Skinhedlər: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Şəkil:Unantastbar.jpg|thumb|right|200px|Skinhedlər]] |
[[Şəkil:Unantastbar.jpg|thumb|right|200px|Skinhedlər]] |
||
'''Skinhedlər''', slenq. '''skinlər''' ({{lang-en|skinheads}}, və ya {{lang-en2|skin}} — dəri və {{lang-en2|head}} — baş) — gənclərdən ibarət [[Submədəniyyət |
'''Skinhedlər''', slenq. '''skinlər''' ({{lang-en|skinheads}}, və ya {{lang-en2|skin}} — dəri və {{lang-en2|head}} — baş) — gənclərdən ibarət [[Submədəniyyət]]in toplum adı. |
||
==Yaranma== |
== Yaranma == |
||
Skinhedlər haqqda ilk məlumatlar hələ [[1960-cı il|60-cı illərdə]] İngiltərənin musiqi və pressalarında qeyd olunurdu. Bu submədəniyyətin ilk adlarından biri «Hard Mods» idi. 60-cı illərin skinhedləri başqa bir submədəniyyət olan [[Modlar|modlara]] və [[Yamayka]]nın [[Rude Boys|rudboylarına]] çox bənzəyirdilər. Müasir [[Oi!]] və [[pank-rok|pank]] musiqi üslubları o zaman hələ mövcud deyildilər. İlk modların və skinhedlərin ən sevdiyi musiqi [[ska]] və [[soul]] idi, sonralar isə [[rokstedi]] və [[reggi]]. |
Skinhedlər haqqda ilk məlumatlar hələ [[1960-cı il|60-cı illərdə]] İngiltərənin musiqi və pressalarında qeyd olunurdu. Bu submədəniyyətin ilk adlarından biri «Hard Mods» idi. 60-cı illərin skinhedləri başqa bir submədəniyyət olan [[Modlar|modlara]] və [[Yamayka]]nın [[Rude Boys|rudboylarına]] çox bənzəyirdilər. Müasir [[Oi!]] və [[pank-rok|pank]] musiqi üslubları o zaman hələ mövcud deyildilər. İlk modların və skinhedlərin ən sevdiyi musiqi [[ska]] və [[soul]] idi, sonralar isə [[rokstedi]] və [[reggi]]. |
||
Submədəniyyət elə yarandığı müddətdən tamamilə apolitik idi. Nə solçu nə də sağçı siyasət sistemi üstünlük təşkil etmirdi. |
Submədəniyyət elə yarandığı müddətdən tamamilə apolitik idi. Nə solçu nə də sağçı siyasət sistemi üstünlük təşkil etmirdi. |
||
==Mədəniyyət== |
== Mədəniyyət == |
||
===Xarici görünüş=== |
=== Xarici görünüş === |
||
[[Şəkil:Dr martens boots.jpg|thumb|right|200px|[[Dr. Martens]] çəkmələri və [[Levi Strauss & Co.|Levi’s]] cinsləri]] |
[[Şəkil:Dr martens boots.jpg|thumb|right|200px|[[Dr. Martens]] çəkmələri və [[Levi Strauss & Co.|Levi’s]] cinsləri]] |
||
Skinhedlərin xarici görünüşü modların geyim üslubunu təkrarlayır: [[Fred Perry]] və [[Ben Sherman]] polo və sviterləri, [[Levi's]] cinsləri [[Crombie]] klassik paltosu və Dr. Martens çəkmələri. Bundan başqa ayrı-ayrı skinhed mədəniyyətlərinin də bir sıra fərqlənən geyim üslubları da mövcuddur. |
Skinhedlərin xarici görünüşü modların geyim üslubunu təkrarlayır: [[Fred Perry]] və [[Ben Sherman]] polo və sviterləri, [[Levi's]] cinsləri [[Crombie]] klassik paltosu və Dr. Martens çəkmələri. Bundan başqa ayrı-ayrı skinhed mədəniyyətlərinin də bir sıra fərqlənən geyim üslubları da mövcuddur. |
||
Sətir 19: | Sətir 21: | ||
{{Sitatın sonu}} |
{{Sitatın sonu}} |
||
70-ci illər üsluba çox böyük dəyişiklik gətirməmişdi. Xarici görünüşün elementləri 1982-ci ildə çap edilmiş Nik Naytın «Skinhead»<ref>[http://www.skinheads.ru/books/Nick_Knight-Skinhead-EN.djvu Nick Knight — ''Skinhead''], ISBN 0-7119-0052-3</ref> kitabında xarakterizə edilmişdi. |
70-ci illər üsluba çox böyük dəyişiklik gətirməmişdi. Xarici görünüşün elementləri 1982-ci ildə çap edilmiş Nik Naytın «Skinhead»<ref>[http://www.skinheads.ru/books/Nick_Knight-Skinhead-EN.djvu Nick Knight — ''Skinhead''], ISBN 0-7119-0052-3</ref> kitabında xarakterizə edilmişdi. |
||
==Musiqi== |
== Musiqi == |
||
Yamayka musiqisi İngiltərədə 1960-cı ildə başlanmış emiqrantlarla yaranmışdı. Sonralar bunlardan bəziləri öz leyblərini yaratmışdılar ([[Island Records]], [[Pama Records]] v.b.) |
Yamayka musiqisi İngiltərədə 1960-cı ildə başlanmış emiqrantlarla yaranmışdı. Sonralar bunlardan bəziləri öz leyblərini yaratmışdılar ([[Island Records]], [[Pama Records]] v.b.) |
||
==Skinhed hərəkatının müxtəlif istiqamətləri== |
== Skinhed hərəkatının müxtəlif istiqamətləri == |
||
[[Şəkil:Neo-Nazi Skinhead.jpg|thumb|right|200px|Almaniyadan olan MS Skinhed]] |
[[Şəkil:Neo-Nazi Skinhead.jpg|thumb|right|200px|Almaniyadan olan MS Skinhed]] |
||
Müasir dövrdə özlərini «skinhed» adlandıran gənclər bir neçə qrupa bölünürlər: |
Müasir dövrdə özlərini «skinhed» adlandıran gənclər bir neçə qrupa bölünürlər: |
||
* [[Ənənəvi skinhedlər]] ({{lang-en|Traditional Skinheads}}) - ilkin submədəniyyətdən propolitik şaxələnmənin reaksiyası olaraq yaranmışdı. Birinci skinhed mədəniyyətini izləyir - fədakarlıqla submədəniyyətə sədagət, öz köklərinə əziz xatirə (ailə, fəhlə sinfi), apolitiklik. Geyrirəsmi lozunqu - «Remember the Spirit of 69». Ənənəvi skinhedlər ska və reggi musiqisinə yaxından bağlıdırlar. |
* [[Ənənəvi skinhedlər]] ({{lang-en|Traditional Skinheads}}) - ilkin submədəniyyətdən propolitik şaxələnmənin reaksiyası olaraq yaranmışdı. Birinci skinhed mədəniyyətini izləyir - fədakarlıqla submədəniyyətə sədagət, öz köklərinə əziz xatirə (ailə, fəhlə sinfi), apolitiklik. Geyrirəsmi lozunqu - «Remember the Spirit of 69». Ənənəvi skinhedlər ska və reggi musiqisinə yaxından bağlıdırlar. |
||
* [[Hardkor-skinhedlər]] - Oi! və ska musiqisi ilə deyil, daha çox Hardkor-pank-səhnəsi ilə assossiyasiya olunmuş və şaxələnmiş qrup. Hardkor-skinhedlər hardkor-pankın birinci dalğasının nəticəsində yayılmağa başladı |
* [[Hardkor-skinhedlər]] - Oi! və ska musiqisi ilə deyil, daha çox Hardkor-pank-səhnəsi ilə assossiyasiya olunmuş və şaxələnmiş qrup. Hardkor-skinhedlər hardkor-pankın birinci dalğasının nəticəsində yayılmağa başladı |
||
* [[MS skinhedlər]] ({{lang-en|White Power skinheads}} və ya {{lang-en|National Socialist skinheads}}) — İngiltərədə,70-ci illərdə yaranmışdı. Nasionalizm və [[rasizm]] idealogiyalarını dəstəkləyirlər. Onların bəziləri irqi-[[separatizm]] və [[Arilər|ağdərili irqinin]] (b.d. White Power) üsünlüyü idealogiyasının tərəfdaşlarıdırlar. Rasizm ilkin skiner hərəkatının ilkin ruhuna zidd olduğundan, submədəniyyətinin digər üzvləri onları bonhed (bonehead — kəlləbaşlar) adlandırırlar. |
* [[MS skinhedlər]] ({{lang-en|White Power skinheads}} və ya {{lang-en|National Socialist skinheads}}) — İngiltərədə,70-ci illərdə yaranmışdı. Nasionalizm və [[rasizm]] idealogiyalarını dəstəkləyirlər. Onların bəziləri irqi-[[separatizm]] və [[Arilər|ağdərili irqinin]] (b.d. White Power) üsünlüyü idealogiyasının tərəfdaşlarıdırlar. Rasizm ilkin skiner hərəkatının ilkin ruhuna zidd olduğundan, submədəniyyətinin digər üzvləri onları bonhed (bonehead — kəlləbaşlar) adlandırırlar. |
||
* [[RASH|R.A.S.H.]] ({{lang-en|Red & Anarchist Skinheads}}) — «Qırmızılar» və [[anarxizm|anarxo]]-skinhedlər. Onlar doğma fəhlə sinfindən miras qalmış sosializm, kommunizm və anarxizm ideyalarını mənimsəmişlər. RASH prosiyasi hərəkatdır. |
* [[RASH|R.A.S.H.]] ({{lang-en|Red & Anarchist Skinheads}}) — «Qırmızılar» və [[anarxizm|anarxo]]-skinhedlər. Onlar doğma fəhlə sinfindən miras qalmış sosializm, kommunizm və anarxizm ideyalarını mənimsəmişlər. RASH prosiyasi hərəkatdır. |
||
==Filmlər== |
== Filmlər == |
||
Skinhed mövzusunda bir sıra filmlər ekranizasiya olunmuşdu: |
Skinhed mövzusunda bir sıra filmlər ekranizasiya olunmuşdu: |
||
* ''Made in Britain'' - rejissor [[Tim Roth]]un filmi (1983) |
* ''Made in Britain'' - rejissor [[Tim Roth]]un filmi (1983) |
||
Sətir 43: | Sətir 44: | ||
* ''[[Skin – Hass war sein Ausweg]]'' - holland istehsallı film (2008) |
* ''[[Skin – Hass war sein Ausweg]]'' - holland istehsallı film (2008) |
||
== Xarici keçidlər == |
|||
==Web links== |
|||
{{ |
{{Commonscat|Skinheads}} |
||
* [http://2-tone.info/ 2 Tone Info] Information about the 2 Tone scene |
* [http://2-tone.info/ 2 Tone Info] Information about the 2 Tone scene |
||
* [http://www.oioimusic.com/ oioimusic.com] Weekly updated skinhead site |
* [http://www.oioimusic.com/ oioimusic.com] Weekly updated skinhead site |
||
Sətir 61: | Sətir 62: | ||
<references/> |
<references/> |
||
== Həmçinin bax == |
|||
{{Naviqasiya cədvəli |
|||
{{Skinhedlər}} |
|||
|state=collapsed |
|||
|başlıq = [[Skinhedlər]] |
|||
|təsvir = [[Şəkil:Red and Anarchist Skinheads logo.svg|170px|left]] |
|||
|əsas_başlıq_stili = background: #DEB887 |
|||
|style = text-align:left; |
|||
|başlıqlar_stili = background: #DEB887 |
|||
|başlıq1 = Əsas istiqamətlər |
|||
|siyahı1 = [[Ənənəvi skinhedlər]]{{·}} [[Modlar]]{{·}} [[Hardkor-skinhedlər]]{{·}} [[Rude Boys]]{{·}} [[Skuterboy]]{{·}} [[SHARP]]{{·}} [[Soulboy]]{{·}} [[Syudhed]]{{·}} [[Gey-skinhedlər]] |
|||
|başlıq2 = Siyasi şaxələnmə |
|||
|siyahı2 = [[MS skinhedlər]]{{·}} [[RASH|RASH-skinhedlər]] |
|||
|başlıq3 = Musiqi |
|||
|siyahı3 = [[2 Tone Records]]{{·}} [[Blue Beat Records|Blue Beat]]{{·}} [[Hardkor-pank]]{{·}} [[Mod revival]]{{·}} [[Motown Records]]{{·}} [[Northern soul]]{{·}} [[Oi!]]{{·}} [[Pank-rok]]{{·}} [[Rokstedi]]{{·}} [[Ska]]{{·}} [[Soul]]{{·}} [[Stax Records]]{{·}} [[Studio One]]{{·}} [[Trojan Records]] |
|||
|başlıq4 = Geyim və aksessuarlar |
|||
|siyahı4 = [[Casual]]{{·}} [[Alpha Industries]]{{·}} [[Ben Sherman]]{{·}} [[Brogues]]{{·}} [[Brutus Jeans|Brutus]]{{·}} [[Crombie]]{{·}} [[Donkey jacket]]{{·}} [[Dr. Martens]]{{·}} [[Flat cap]]{{·}} [[Bomber]]{{·}} [[Fred Perry]]{{·}} [[Grinders]]{{·}} [[Harrington]]{{·}} [[Levi Strauss & Co.|Levi Strauss]]{{·}} [[Loferlər]]{{·}} [[Lonsdale]]{{·}} [[MA-1]]{{·}} [[Puloverlər]]{{·}} [[Sta-Prest]]{{·}} [[Solovair]]{{·}} [[Kostyum]]{{·}} [[Trilby]]{{·}} [[Çiyinbağı]] |
|||
}}<noinclude> |
|||
[[Kateqoriya:Submədəniyyətlər]] |
[[Kateqoriya:Submədəniyyətlər]] |
22:17, 8 noyabr 2013 tarixindəki versiya
Skinhedlər, slenq. skinlər (ing. skinheads, və ya skin — dəri və head — baş) — gənclərdən ibarət Submədəniyyətin toplum adı.
Yaranma
Skinhedlər haqqda ilk məlumatlar hələ 60-cı illərdə İngiltərənin musiqi və pressalarında qeyd olunurdu. Bu submədəniyyətin ilk adlarından biri «Hard Mods» idi. 60-cı illərin skinhedləri başqa bir submədəniyyət olan modlara və Yamaykanın rudboylarına çox bənzəyirdilər. Müasir Oi! və pank musiqi üslubları o zaman hələ mövcud deyildilər. İlk modların və skinhedlərin ən sevdiyi musiqi ska və soul idi, sonralar isə rokstedi və reggi. Submədəniyyət elə yarandığı müddətdən tamamilə apolitik idi. Nə solçu nə də sağçı siyasət sistemi üstünlük təşkil etmirdi.
Mədəniyyət
Xarici görünüş
Skinhedlərin xarici görünüşü modların geyim üslubunu təkrarlayır: Fred Perry və Ben Sherman polo və sviterləri, Levi's cinsləri Crombie klassik paltosu və Dr. Martens çəkmələri. Bundan başqa ayrı-ayrı skinhed mədəniyyətlərinin də bir sıra fərqlənən geyim üslubları da mövcuddur. Əsas geyimə həmçinin dama-dama köynəklər, cins gödəkcələr və nazik çiyinbağıları[1]. Modların uzun gödəkcələri isə əksinə, tamamilə yoxa çıxdı. Bu üslub «boots and braces» (çəkmə və çiyinbağı) adlandırılmışdı. Belə xarici görünüş 60-cı illərdə yamaykalı ska və reggi ifaçısı Lorel Eytkenin və Symarip reggi-qrupun 1969-cu ildə yazılmış «Skinhead Jamboree» və «Skinhead Girl» mahnılarında öz əksini tapmışdı.
Slade qrupu skinhedlərin 1-ci dalğası dönəminin öz xarici görünüşlərində istifadə edirdilər. Sonralar Slade bu görünüşdən imtina etdi.
Bu görünüş daha çox futbol tribunalarında peyda olur. Reportyor Yan Uolker 1968-ci ilin futbol matçında bir qrup skinhedləri belə təsvir eləyirdi:
Onların hamısı Levi’s ağardılmış şalvarlarını, Dr. Martens çəkmələrini geyinmişdilər, boyunlarına isə qalstuk şəklində bağlanmış qısa şarf taxmışdılar. Onların hamısının saçları qısa kəsilmişdi
Orijinal mətn (ing.)They all wore bleached Levi's, Dr. Martens, a short scarf tied cravat style, cropped hair.
70-ci illər üsluba çox böyük dəyişiklik gətirməmişdi. Xarici görünüşün elementləri 1982-ci ildə çap edilmiş Nik Naytın «Skinhead»[2] kitabında xarakterizə edilmişdi.
Musiqi
Yamayka musiqisi İngiltərədə 1960-cı ildə başlanmış emiqrantlarla yaranmışdı. Sonralar bunlardan bəziləri öz leyblərini yaratmışdılar (Island Records, Pama Records v.b.)
Skinhed hərəkatının müxtəlif istiqamətləri
Müasir dövrdə özlərini «skinhed» adlandıran gənclər bir neçə qrupa bölünürlər:
- Ənənəvi skinhedlər (ing. Traditional Skinheads) - ilkin submədəniyyətdən propolitik şaxələnmənin reaksiyası olaraq yaranmışdı. Birinci skinhed mədəniyyətini izləyir - fədakarlıqla submədəniyyətə sədagət, öz köklərinə əziz xatirə (ailə, fəhlə sinfi), apolitiklik. Geyrirəsmi lozunqu - «Remember the Spirit of 69». Ənənəvi skinhedlər ska və reggi musiqisinə yaxından bağlıdırlar.
- Hardkor-skinhedlər - Oi! və ska musiqisi ilə deyil, daha çox Hardkor-pank-səhnəsi ilə assossiyasiya olunmuş və şaxələnmiş qrup. Hardkor-skinhedlər hardkor-pankın birinci dalğasının nəticəsində yayılmağa başladı
- MS skinhedlər (ing. White Power skinheads və ya ing. National Socialist skinheads) — İngiltərədə,70-ci illərdə yaranmışdı. Nasionalizm və rasizm idealogiyalarını dəstəkləyirlər. Onların bəziləri irqi-separatizm və ağdərili irqinin (b.d. White Power) üsünlüyü idealogiyasının tərəfdaşlarıdırlar. Rasizm ilkin skiner hərəkatının ilkin ruhuna zidd olduğundan, submədəniyyətinin digər üzvləri onları bonhed (bonehead — kəlləbaşlar) adlandırırlar.
- R.A.S.H. (ing. Red & Anarchist Skinheads) — «Qırmızılar» və anarxo-skinhedlər. Onlar doğma fəhlə sinfindən miras qalmış sosializm, kommunizm və anarxizm ideyalarını mənimsəmişlər. RASH prosiyasi hərəkatdır.
Filmlər
Skinhed mövzusunda bir sıra filmlər ekranizasiya olunmuşdu:
- Made in Britain - rejissor Tim Rothun filmi (1983)
- Skinheads – rejissor Greydon Clarkın filmi (1989)
- Başı qırxılmışlar (film, 1992) – Nasist skinhedlər haqqda film
- Skinheads. rejissor Klaus Farin və Rainer Frommun – sənədli filmi (1996)
- Amerika əhvalatı İks (film, 1998)
- Skinhead Attitude – rejissor Daniel Schweizerin sənədli filmi (2003)
- This Is England – Shane Meadowsun filmi (2006)
- Skin – Hass war sein Ausweg - holland istehsallı film (2008)
Xarici keçidlər
- 2 Tone Info Information about the 2 Tone scene
- oioimusic.com Weekly updated skinhead site
- A Close Shave - article about Bristol Skinheads
- No Whites; No Rudies; No Blacks; No Skins - History of the skinhead subculture
- Oi! the Truth History of Oi! according to Garry Bushell (archived)
- Skin of a Different Color article that discusses racist and anti-racist skinheads
- Skinhead Family Tree (image) at the Tallahassee SHARP website
- Skinhead Nation (archived)
- Smiling Smash Chas Smash of Madness discusses skinhead culture
- Reggae, Reggae, Reggae Articles about the skinhead subculture and reggae music
- Trojan Records Music site with information about ska and skinheads
- Hard As Nails Interview with Paul Barrett of Hard As Nails