin Kommunist Partiyası" (HÇKP; vyet. Đông Dương Cộng sản Đảng) adlanmış, 1945–1951-ci illərdə rəsmi olaraq ləğv edilmiş, 1951-ci ildən 1976-cı ildə "Vyetnam Fəhlə Partiyası" (VFP) adlandırılmışdır. Partiya kommunist ideologiyası üzərində dayanır və üzvü olduğu Vyetnam Vətən Cəbhəsi tərəfindən dəstəklənir. Vyetnam cəmiyyətində "Partiya" (vyet. Đảng, danq) və ya "Partiyamız" (vyet. Đảng ta, danq ta) kimi də tanınır.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Zəmin
[redaktə | mənbəni redaktə et]1925-ci ilin yazında Quançjouda Vyetnamda mövcud olan kommunist qrupları əsasında Vyetnam İnqilabçı Gənclər Birliyi (VİGB) yaradılmışdır. Qrupun siyasi və sosial məqsədləri milli müstəqillik və torpaqların zəhmətkeş kəndlilərin xeyrinə yenidən bölüşdürülməsi elan edilmişdir. Cəmiyyətin yaradılmasının təşəbbüskarı Vyetnam vətənpərvər qruplarını inqilab etmək məqsədi ilə 1924-cü ilin dekabrında Moskvadan Quançjouya gələn Komintern funksioneri Ho Şi Min idi. Tərəfdaşlığın vəzifələrindən biri Vyetnamı işğal etmiş Fransa müstəmləkəçilərinə qarşı silahlı mübarizə hazırlamaq idi. VİGB üzvlərin ən etibarlı hissəsindən ibarət mərkəzin rəhbərlik etdiyi və Kommunist Gənclər Təşkilatı adlanan nisbətən açıq kütləvi təşkilat kimi yaradılmışdı. Kommunist Gənclər Təşkilatı Kəndlilər Birliyinin və Fəhlələr Birliyinin kütləvi təşkilatlarına da rəhbərlik edirdi. VİGB "Thannyen" qəzetini (1925-ci ilin iyunundan 1927-ci ilin aprelinə qədər), 1926-cı ilin dekabrından 1928-ci ilin əvvəlinə qədər "Fəhlə və kəndli" qəzetini, 1927-ci ilin əvvəlindən 1928-ci ilin əvvəlinə qədər "İnqilabçı əsgər"i və 1927-ci ilin əvvəlindən "Vyetnam avanqardı"nı nəşr etmiş, həmçinin təşkilatlanmışdır. 1925–1927-ci illər ərzində 300-dən çox partiya işçisi hazırlayan siyasi kurslar təşkil edilmişdir. 1926-cı ildən etibarən VİGB Vyetnamda ilk təşkilatlarını yaratmağa başlamışdır. Vilayət komitələrinə Tonkin, Annam və Koxinxina zona komitələri rəhbərlik edirdi.[2]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Официальный сайт (ing.)
- Официальная партийная газета Nhân Dân (Народ) Arxiv surəti 29 sentyabr 2009 tarixindən Wayback Machine saytında (ing.)
- Рождение коммунистической партии Вьетнама Arxiv surəti 5 yanvar 2010 tarixindən Wayback Machine saytında (ing.)