Fiziki sabitlər: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
'''Fiziki sabitlər''' — çoxdur və onlardan çox rastlaşdıqlarımız bunlardır: |
*'''Fiziki sabitlər''' — çoxdur və onlardan çox rastlaşdıqlarımız bunlardır: |
||
'''Sərbəstdüşmə təcili'''-Yerin səthi yaxınlığında və orta coğrafi enlikdə cisimlərin havasız fəzada düşmə təcilidir,g ilə işarə olunur və g=9,81m/san<sup>2</sup>-dır.Bu kəmiyyət cismin kütləsindən asılı deyil və bəzən qravitasiya sahəsinin intensivliyi adlanır. |
*'''Sərbəstdüşmə təcili''' - Yerin səthi yaxınlığında və orta coğrafi enlikdə cisimlərin havasız fəzada düşmə təcilidir,g ilə işarə olunur və g=9,81m/san<sup>2</sup>-dır.Bu kəmiyyət cismin kütləsindən asılı deyil və bəzən qravitasiya sahəsinin intensivliyi adlanır. |
||
'''Qravitasiya sabiti'''-ədədi qiymətcə kütlələri 1kq, aralarındakı mısafə 1m ollan iki bircins kürə arasındakı qravitasiya qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,G ilə işarə olunur və G=6,67·10<sup>-11</sup>Nm<sup>2</sup>/kq<sup>2</sup>'''Habbl sabiti'''-bir-birindən 1Mpk(meqaparsek)məsafədə olan qalaktikaların vir-birindən uzaqlaşma sürətinə bərabər olan sabitdir,H ilə işarə olunur və H=75 km/Mpk·san. |
*'''Qravitasiya sabiti''' - ədədi qiymətcə kütlələri 1kq, aralarındakı mısafə 1m ollan iki bircins kürə arasındakı qravitasiya qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,G ilə işarə olunur və G=6,67·10<sup>-11</sup>Nm<sup>2</sup>/kq<sup>2</sup>'''Habbl sabiti'''-bir-birindən 1Mpk(meqaparsek)məsafədə olan qalaktikaların vir-birindən uzaqlaşma sürətinə bərabər olan sabitdir,H ilə işarə olunur və H=75 km/Mpk·san. |
||
'''Avoqadro sabiti'''-bütün maddələrin 1mol-dakı molekulların sayidir, N<sub>A</sub>ilə işarə olunur və N<sub>A</sub>=6,02·10<sup>23</sup>mol<sup>-1</sup>-dir. |
*'''Avoqadro sabiti''' - bütün maddələrin 1mol-dakı molekulların sayidir, N<sub>A</sub>ilə işarə olunur və N<sub>A</sub>=6,02·10<sup>23</sup>mol<sup>-1</sup>-dir. |
||
'''Bolsman sabiti''-ideal qazın temperaturu 1K artanda bir molekulun enerji artımına uyğun gələn enerjidir,k ilə işarə olunur və k=1,38·10<sup>-23</sup>C/K. |
*'''Bolsman sabiti'' - ideal qazın temperaturu 1K artanda bir molekulun enerji artımına uyğun gələn enerjidir,k ilə işarə olunur və k=1,38·10<sup>-23</sup>C/K. |
||
'''Universal qaz sabiti'''-1mol ideal qazın temperaturunu 1K yüksəltdikdə onun daxili enerjisinin artımına uyğun olan enerjidir, R ilə işarə olunur və R=8,31 C/mol·K |
*'''Universal qaz sabiti'''-1mol ideal qazın temperaturunu 1K yüksəltdikdə onun daxili enerjisinin artımına uyğun olan enerjidir, R ilə işarə olunur və R=8,31 C/mol·K |
||
'''Kulon sabiti'''-yükləri 1Kl aralarındakı məsafə im olan iki nöqtəvi yük arasındakı qarşılıqlı təsir qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,k ilə işarə olunur və k=9·10<sup>9</sup>N·m<sup>2</sup>/Kl<sup>2</sup>. |
*'''Kulon sabiti''' - yükləri 1Kl aralarındakı məsafə im olan iki nöqtəvi yük arasındakı qarşılıqlı təsir qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,k ilə işarə olunur və k=9·10<sup>9</sup>N·m<sup>2</sup>/Kl<sup>2</sup>. |
||
'''Elektrik sabiti'''-ε<sub>0</sub>=8,85·10<sup>-12</sup>Kl<sup>2</sup>/N·m<sup>2</sup>/ |
*'''Elektrik sabiti''' - ε<sub>0</sub>=8,85·10<sup>-12</sup>Kl<sup>2</sup>/N·m<sup>2</sup>/ |
||
'''Elementar yük'''-təbiətdə rast gəlinən ən kiçik elektrik yükünün moduludur,e ilə işarə olunur və e=1,6·10<sup>-19</sup>Kl. |
*'''Elementar yük''' - təbiətdə rast gəlinən ən kiçik elektrik yükünün moduludur,e ilə işarə olunur və e=1,6·10<sup>-19</sup>Kl. |
||
'''Elektronun xüsusi yükü'''-elektronun yükününmodulunun kütləsinə olan nisbətidir və e/m=10<sup>11</sup>Kl/kq. |
*'''Elektronun xüsusi yükü''' - elektronun yükününmodulunun kütləsinə olan nisbətidir və e/m=10<sup>11</sup>Kl/kq. |
||
'''Faradey sabiti'''-elektroliz zamanı elektrod üzərində 1 qram ekvivalent maddə ayrılması üçün elektrolitdən keçən yükdür və F=96500Kl/mol. |
*'''Faradey sabiti''' - elektroliz zamanı elektrod üzərində 1 qram ekvivalent maddə ayrılması üçün elektrolitdən keçən yükdür və F=96500Kl/mol. |
||
'''İşıq sürəti'''-İşığın vakuumda 1san-də getdiyi yoldur və c=3·10<sup>8</sup>m/san. |
*'''İşıq sürəti''' - İşığın vakuumda 1san-də getdiyi yoldur və c=3·10<sup>8</sup>m/san. |
||
'''Plank sabiti'''-h=6,63·10<sup>-34</sup>C·san.--[[Xüsusi:Fəaliyyətlər/94.20.43.157|94.20.43.157]] 09:23, 2 fevral 2013 (UTC) |
*'''Plank sabiti''' - h=6,63·10<sup>-34</sup>C·san.--[[Xüsusi:Fəaliyyətlər/94.20.43.157|94.20.43.157]] 09:23, 2 fevral 2013 (UTC) |
||
'''Ridberq sabiti'''-R≈1,097373143·10<sup>7</sup>m<sup>-1</sup>. |
*'''Ridberq sabiti''' - R≈1,097373143·10<sup>7</sup>m<sup>-1</sup>. |
||
'''a.k.v.'''-atom kütlə vahidi,1a.k.v=1,6605655·10<sup>-27</sup>kq. |
*'''a.k.v.''' - atom kütlə vahidi,1a.k.v=1,6605655·10<sup>-27</sup>kq. |
||
'''Elektronun sükunət kütləsi'''-m<sub>e</sub>=9,109534·10<sup>-31</sup>kq. |
*'''Elektronun sükunət kütləsi''' - m<sub>e</sub>=9,109534·10<sup>-31</sup>kq. |
||
'''Protonun sükunət kütləsi'''-M<sub>p</sub>=1,6726485·10<sup>-27</sup>kq. |
*'''Protonun sükunət kütləsi''' - M<sub>p</sub>=1,6726485·10<sup>-27</sup>kq. |
||
'''Neytronun sükunət kütləsi'''-M<sub>p</sub>=1.6749543·10<sup>-27</sup>kq |
*'''Neytronun sükunət kütləsi''' - M<sub>p</sub>=1.6749543·10<sup>-27</sup>kq |
||
'''bor radiusu'''-hidrogen atomunun stasionar hala uyğun elektron orbitinin ,yəni hidrogen atomunun radiusu a<sub>0</sub>=5,2917706·10<sup>-11</sup>m. |
*'''bor radiusu''' - hidrogen atomunun stasionar hala uyğun elektron orbitinin ,yəni hidrogen atomunun radiusu a<sub>0</sub>=5,2917706·10<sup>-11</sup>m. |
||
'''Elektronun klassik radiusu'''-r<sub>0</sub>=2,8179380·10<sup>-15</sup>m. |
*'''Elektronun klassik radiusu''' - r<sub>0</sub>=2,8179380·10<sup>-15</sup>m. |
||
'''Stefan-Bolsman sabiti'''-σ=5,67032·10<sup>-8</sup>Vt·m<sup>2</sup>dər<sup>-4</sup>. |
*'''Stefan-Bolsman sabiti''' - σ=5,67032·10<sup>-8</sup>Vt·m<sup>2</sup>dər<sup>-4</sup>. |
||
'''İdeal qazın standart həcmi'''-normal şəraitdə 1mol ideal qazın tutduğu həcm V<sub>0</sub>=22,41383m³·kmol<sup>-1</sup>. |
*'''İdeal qazın standart həcmi''' - normal şəraitdə 1mol ideal qazın tutduğu həcm V<sub>0</sub>=22,41383m³·kmol<sup>-1</sup>. |
||
'''Loşmid ədədi'''-normal şəraitdə vahid həcmdəki qaz molekullarının sayıdır,n<sub>0</sub>=2,7·10<sup>25</sup>m<sup>-3</sup>. |
*'''Loşmid ədədi''' - normal şəraitdə vahid həcmdəki qaz molekullarının sayıdır,n<sub>0</sub>=2,7·10<sup>25</sup>m<sup>-3</sup>. |
||
⚫ | |||
== Mənbə == |
|||
Tabliçı fiziçeskix veliçin pod redaksiya İ.K.Kikoina |
|||
⚫ | |||
*A.Mehrabov və b.Fizika kursu. Bakı: Maarif, 1982. |
|||
*Таблицы физических величин (под ред. И.К.Кикоина). |
|||
[[Kateqoriya:Fizika]] |
[[Kateqoriya:Fizika]] |
20:44, 4 fevral 2013 tarixindəki versiya
- Fiziki sabitlər — çoxdur və onlardan çox rastlaşdıqlarımız bunlardır:
- Sərbəstdüşmə təcili - Yerin səthi yaxınlığında və orta coğrafi enlikdə cisimlərin havasız fəzada düşmə təcilidir,g ilə işarə olunur və g=9,81m/san2-dır.Bu kəmiyyət cismin kütləsindən asılı deyil və bəzən qravitasiya sahəsinin intensivliyi adlanır.
- Qravitasiya sabiti - ədədi qiymətcə kütlələri 1kq, aralarındakı mısafə 1m ollan iki bircins kürə arasındakı qravitasiya qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,G ilə işarə olunur və G=6,67·10-11Nm2/kq2Habbl sabiti-bir-birindən 1Mpk(meqaparsek)məsafədə olan qalaktikaların vir-birindən uzaqlaşma sürətinə bərabər olan sabitdir,H ilə işarə olunur və H=75 km/Mpk·san.
- Avoqadro sabiti - bütün maddələrin 1mol-dakı molekulların sayidir, NAilə işarə olunur və NA=6,02·1023mol-1-dir.
- 'Bolsman sabiti - ideal qazın temperaturu 1K artanda bir molekulun enerji artımına uyğun gələn enerjidir,k ilə işarə olunur və k=1,38·10-23C/K.
- Universal qaz sabiti-1mol ideal qazın temperaturunu 1K yüksəltdikdə onun daxili enerjisinin artımına uyğun olan enerjidir, R ilə işarə olunur və R=8,31 C/mol·K
- Kulon sabiti - yükləri 1Kl aralarındakı məsafə im olan iki nöqtəvi yük arasındakı qarşılıqlı təsir qüvvəsinə bərabər olan sabitdir,k ilə işarə olunur və k=9·109N·m2/Kl2.
- Elektrik sabiti - ε0=8,85·10-12Kl2/N·m2/
- Elementar yük - təbiətdə rast gəlinən ən kiçik elektrik yükünün moduludur,e ilə işarə olunur və e=1,6·10-19Kl.
- Elektronun xüsusi yükü - elektronun yükününmodulunun kütləsinə olan nisbətidir və e/m=1011Kl/kq.
- Faradey sabiti - elektroliz zamanı elektrod üzərində 1 qram ekvivalent maddə ayrılması üçün elektrolitdən keçən yükdür və F=96500Kl/mol.
- İşıq sürəti - İşığın vakuumda 1san-də getdiyi yoldur və c=3·108m/san.
- Plank sabiti - h=6,63·10-34C·san.--94.20.43.157 09:23, 2 fevral 2013 (UTC)
- Ridberq sabiti - R≈1,097373143·107m-1.
- a.k.v. - atom kütlə vahidi,1a.k.v=1,6605655·10-27kq.
- Elektronun sükunət kütləsi - me=9,109534·10-31kq.
- Protonun sükunət kütləsi - Mp=1,6726485·10-27kq.
- Neytronun sükunət kütləsi - Mp=1.6749543·10-27kq
- bor radiusu - hidrogen atomunun stasionar hala uyğun elektron orbitinin ,yəni hidrogen atomunun radiusu a0=5,2917706·10-11m.
- Elektronun klassik radiusu - r0=2,8179380·10-15m.
- Stefan-Bolsman sabiti - σ=5,67032·10-8Vt·m2dər-4.
- İdeal qazın standart həcmi - normal şəraitdə 1mol ideal qazın tutduğu həcm V0=22,41383m³·kmol-1.
- Loşmid ədədi - normal şəraitdə vahid həcmdəki qaz molekullarının sayıdır,n0=2,7·1025m-3.
Mənbə
- M.Murquzob, S.Abdullayev və b. VII VƏ VIII sinif üçün fizika dərsliyi. Bakı: 2005.
- A.Mehrabov və b.Fizika kursu. Bakı: Maarif, 1982.
- Таблицы физических величин (под ред. И.К.Кикоина).