Məhəmmədəli Tərbiyət

Məhəmmədəli Tərbiyət
Doğum tarixi	27 may 1877(1877-05-27)
Doğum yeri	Təbriz, Təbriz şəhristanı, Şərqi Azərbaycan ostanı, İran
Vəfat tarixi	18 yanvar 1940(1940-01-18) (62 yaşında)
Vəfat yeri	Tehran, Tehran şəhristanı, Tehran ostanı, İran
Fəaliyyəti	siyasətçi, jurnalist

Mirza Məhəmmədəli xan Tərbiyət (6 Xurdad 1256, Təbriz, Nobər - 26 Dey 1318) Tərbiyət kitabxanasının yaradıcısı, Təbrizin azadlıqsevən və mütərəqqi kişilərindənidir. 1300 günəş ilində Məarif idarəsinin başçılığına seçilib və həmən ildə Tərbiyət kitabxanasın qurub.

Həyatı

26 may 1877 - Azərbaycanın maarifçi-alimi Məhəmmədəli Tərbiyət (1877-1940) Təbrizdə anadan olub. Təbrizdə yeni tipli "Tərbiyət" mədrəsəsi və kitabxana açıb, Təbrizin bələdiyyə rəisi olub. Qədimdövrlərdən XX əsrədək Azərbaycanmədəniyyəti haqqında "Danişməndani-Azərbaycan" ensiklopedik əsərin müəllifidir.

O, Təbrizdə yeni tipli “Tərbiyət” mədrəsəsi və eyni adlı kitabxana açmış, “Gəncine yi fünun” jurnalını nəşr etdirmiş, “İttihad” qəzetinin redaktoru olmuşdur. M.Tərbiyət Yaxın Şərq və Avropa ölkələrinə səfər etmiş,bir müddət Bakıda iranlıların “İttihad” məktəbində müdir işləmişdir. O, İran inqilabının fəal iştirakçısı olmuş, onun məğlubiyyətindən sonra Berlində və İstanbulda mühacirətdə yaşamışdır. M.Tərbiyət 1921- ci ildə vətənə qayıtmış,Cənubi Azərbaycan Maarif İdarəsinin rəisi,Təbrizin bələdiyyə rəisi olmuş, bir neçə dəfə İran Milli Məclisinə deputat seçilmişdir. “İran və fars mətbuatı dəftərindən səhifələr” əsərində XX əsrə qədərki Cənubi Azərbaycan mətbuat və mətbəə tarixi işıqlandırılır. Onun qədim dövrlərdən XX əsrin 30- cu illərinədək yazıb-yaratmış Azərbaycan şair, yazıçı, rəssam, nəqqaş, xəttat, musiqiçi, alim, jurnalist və digər mədəniyyət xadimləri haqqında geniş məlumat verilmiş “Danişmandani Azərbaycan” əsəri Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyəti tarixinə dair mühüm mənbədir. M.Tərbiyətin Cənubi Azərbaycanın coğrafiyasına dair əsərləri də var. O, ərəb, fars, fransız və ingilis dillərini mükəmməl bilirdi. Firdovsinin 1000 illik yubileyində Bakıda olmuşdur. Alim,maarifçi demokrat,ictimai xadim Mirzə Məhəmmədəli xan Sadıq oğlu Tərbiyət 1940- cı il yanvarın 17- də vəfat etmişdir.

Xarici keçidlər

• Məhəmmədəli Tərbiyət haqqında  (fars.)