Selsi şkalası: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
k Bot redaktəsi əlavə edilir: gan, oc, ro dəyişdirilir: an |
||
| Sətir 20: | Sətir 20: | ||
[[af:Celsius]] |
[[af:Celsius]] |
||
[[an: |
[[an:Grau Celsius]] |
||
[[ar:درجة حرارة مئوية]] |
[[ar:درجة حرارة مئوية]] |
||
[[be-x-old:Градус Цэльсія]] |
[[be-x-old:Градус Цэльсія]] |
||
| Sətir 38: | Sətir 38: | ||
[[fi:Celsiusaste]] |
[[fi:Celsiusaste]] |
||
[[fr:Degré Celsius]] |
[[fr:Degré Celsius]] |
||
[[gan:攝氏]] |
|||
[[gl:Celsius]] |
[[gl:Celsius]] |
||
[[he:מעלות צלזיוס]] |
[[he:מעלות צלזיוס]] |
||
| Sətir 58: | Sətir 59: | ||
[[nn:Celsius]] |
[[nn:Celsius]] |
||
[[no:Celsiusskalaen]] |
[[no:Celsiusskalaen]] |
||
[[oc:Gra Celsius]] |
|||
[[pl:Skala Celsjusza]] |
[[pl:Skala Celsjusza]] |
||
[[pt:Grau Celsius]] |
[[pt:Grau Celsius]] |
||
[[ro:Celsius]] |
|||
[[ru:Градус Цельсия]] |
[[ru:Градус Цельсия]] |
||
[[simple:Celsius]] |
[[simple:Celsius]] |
||
08:33, 1 iyul 2010 tarixindəki versiya
Selsi şkalası - (şərti işarəsi : °C)Beynəlxalq Vahidlər Sistemində (BVS) Kelvin şkalası ilə bərabər geniş istifadə olunan istilik ölçü vahidi.
Selsi şkalası 1742-ci ildə bu temperatur ölçü sistemini ilk dəfə təklif etmiş İsveç alimi Anders Selsinin (1701-1744) şərəfinə adlandırılmışdır.Onun təklif etdiyi şkalada suyun donma temperaturu 100°, qaynama temperaturu isə 0° müəyyən edilmişdi.
Lakin sonradan digər məşhur İsveç alimi Karl Linney (1707-1778) ( bəzi mənbələrə görə isə Martin Ştremer) bu şkalanın kənar nöqtələrini əks istiqamətdə dəyişmişdir. Belə ki, o suyun donma temperaturunu 0°, qaynama temperaturunu isə 100° kimi təklif etmişdir.
Bu şkalanın tətbiqi barədə ilk yazılı qeyd 1745-ci ildə Karl Linneyin öz tələbəsi Samuel Naklerə yazdığı məktub hesab edilir. Məktubda Linney Uppsala Universitetinin Botanika bağında qeydə aldığı temperatur fərqləri barədə tələbəsini məlumatlandırır.
Əvvəllər Selsi şkalasında dərəcənin təyin olunması standart atmosfer təzyiqinin müəyyən edilməsindən asılı idi, çünki, suyun donma və qaynama temperaturları atmosfer təzyiqi ilə birbaşa bağlıdır. Bu hal hər hansı ölçü vahidinin standart olaraq qəbul edilməsi üçün əlverişli deyil.
Buna görə də Kelvin şkalasının temperaturun ölçülməsi üçün əsas ölçü vasitəsi kimi qəbul edilməsindən sonra Selsi şkalasında 1 dərəcənin müəyyən edilməsi qaydası dəyişmişdir. Yeni qaydaya görə Selsi şkalasında 1 dərəcə 1 Kelvinə bərabərdir. Selsi şkalasında 0 dərəcə elə müəyyən edilmişdir ki, suyun üçlü nöqtəsi (suyun həm maye, həm qaz, həm də bərk halda ola biləcəyi temperatur) 0,01° S-yə bərabərdir. Nəticədə Selsi və Kelvin şkalaları arasında bir-birinə nəzərən 273,15 vahid fərq vardır.
- °S = K – 273,15